jumhur reis erdoghan hindistanda

türkiye awazi radiyosi xewiri: jumhur reis rejep tayyip erdoghan bügün bashlinip, ete axirlishidighan 20 dölet guruhi bashliqlar yighinigha qatnishish üchün yétip barghan hindistanning paytexti yéngi déhlida hindistan bash ministiri naréndra modi teripidin resmiy murasim arqiliq qizghin qarshi élindi.

hindistan bash ministir naréndra modi bxarat mandapam xelqara körgezme we yighin zalida ötküzülgen murasimda, 20 dölet guruhi bashliqlar yighinigha qatnishish üchün yatip barghan bashqa döletlerning rehberlirinimu bir- birlep qarshi aldi hem xatire süretke chüshti.

jumhur reis rejep tayyip erdoghannimu öz ichige alghan rehberler kéyinche murasim dairiside «rehberler sahesi» de bir yerge jem boldi.

murasimdin kéyin, rehberler yighin olturushlirigha qatnishish üchün yighin zaligha kirdi.

jumhur reis erdoghanmu «bir dunya» bash téma qilinghan tunji olturushqa qatnashti.

bu ariliqta, jumhur reis rejep tayyip erdoghan hindistanning paytexti yéngi déhlida ikki tereplik uchrishishlirini dawamlashturmaqta.

erdoghan bu dairide yaponiye bash weziri kishida fumiyoni qobul qildi, ereb birleshme xelipiliki emiri muhemmed bin zayid sheyx muhemmed bin zayid ennehyan bilen körüshti.

erdoghan yene biraziliye prézidénti luyiz inakiyo lula da silwa bilenmu bir yerge jem boldi.

axbarat wasitilirigha yépiq halette ishqa ashurulghan uchrishishta, türkiye-braziliye munasiwetlirini yenimu tereqqiy qildurush üchün tashlinidighan qedemler muzakire qilindi, 20 dölet guruhigha eza ikki dölet ortaq köngül bölidighan rayon we dunyawi mesililer toghrisida özara pikir almashturuldi.

jumhur reis erdoghan uchrishishta, kéler yili 20 dölet guruhining nöwetchi reislik wezipisini ötküzüwalidighan biraziliyege hazirdin bashlapla muweppeqiyet tilidi. shundaqla ikki dölet otturisida ötken yili 5 milyard 600 milyon dollar bolghan soda miqdarini 10 milyard dollargha yetküzgili bolidighanliqini tekitlidi.

buningdin bashqa yene, erdoghan jenubiy koréye pirézidénti yon suk yéol bilen körüshti.

türkiye – jenubiy koréye munasiwetliri muzakire qilinghan uchrishishta, mewjut munasiwetlerni tereqqiy qilduridighan qedemlerni tashlash, her ikki dölet ortaq köngül bölidighan rayonluq we xelqaraliq mesililer heqqide özara pikir almashturuldi.

jumhur reis rejep tayyip erdoghan 20 dölet guruhi rehberliri bashliqlar yighini dairiside türkiye, méksika, hindinoziye, jenubiy koréye we awistiraliyedin terkib tapqan gheyriy resmiy qiteler ara kéngishish we maslashturush munbirigha eza döletlerning rehberliri bilenmu bir yerge jem boldi.

uchrishishqa awistiraliye bash ministiri antoniy albanésé, hindonéziye pirézidénti joko widodo, jenubiy koréye pirézidénti yon suk yéol we méksika iqtisad ministiri rakél buénrostro qatnashti.

uchrishishta, jumhur reis erdoghan buningdin 10 yil ilgiri qurulghan gheyriy resmiy qiteler ara kéngishish we maslashturush munbirining ortaq  qimmet qarashliri asasida uzun musapini bésip ötkenlikini tekitlidi. shundaqla mewjut dunya tertipi we xelqaraliq teshkilatlarning dunyawi tinchliq, bixeterlik we muqimliqqa kapaletlik qilishta yéterlik emeslikini qeyt qildi.

erdoghan térrorizm we islam düshmenliki qatarliq pütkül dunyada barghanséri ewj élip kétiwatqan mesililerning gheyriy resmiy qiteler ara kéngishish we maslashturush munbirigha eza döletlerning  téximu adil bir dunya berpa qilish mesuliyitini teqezza qiliwatqanliqini eskertti.

jumhur reis erdoghan öchmenlik jinayetliri, irqiy ayrimchiliq, islam düshmenliki we chet elliklerge öchmenlik qilish qilmishlirining ornigha özara hörmet qilish we birlikte inaq yashash medeniyiti berpa qilishning zörürlükini tekitlep mundaq dédi: «her küni dégüdek 2 milyard kishining <pikir erkinliki> niqabi astida eng muqeddes qimmet qarashlirigha hujum qilishigha yol qoyulushini qetiy qobul qilghili bolmaydu. shuninggha ishinimizki, insanlarni hörmetleydighan her bir kishi dinining qandaq bolushidin qetiynezer, buninggha qetiy qarshi turushi kérek. türkiye bolush süpitimiz bilen, bu mesilige qarita naraziliqimizni dawamliq ipadilep kéliwatimiz.»

erdoghan kéyinche gérmaniye bash ministiri olaf sholzni qobul qildi.

uchrishishta, türkiye - gérmaniye munasiwetliri muzakire qilindi, türkiye-yawropa söhbet méxanizmining qayta ishqa kirishtürülüshi, rusiye-ukraina urushi, rayonluq we dunyawi mesililer toghrisida özara pikir almashturuldi.

erdoghan yéqinda qatnash weqesige uchrighan gérmaniye bash ministiri olaf sholztin hal soridi, 2022-yili ikki dölet otturisidiki 45 milyard dollarliq soda miqdarini ashurush üchün, énérgiye bilen teminlesh, qayta hasil bolidighan énérgiye, yéngiliq yaritish we téxnika yötkesh qatarliq sahelerdiki hemkarliqni kücheytish kéreklikini qeyt qildi.

dunya bankisi bashliqi ajay banganimu qobul qilghan jumhur reis erdoghan türkiyening dunya bankisi bilen bolghan uzaq mezgillik munasiwetliri, 6 – féwral küni qahramanmarashni merkez qilghan türkiyening 11 wilayitide yüz bergen we«100 yildin buyanqi eng chong balayiapet» dep atalghan yer tewresh apitidin kéyin dunya bankisining türkiyeni qollishidin xursen ikenlikini bildürdi.

uchrishishta erdoghan dunya bankisi goruhining 17 milyard dollar qimmitidiki üch yil ichide türkiyege béridighan meblighini yene 18 milyard dollar qoshup, 35 milyard dollargha köpeytish qararidin memnun ikenliklirini bayan qildi.

uchrishishta, erdoghan barliq sélinmilarning yer tewresh rayonini qayta qurushni öz ichige alghan ishqa orunlashturush, ishlepchiqirish sahelirige sélinidighan uzun muddetlik sélinmilargha aylinidighanliqini qeyt qildi, dunya bankisi bilen bolghan hemkarliqning yéngi mezgilde téximu chongqurlashturulidighanliqigha ishinidighanliqini tekitlidi.