amérika kongresining ezaliri trampqa naraziliq bildürdi

türkiye awazi radiyosi xewiri:amérika pirézidénti donald trampning rusiye pirézidénti wladimir putin bilen birlikte ötküzgen axbarat élan qilish yighinida, amérika istixbaratining rusiyening amérika pirézidéntliq saylamlirigha arilashqanliqi heqqidiki dewalirigha ishenmeydighanliqini éytishi, washingtonda chong naraziliqlarni peyda qildi.

pirézidént tramp putin bilen finlandiye paytexti xélsinkida ötküzülgen ortaq axbarat élan qilish yighinida, moskwaning amérika pirézidéntliq saylamlirigha ariliship-arilashmighanliqi heqqidiki soalgha, amérika istixbaratigha qaratqan halda: "ular rusiyening arilashqanliqini dewatidu, biraq pirézidént putin bilen körüshtüm, bu ishning perde arqisida rusiyening yoqluqini éytti. rusiyening bolushi üchün bir seweb yoq" dédi.

trampning bu bayanatigha, amérika milliy istixbarat idarisi we kongre qattiq naraziliq bildürdi. milliy istixbarat diréktori din kots yazma bayanat élan qilip, istixbarat idarilirining rolining pirézidént we siyaset tüzgüchilerge küchining bériche heqiqetlerge we uchurgha tayanghan doklatlarni sunush ikenlikini bildürdi.

kots: "rusiyening 2016-yili ötküzülgen pirézidéntliq saylamlirigha arilashqanliqi, dölitimiz démokratiyesining ulini kolash üchün dawamlishiwatqan tirishchanliqliri heqqidiki bahayimizda meydanimiz éniq boldi. milliy xewpsizlikimizni yitük we biterep halda istixbarat jehettin qollashni dawam qilimiz" dédi.

amérika kongresi awam palatasining bashliqi pawl ryanmu pirézidént trampning sözige naraziliq bildürüp, rusiyening amérika saylamlirigha arilashqanliqi toghrisida guman yoqluqini bildürdi. u delil-ispatlargha peqet amérika istixbaratila emes, belki awam palatasi istixbarat komitétiningmu qarap chiqqanliqini bildürdi.

u: "pirézidént rusiyening ittipaqdishimiz emeslikini bilishi kérek. eng eqelliy qimmet qarashlirimiz we ghayilirimizge düshmen bolghan rusiye bilen amérika otturisida exlaqiy tengpungluqtin gep qilish mumkin emes" dédi.

u yene, amérikaning saylamlargha arilashqanliqi üchün rusiyedin hésab sorishi lazimliqini tekitlidi.

kéngesh palata ezasi jon mikkain pirézidént trampning putin bilen axbarat élan qilish yighinini "amérika pirézidéntining nomus qilarliq iqtidari" dep xulasilidi.

u yazma bayanatida: "pirézidént trampning tejribisizliki, shexsiyetchiliki we xata qarashlirining ziyinini hésablash intayin tes, emma xélsinkidiki yighin tiragédiyelik xataliq boldi" dédi.

u trampning nato ittipaqdashlirigha tutqan qattiq pozitsiyesige nisbeten éytqanda, axbarat élan qilish yighinida putingha ishinidighanliqini éytishigha " amérikaning yüzini amérika tarixidiki eng töwen sewiyege chüshürüsh" dep baha berdi.

kéngesh palata ezasi bob korkérmu trampqa naraziliqini bildürdi. u muxbirlarning ziyaritini qobul qilghanda: "buni dölitimiz üchün yaxshi ish dep oylimaymen" dédi.

u pirézidént trampning bayanatining amérikani "balilar oyunchuqi" haligha keltürüp qoyghanliqini éytti.

kéngesh palatasida jumhuriyetchilerning ikkinchi küchlük palata ezasi dep qarilidighan jon korniyn: "néme qilip-qilmasliq toghrisida rusiyening sabiq istixbarat (k g b) bashliqi (wladimir putin) ning sözini nezerge élishimiz kérek dep qarimaymen" dédi.

amérika merkiziy istixbarat idarisi (CIA) ning sabiq bashliqi jon brénnanmu twittérda pirézidént trampqa naraziliq bildürdi.

u hembehirligen uchurida: "donald trampning xélsinkidiki axbarat yighinida namayan qilghini: " <éghir jinayet we sewenlikler> bosughisigha yüksélish, hetta uningdin ötüp kétish bolup hésablinidu. bu xainliqtin bash nerse emes. trampning analizliri exmeqlerche qilinghan analiz bolupla qalmay, belki uning putinning yanchuqida ikenlikini körsitip béridu. jumhuriyetchi wetenperwerler siler qeyerde?" dédi.

pirézidént tramp biryussél we london ziyaritidin kéyin, putin bilen körüshüsh üchün xélsinkigha barghan idi.