memliketning tinchliqi, dunyaning tinchliqi
biliwéling (52)
memliketning tinchliqi, dunyaning tinchliqi
30 yilliq hayatini esker süpitide ötküzgen mustapa kamal atatürkning tinchliqqa intayin ehmiyet béridighanliqini bilemsiz?
12 yash waqtidin bashlap herbiy hayatini bashlighan, töt urushta aldinqi seplerde jeng qilip, marshal derijisige yetken mustapa kémal atatürk üchün urush zörür we hayatiy küchke ige bolushi kérek idi. atatürkning qarishiche, xelqlerning hayati xeterge uchrimighan teqdirde, urush jinayet hésablinatti. u otturigha qoyghan «memliketning tinchliqi, dunyaning tinchliqi» shoari tasadipiy éytilip qalghan söz emes idi. «memliketning tinchliqi, dunyaning tinchliqi» pirinsipi insanlarni söyüsh we insaniyetni chongqur chüshinishni asas qilidu.
mislisiz insanperwer zat bolghan atatürkning bu sözi türkiye jumhuriyitining muhim pirinsipigha aylandi. bu pirinsip bir tereptin memliket ichide tinch , xatirjem we bixeter yashashni؛ yene bir tereptin, dunyaning tinchliqi we bixeterlikini kapalet astigha élishni nishan qilidu. chünki dunyaning herqandaq yéride yüz bergüsi xatirjemsizlik hemmige ziyan yetküzidu. bu nuqtidin élip éytqanda, herqaysi döletlerning bashqa milletlerning mesililiri aldida süküt qilishigha qetiy bolmaydu.
«memliketning tinchliqi, dunyaning tinchliqi» shoari «mejbur bolup qalmighuche urush jinayettur» énginingmu mehsulidur, elwette.
mustapa kamal atatürk öz dewride mislisiz tinchliq berpa qilghan bolup, 1934-yili girétsiye bash ministiri wénizélos teripidin «nobél tinchliq mukapati» gha namzat körsitilgenidi.