uyghur tetqatchisi qilich bughra qanat amérika-türkiye munasiwetliri toghrisida tepsiliy toxtaldi

türkiye awazi radiyosi xewiri: siyaset iqtisadiy we jemiyet tetqiqatliri wexpisi seta teripidin amérika qoshma ishtatlirining paytexti washingitonda «tirampning pirézidéntliqi we amérika-türkiye munasiwetliri»témisida ilmiy léksiye uyushturuldi.

amérikining sabiq enqere elchisi jéymis jéfréw, washingiton pochta géziti dölet xewpsizlik muxbiri adam éntos we seta mudiri qilich bughra qanat qatarliq shexsler ilmiy léksiyege bayanchi salahiyitide qatnashti.

bayanchilar yéngi dewirning asasliq  ikki témisining «amérikining térrorluq teshkilati p k k ning süriye gumashtisi p y d ni qollishi» we «fethullahchi térrorluq teshkilatining kattiwéshining türkiyege qayturup bérilishi»bolidighanliqi toghrisida bireklik hasil qilishti.

sabiq elchi jéfréw yéngidin saylanghan tiramp hakimiyitining fethullahchi térrorluq teshkilati bilen kattiéwéshigha yumshaq qolluq qilmaydighanliqlirini tekitlep ötti.

fethullah gülenning türkiyege qayturulushining qanuniy jeryanni teqezza qilidighanliqini, shunga bu ishning bir kéchidila tügimeydighanliqini alahide eskertip ötken jéfréw, fethullahchi térrorluq teshkilati kattéwishining türkiyege qayturulushi toghruluq yéterlik dellil-ispatlarning barliqigha ishinidighanliqini bildürüp munularni dédi: «tiramp  hakimiyiti memuriy jehettin edliye ministirliqining tézraq xizmet qilishini kapaletke ige qilalishi mumkin.»

türkiyening p y d –p k k mesilisige tolimu sezgür qaraydighanliqini éytqan jéfréw sözini dawmlashturup mundaq dédi: «yéngi hakimiyetning türkiyening p y d mesilisige bolghan sezgürlükini téximu yaxshi chüshinidighanliqini ümid qilimen.»

seta mudiri qilich bughra qanatmu mundaq dédi: «enqere donald tirampning pirézidéntliqqa saylinishigha melum derijide ijabiy pozitsiye bildürdi.»

pirézidént barak obama dewirdiki eng muhim ikki mesilining amérikining p y d ni qollishi bilen fethullahchilarning kattiwéshining türkiyege qayturup bérilishi ikenlikini alahide eskertken qanat mundaq dédi: «türkiye p y d ning nöwettiki paaliyetlirige küchlük tehdit süpitide muamile qiliwatidu. eger tiramp hakimiyiti türkiyege p y d gha emes, daésh bilen irangha merkezleshkin, dégen teqdirde ikki dölet munasiwetliri burunqidin qilche perqsiz bolmaydu.»

türkiye bir térroluq teshkilatining ikki qaniti süpitide körüp qéliwatqan p k k  bilen p y d gha washingitonning  bashqiche muamile qilip kéliwatqanliqini eskertken qanat, chégrining bir teripidikisige térrorluq teshkilati dep, chégrining yene bir teripidikisige térrorluq teshkilati emes déyishning toghra nuqtiynezer emeslikini alahide tekitlep ötti.

türkiye jemiyitide «obama hakimiyiti fethullahchi térrorluq teshkilati kattwéshini türkiyege qayturup bérish mesiliside tolimu asta heriket qiliwatidu»dégen qarashning keng omumlashqanliqini éytqan qilich bughra qanat, yéngi hakimiyetning bu mesilige estayidil muamile qilip memuriy jehettin tézraq heriket qilishini ümid qilidighanliqini bildürdi.

tiramp hakimiyitining ikki dölet munasiwetlirining ijabiy jehettin tereqqiy qilishi üchün xelq diplomatiyesi amilliridin ünümlük paydilinishi kéreklikini tekitligen qanat, tirampning tunji chet el ziyaretliridin birining türkiye bolushi kéreklikini éytip munularni dédi: «enqere yéngi hakimiyettin ottura sherq siyasetlirining éniq bolushini kütmekte.»