chawushoghlu: bu urush

türkiye awazi radiyosi xewiri:  tashqi ishlar ministiri mewlüt chawushoghlu bir téléwiziye qanilining ziyaritini qobul qilghanda, ukrainaning montrö boghuzlar kélishimige munasiwetlik türkiyedin telep qilghanliri toghrisidiki soallargha jawab berdi.

u kélishimning qirghaqdash we qirghaqdash bolmighan döletlerning herbiy paraxotlirini boghuzlardin ötküzüshi, qaradéngizda turushi, waqit cheklimilirige munasiwetlik belgilimilerni éniq öz ichige alidighanliqini bildürdi.

u türkiyening bügüngiche montrö boghuzlar kélishimini qetiy ijra qilip kelgenlikini tekitlep: «türkiye terep bolmighan urushta, urushuwatqan döletler paraxotlirining boghuzdin ötüshige ruxset qilmaydu. bu belgilime montrö kélishimining 19-maddisida nahayiti éniq otturigha qoyulghan» dep jawab berdi.

u bir qanche kün ichide yüz bergenlerni «urush, toqunush yaki herbiy heriket» dep qandaq atash kérekliki toghrisidiki soalgha: «deslepte rusiye hujum qildi. emma, biz mutexessislirimiz, qanunshunaslirimiz we herbiy mutexessislirimiz bilen birlikte qarap chiqtuq. ehwal hazir bolupmu nurghun sheherlerde urushqa aylandi. mundaqche éytqanda, kochilardiki toqunushlar, terepler arisidiki toqunushlar urushqa aylandi. hazir ukrainada yüz bériwatqanlar herbiy heriket emes, waqitliq hawadin qilinghan bir-ikki bombardimanmu emes, belki resmiy urush hali» dep jawab berdi.

u montrö kélishimining 19-maddisida urushqa qatnashqan döletlerning paraxotlirining boghuzlardin ötüshige munasiwetlik bir mustesna maddisining barliqini bildürüp: «eger herbiy paraxot urushqa qatnashqan dölettiki bazisigha yaki portigha qaytsa, uchaghda ötüshige ruxset qilinidu. bu maddida, omumiy hökümge nisbeten bir mustesna ehwal bar.»

u rusiyening qaradéngizdiki bazilirigha tewe herbiy paraxotlirining aqdéngizada barliqini xatiriletti.

u: «bu yerde süyiistémal bolmasliqi kérek. yeni bazigha qaytimen, portta lengger tashlaymen dep, boghuzdin ötkendin kéyin urushqa qatnashmasliqi lazim. biz montröning barliq maddilirini ochuq-ashkara halda ijra qilimiz» dédi.