erdoghan bilen danchila ikki dölet munasiwetliri toghrisida muhim bayanatlarni élan qildi

türkiye awazi radiyosi xewiri:türkiye jumhur reisi rejep tayyip erdoghan: «ruméniyede fethullahchi térrorluq teshkilatigha chétishliq kishi we teshkilatlargha qarshi kéreklik tedbirlerning élishi üchün ruméniyening munasiwetlik organliri bilen uchrishishlirimizni dawamlashturuwatimiz» dédi.

rejep tayyip erdoghan 15-öktebir (düshenbe) jumhur reislik sariyida ruméniye bash ministiri wiyorika danchila bilen körüshkendin kéyin, ortaq axbarat élan qilish yighini ötküzdi.

rejep tayyip erdoghan 2018-yilning ikki dölet otturisida diplomatik munasiwetler ornitilghanliqining 140-yili ikenlikini xatiriletti. u ikki dölet munasiwetlirining 2011-yildin tartip istratégiyelik shériklik sewiyeside ikenlikini, döletler arisidiki dostluqning yüz yillar boyiche xelqler arisidiki munasiwetler we özara medeniyet almashturushning netijisi ikenlikini bildürdi.

u ruméniye bash ministiri danchila bilen iqtisadni asas qilghan halda xewpsizlik we térrorluqqa qarshi küresh qatarliq nurghun saheler boyiche söhbet ötküzgenliklirini, kéyinki mezgillerde özara hemkarliqlarni téximu kücheytish üchün némilerning qilinishi mumkinlikini muzakire qilghanliqlirini qeyt qildi.

u ikki dölet otturisidiki munasiwetlerning muhim qismini iqtisadiy we soda munasiwetlirining teshkil qilidighanliqini eskertip: «2017-yilida texminen 6 milyard dollar bolghan soda omumiy hejimimizni hazirqi melumatlar sayisida bu yil (2018) téximu ashidu dep oylaymiz. söhbitimizde bu nishanning 10 milyard dollargha chiqirilishi, hazirning özide biz kélishken qarardur. shuninggha ishinimenki, munasiwetlik terepler we barliq ministirliqlirimizning tirishchanliqi bilen bu nishangha yétimiz. bizning hésablashlirimizgha qarighanda, soda reqemliride 2018-yilning deslepki sekkiz éyida 2017-yilning oxshash mezgilidikige sélishturghanda %23 lik éshish qolgha kelgen. 10 milyard dollarliq soda nishanimizgha yétish üchün tirishchanliq körsitimiz» dédi.

jumhur reis rejep tayyip erdoghan sözide, ruméniyelik soda-sanaetchilerni türkiyege meblegh sélishqa chaqirdi. u türkiyening nato ezasi bolghan ruméniyening ittipaq ichide türkiyening térrorluqqa qarshi küresh tirishchaniliqini qollighanliqidin minnetdar ikenilikini bildürdi. u mundaq dédi:

«aldimizdiki yilning béshida ruméniye tapshuruwalidighan yawropa ittipaqi nöwetchi reislik wezipisi, dölitimiz üchün éytqanda intayin muhim purset.»

u ruméniye bash ministiri danchilaning yawropa ittipaqi nöwetchi reislik wezipisini tapshuruwélishtin burun türkiyeni ziyaret qilghanliqidin memnunluq hés qilghanliqini bildürüp, mundaq dédi:

«2019-yilning deslepki yérimida nöwetchi reis döliti ruméniye we yawropa ittipaqi bilen birlikte yéqindin xizmet qilish munasiwitini ornitimiz. hörmetlik bash ministir bilen mezkur mesile boyiche basidighan tégishlik qedemlirimizni heyetler ara ötküzülgen uchrishishlarda bolsun yaki ayrim körüshüshlirimizde bolsun muzakire qilduq. yene bir tereptin, ruméniyede yashaydighan texminen 70 ming qérindishimiz we 15 minggha yéqin puqrayimiz, ikki dölet otturisidiki dostluq köwrüki hésablinidu. ortaq tariximizning yadikari bolghan qérindashlirimizning héchqachan ayrimichiliqqa uchrimastin xatirjem yashighanliqini teqdirleymiz. ruméniyening bu teripining bashqa döletlerge ülge bolushini ümid qilimiz.»

u ruméniye bilen yuqiri sewiyelik pikir almashturushlarning dawamlishishini xalaydighanliqini bildürüp, mundaq dédi:

«bolupmu, herbiy, siyasiy, iqtisadiy, soda we medeniyet saheliridiki tirishchanliqlirimizning, özara hemkarliqlirimizining kéyinki mezgillerdimu téximu ashqan halda dawamlishishi ümidimizdur.»

ruméniye bash ministiri wiyorika danchila türkiyening yawropa ittipaqigha eza bolushini izchil qollaydighanliqlirini bildürdi. u türkiye bilen ruméniye otturisidiki diplomatik munasiwetlerning 140-yilliqini tebrikligenliklirini, ruméniyediki «zor birlishish» 100-yilliqi ikenlikini qeyt qildi we buning ruméniye üchün simwolluq ehmiyiti üstide toxtaldi. u mushundaq ehmiyetlik mezgilde jumhur reis rejep tayyip erdoghanning özini kütüwalghanliqigha teshekkür éytti.

u körüshüshlerde ötken yildin buyan dawamlishiwatqan istratégiyelik shériklik munasiwetlirini muzakire qilghanliqlirini, özara qollash we ortaq meniwi bayliqlar asasida kücheygen munasiwetler üstide toxtaldi.

u türkiye-ruméniye arisida hem ayrim hemde rayonluq nuqtidin siyasiy, mudapie, soda, maarip we medeniyet qatarliq nurghun saheler boyiche ornitilghan hemkarliqlarni alahide tekitlidi.  u ötken yili (2017) ikki dölet otturisidiki soda omumiy hejimining 5 milyard 100 milyon yawrogha yetkenlikini eskertip, nato künlüki astidiki ittipaqliq munasiwetlirining ehmiyitini tekitlidi.

u: «türkiyening yawropa ittipaqigha eza bolush üchün basqan qedemlirini izchil qollaymiz. bolupmu, türkiyening yawropa ittipaqining xewpsizlikige qoshqan töhpisini we köchmenlerge ishikini échish siyasitini teqdirleymiz» dédi.

u axirida, ikki dölet otturisidiki istratégiyelik shériklikning «intayin saghlam» ikenlikini eskertip, ziyaret wesilesi bilen imzalanghan hemkarliq kélishimlirining, her ikki terep üchün munasiwetlerni téximu kücheytish nuqtisida namayan qilghan iradisini körsitidighanliqini sözlirige ilawe qildi.