Чычкан эмбриону космосто биринчи жолу өстүрүлдү

Окумуштуулар Эл аралык космос станциясында (ЭКС) биринчи жолу чычкан эмбриондорун өстүрүштү.

New Scientist журналынын кабарына караганда, изилдөөнүн башкы автору Терухико Вакаяма жана анын лабораториядагы командасы даярдаган тоңдурулган чычкан зиготалары 2021-жылдын август айында SpaceX ракетасы менен Эл аралык космос станциясына жөнөтүлгөн.

ЭКСтеги астронавттар 2 клеткалуу эмбриондун (зигота) культурасын 4 күн бою жатындын сыртында жашай ала турган максималдуу убакытта өстүрүп, химиялык процедуралар менен начарлап кетишине жол бербестен, аны кайра жерге жөнөтүштү.

Изилдөөчүлөр микрогравитацияда жана жогорку радиациялык чөйрөдө өстүрүлгөн чычкан эмбриондорунда ДНКнын жана структурасынын начарлашы байкалбаганын, түйүлдүк менен плацентанын пайда болушуна нормалдуу прогрессия аныкталганын белгилешти.

Космостогу жогорку радиациянын эмбриондордун ДНК ырааттуулугуна зыян келтирбестигин кыска мөөнөттүү таасир менен түшүндүрүүгө болот деп эсептелет.

Вакаяма кош бойлуу аялдардын Жерден Марска 6 айдан ашык убакытка созулган саякаттарга кошулуу мүмкүнчүлүгүнө каршы чара катары изилдөөнүн процесстин коопсуздугун тастыктоодо маанилүү кадам болгонун белгиледи.

Натыйжалардын сүт эмүүчү түрлөрүнүн космосто көбөйүшү мүмкүн экенин көрсөткөнүн айткан Вакаяма, микрогравитацияда төрөлүүдөгү кыйынчылыктардын азырынча белгисиз экенин баса белгиледи.

Кош бойлуулуктун экинчи жарымында чычкандар 9-11 күнгө NASA тарабынан космоско жөнөтүлгөн мурунку изилдөөлөрдө, кош бойлуу чычкандар жерге кайтып келгенден кийин нормалдуу өнүгүүсүн аяктаган орточо салмактагы чычкандарды тууганы аныкталган.

Вакаяманын командасы жерге кайтып келгенден кийин ургаачы чычкандарга ЭКСга жиберилген эмбриондорду кайра сайып, дени сак уруктарды алуу үчүн ЭКСга чычкандардын сперматозоиддерин жана жумурткаларын жөнөтүү аркылуу уруктануунун ийгилигин изилдөөнү пландаштырууда.

Иликтөөнүн жыйынтыгы "iScience" журналында жарыяланды.