qirqpinar yaghliq chélishishliri heqqide némilerni bilisiz
didem öztashbashi teripidin teyyarlanghan «biliwéling» namliq pirogrammimizning bügünki sanida «qirqpinar yaghliq chélishishliri» toghrisidiki uchurlarni siler bilen ortaqlishimiz.
türkiye awazi radiyosi: qirqpinar yaghliq chélishishlirining dunyaning hazirmu dawamlishiwatqan eng uzun ötmüshke ige tenterbiye musabiqe türlirining biri ikenlikini anglighanmidingiz?
türklerning ejdadliridin qalghan tenterbiyesi, dep qarilidighan chélishish, insaniyet tarixining eng qedimki tenterbiyelirining biri. türkiyede chélishish déyilgen haman kishining eqlige qirqpinar yaghliq chélishishliri kélidu. yaghliq chélishish pehliwanlar (chélishish mahirliri) béli we ayighi yip bilen baghlanghan tére ishtanlarni kiyip, zeytun yéghi bilen yaghlinip chimliq üstide ishqa ashuridighan chélishish shekli bolup, 14 – esirde ottura asiyada bashlanghan yaghliq chélishish musabiqisi, dunyaning hazirmu dawamlishiwatqan eng uzun ötmüshke ige tenterbiye musabiqisi dep qarilidu.
riwayetke qarighanda, qirqpinar yaghliq chélishishliri 1361-yili türklerning trakyagha ötüshi bilen bashlanghan. 650 yildin köprek waqittin buyan dawamliship kelgen bu musabiqiler edirnening sarayichi rayonida ötküzülmekte. bir hepte dawamlishidighan qirqpinar yaghliq chélishish musabiqiliri iyunning axiri we iyulning béshida ötküzülidu. musabiqide utup chiqqan pehliwan «bash pehliwan» unwanigha ériship, altun kemerning sahibi bolidu we kéyinki yilidiki musabiqige qeder bu altun belwaghni saqlaydu.
qirqpinar yaghliq chélishish musabiqliri 2010- yilidin bashlap b d t pen, maarip, medeniyet teshkilati - yunéskoning konkért bolmighan medeniyet mirasliri tizimlikidin orun almaqta.
