yawroasiya jughrapiyeside 2021 – yili qandaq ötti

yawroasiya jughrapiyeside 2021 – yili qandaq ötti?

abdresul ishaqow

2020-yili pütün dunya üchün musheqqetlik bir yil boldi. yil béshida xitaydin tarqalghan «kowid – 19» yuqumi pütkül dunyagha oxshashla yawroasiya döletlirigimu chongqur tesir körsetti. rayonda minglarche insan hayatidin ayrildi. rayondiki döletlerdin peqet mongghuliyela (1200 yuqumlanghuchi, 1 qaza qilghuchi bilen) bu yuqumning tesirige eng az uchrighan dölet boldi.

yuqumgha qarimay, 2020 - yili yawroasiya jughrapiyesining nurghun döletliride saylam ötküzüldi. mesilen, 2020-yili, 31 – öktebir küni, mongghuliyede, 2020-yili, 4-öktebir küni, qirghizistanda, 2020-yili, 31-öktebir küni, giruziyede omumiy saylam ötküzüldi. qirghizistanda saylam netijisi emeldin qalduruldi, hemde pirézidént sooronbay jéénbékow wezipisidin istépa bérishke mejbur boldi. 2021-yili, 10-yanwar küni, qirghizistanda muddettin burun pirézidént saylimi we hökümet sheklini békitish référandumi ötküzülidu. omumiy saylam 2021-yili ichide ötküzülidu. giruziyede öktichiler saylam netijisige dawamliq étiraz bildürmekte.

 2020-yilining kéyinki yérimida, yawroasiya jughrapiyesidiki 3 dölette pirézidént saylimi ötküzüldi. 2020-yili, 9 awghust küni, bélarusiyede, 2020-yili, 10-öktebir küni, tajikistanda, 1-we 15-noyabir künliri, moldowada birinchi we ikkinchi basquchluq pirézidént saylamliri ötküzüldi. bélarusiyede xelqning bir qismi, saylam netijisige étiraz bildürüp dawamliq namayish ötküzmekte.

buningdin bashqa yene, rusiye fédératsiyeside 2020-yili, 25 – iyundin 1 – iyulghiche asasiy qanungha tüzitish kirgüzüsh référandumi ötküzüldi. référandumning eng muhim teripi, shek-shübhisiz halda wiladimir putinning yene ikki qétim pirézidént bolushigha yol échilishi idi.  rusiyede iyuldin buyan tutqun halitide turuwatqan xabarowiski waliysi sérgéy furgalni qollash namayishliri her heptining axirliri üzlüksiz dawamlashmaqta.

ferghane wadisidiki chégra mesililiri, 2020-yilimu dawamliq otturigha chiqti. chégra liniyeside meydangha kelgen jédel - majira we toqunushlar jangha zamin boldi.

rayongha nisbeten 2020 – yili ichidiki eng muhim özgirish, shek - shübhisiz halda taghliq qarabaghning azad qilinishi, déyish mumkin.  uda 30 yilgha yéqin hel qilish charisi kütken taghliq qarabagh mesilisi, ezerbeyjan armiyesining 44 künlük qehrimanlarche küresh qilishidin kéyin, 2020-yili, 10-noyabir ezerbeyjanning zepiri netijiside hel qilindi. ishghal astidiki rayonlar erméniye teripidin boshitildi.

yawroasiya iqtisadiy birliki, shangxey hemkarliq teshkilati, musteqil döletler ortaq gewdisi, kolléktip bixeterlik shertnamisi teshkilati we türk kéngishi qatarliq rayonluq teshkilatlarning yighinliri, 2020-yili torda ötküzüldi. bu teshkilatlar ichide, türk kéngishi 2020-yili ünümlük paaliyetliri bilen alqishqa érishti. mesilen, türk kéngishi dunyadiki «kowid – 19» yuqumigha qarshi küresh mesiliside tor yighini chaqirghan tunji xelqaraliq teshkilat süpitide tarix sehipisidin orun aldi. sehiyedin qatnashqiche, énérgiyedin iqtisadqiche bolghan barliq sahelerde, türk kéngishi teshkilatqa eza döletler otturisidiki maslishishni kapalet astigha élish we munasiwetlerni mustehkemlesh jehette nahayiti zor muweppeqiyetlerni qolgha keltürdi. yighip éytqanda, 2020-yili, rayongha nisbeten hem qayghu  - hesret hem xushalliq yili boldi.