shipa buliqi _ öpkige paydiliq ozuqluqlar

doktor mehmet uchar teripidin teyyarlanghan «shipa buliqi» namliq sehipimizning bu heptilik sanida, öpkige paydiliq ozuqluqlar toghrisidiki uchurlarni siler bilen ortaqlishimiz. qéni undaqta diqqitinglar sehipimizde bolsun!

2081009
shipa buliqi _ öpkige paydiliq ozuqluqlar

shipa buliqi _ öpkige paydiliq uzuqluqlar

öpkige paydiliq ozuqluqlar qaysilar?

1. alma: almining terkibidiki oksidlinishqa qarshi turghuchi mol maddilar öpke saghlamliqigha paydiliq bolup, tetqiqatlargha qarighanda, heptide besh yaki uningdin artuq alma istémal qilghan kishilerning öpke saghlamliqi xélila yaxshi bolidiken.

2. banan: terkibide mol kaliy bolghan banan, öpkige paydiliq méwilerning biri hésablinidu.

3. qezbun chatqili: terkibide öpke toqulmilirini tashqi ziyandin saqlaydighan maddilar bar bolghan qezbun chatqili istémal qilish, öpkining saghlamliqini qoghdashqa paydiliq.

4. böljürgen we malina: terkibide mol C witamin bolghan böljürgen we malinamu öpke saghlamliqigha paydiliq méwilerning qataridin orun alidu.

5. qizil yéssiwélek: qizil yéssiwélek istémal qilish hem omumiy saghlamliqqa we öpke saghlamliqigha paydiliq. u terkibidiki aktip terkib we tala qurulmisi bilen öpkining iqtidarini ashuridu.

6. pemidur: pemidurning terkibide öpke saghlamliqigha paydiliq likopén bar bolup, uni istémal qilghanda, öpke iqtidarining ajizlishishigha qarshi turup, uning rolining yaxshilinishigha töhpe qoshidu.

7. qizilmuch: terkibide mol C witamin bolghan qizilmuchni bolupmu tamaka chekküchiler choqum istémal qilishi kérek.

8. zenjiwil we turup: terkibide oksidlinishqa qarshi turghuchi we yallugh qayturghuchi mol maddilar bar bolghan zenjiwil bilen turupmu öpkige paydiliq yémeklikler hésablinidu.

9. qizilcha: qizilchaning terkibide köp miqdarda nitrat bar bolup, u qan tomurlarni kéngeytish arqiliq oksigénning qobul qilinishini asanlashturidu.

10. samsaq: jemiyette tebiiy antibiyotik dep atilidighan samsaq, terkibidiki alisin maddisining yardimide öpkini qoghdaydu we tazilaydu.

 11. qétiq: terkibide kaltsiy, kaliy, fosfor we sélén mol bolghan qétiqmu yémeklik tizimlikige qoshulup, daim istémal qilinghinida, öpke saghlamliqini asraydu.

12. zeytun yéghi: küchlük yallugh qayturghuchi we oksidlinishqa qarshi turghuchi alahidiliklerge ige zeytun yéghining terkibide witamin E mol bolup, öpke bimarlirining qayghulirining yenggillishige yardemchi bolidu.

13. kawa: kawa alfa we bita karotin mol yémeklik bolup, öpkige paydiliq yémeklikler tizimlikidin orun almaqta.

14. qehwe: künige bir istakan qehwe ichish arqiliq, qehwening terkibidiki koféin we oksidlinishqa qarshi turghuchi maddilarning yardimide öpkining saghlamliqini qoghdiyalaysiz.

15. yéshil chay: yéshil chayning terkibide katéchin bar bolup, daim istémal qilghanda, öpkidiki toqulmilarning qétip qélishining aldini alidu.

bulardin bashqa, mol talaliq yémekliklerni istémal qilish öpkining saghlamliqini asraydu.

emdi öpkige ziyanliq yémeklik we maddilar heqqide qisqichila toxtilip öteyli!

• tamaka we bashqa tütün maddilirini istémal qilish: öpkige ziyan yetküzidighanliqi ispatlanghan eng muhim madda, shübhisizki, tamaka. uzun muddet tamaka chekken teqdirde, sozulma xaraktérlik kanay yallughini keltürüp chiqiridu. bu sewebtin tamaka chékish öpkining eng chong düshmini hésablinidu.

sopun suyuqluqi we bashqa yuyush suyuqluqliri: aqartquchi suyuqluqni köp ishlitish, bolupmu uni tuz haliti bilen arilashturush öpkingizning saghlamliqigha ziyan yetküzidu. aqartquchni köp ishlitish ziqqa késilinimu keltürüp chiqiridu. öyde taziliq qilghanda, oxshimighan yuyush suyuqluqi we tazilash mehsulatlirini arilashturmasliq kérek. eger mumkin bolsa, taziliqni maska taqap qilish lazim. bundaq bolghanda, xeterlik ximiyelik maddilarning öpkingizge yétishini tosisiz.

• asbéstos:

gerche u bügün ishlitilmigen bolsimu, ilgiri ishlitilgen we hazir bezi paraxot we binalarda uchraydighan asbéstos öpkining eng muhim düshmini.

 

öpke saghlamliqini paydiliq turmush aditi

• saghlam yéyish: öpkige paydiliq yémekliklerni öz ichige alghan ozuqluq pirogrammisigha emel qilish we saghlam yéyish arqiliq öpkining saghlamliqini qoghdighili bolidu.

• daimliq chéniqish: daim chéniqish öpkini quwwetleydu.

• uyqu halitige diqqet qilish: uyqu öpke saghlamliqi üchünla emes, belki ömür boyi süpetlik turmush üchünmu muhim.

• yépiq rayonlarda bek köp waqit serp qilmasliq: yépiq rayonlarda bek köp waqit serp qilish öpkining éhtiyajliq sap hawagha yétishini qiyinlashturuwétidu-de, yuqumluq késelliklerning tarqilishini keltürüp chiqiridu.

• maska ishlitish: qolaysiz muhitta choqum maska ishlitish hemde imkanqeder muhitni hawa almashturush kérek.

• bésimdin yiraq turush: küchlük bésim astida yashaydighan kishilerde yürek we öpke saghlamliqigha passip tesir körsitidu.


خەتكۈچ: #uyghurche , #tamaka , #öpke , #salametlik

مۇناسىۋەتلىك خەۋەرلەر