b d t xewpsizlik kéngishi rusiyening qarar layihesini ret qildi
rusiyening ghezzede «insanperwerlik urush toxtitish» ni telep qilish, puqralarning her xil shekilde ölüp kétishini eyiblesh mezmun qilinghan qarar layihesi birleshken döletler teshkilati xewpsizlik kéngishi teripidin ret qilindi.
türkiye awazi radiyosi xewiri: 15 ezadin teshkil tapqan birleshken döletler teshkilati xewpsizlik kéngishide, rusiyening israiliye – pelestin toqunushigha munasiwetlik qarar layihesi awazgha qoyuldi.
bu qarar layihesi 4 ke qarshi 5 awaz bilen qobul qilindi, 6 eza awaz bérish hoquqidin waz kechti.
qarar layihesini amérika qoshma ishtatliri, engiliye, firansiye we yaponiye ret qildi.
gerche rusiyening qarar layiheside hamas alahide tilgha élinmighan bolsimu, emma puqralarning ölümi eyiblendi.
rusiyening qarar layihesining ornigha, biraziliyening bashqa bir künge kéchiktürülgen qarar layiheside bolsa, «hamasning térrorluq hujumliri» eyiblinidu, urush toxtitishning ornigha «insanperwerlik urush toxtitish» telep qilinidu.
igilinishiche, birleshken döletler teshkilati xewpsizlik kéngishide herqandaq bir qarar layihesining testiqlinishi üchün, kem dégende 9 ezaning qollap awaz bérishi we daimiy ezalardin héchbirining wéto qilmasliqi shert iken.
rusiyening birleshken döletler teshkilatida turushluq daimiy wekili wassiliy nébénziya, qarar layihesining awazgha qoyulushidin kéyin élan qilghan bayanatida, döliti otturigha qoyghan bu qarar layihesining pütünley insanperwerlikni nishan qilidighanliqini eskertti, birleshken döletler teshkilati xewpsizlik kéngishining «gherb lagéri» ning shexsiyetchil siyasiy menpeetliri üchün yene bir qétim görüge éliwélinghanliqini qeyt qildi.
u rayondiki jiddiychilikning intayin éghir sewiyege yetkenlikini, emma pütkül dunyaning nöwette éqiwatqan qanni toxtitish üchün birleshken döletler teshkilati xewpsizlik kéngishi chiqiridighan qararni kütüwatqanliqini tekitlep mundaq dédi:
«halbuki, gherb döletliri bu ümidlerni alliqachan yoqqa chiqardi.»
amérika qoshma ishtatlirining birleshken döletler teshkilatida turushluq daimiy wekili linda tomas-girénfiéld rusiyeni «bashqa döletler bilen meslihetleshmeyla bu qarar layihesini otturigha qoydi» dep eyiblidi.
girénfiéld buning qorqunchluq heriket ikenlikini eskertip mundaq dédi:
«rusiyening qarar layiheside hamas tilgha élinmaydu. rusiye hamasni eyibleshtin özini qachurush arqiliq bigunah puqralargha rehimsizlerche muamile qiliwatqan térrorluq teshkilatining qilmishlirini yoshurmaqta.»
pelestinning birleshken döletler teshkilatida turushluq daimiy wekili riyad mensur birleshken döletler teshkilati xewpsizlik kéngishini: «uda 10 kündin buyan ghezze rayonidiki 2 milyon kishige qaritilghan hujumlar aldida süküt qiliiwatidu» dep eyiblidi.
mensur insanlarning öltürülüwatqanliqi, yarilanduruluwatqanliqi, kishilik heq – hoquqlirining depsende qiliniwatqanliqi we öy-makanliridin ayrilip qéliwatqanliqini eskertip mundaq dédi:
«téximu köp pelestinlikni öltürüsh israiliyeni téximu bixeter qilalmaydu.».
u üch sahede jiddiy tedbir qollinish kéreklikini otturigha qoyup mundaq dédi:
«xelqimizge qaritilghan hujumlarni derhal toxtitish, ghezze rayonigha tosalghusiz insanperwerlik yardimi bérish we xelqimizning mejburiy köchürülüshining aldini élish kérek.»
mensur puqralarning hemme jayda qoghdilishi kéreklikini tekitlep mundaq dédi:
«eger toqunushning pütün rayon we dunyagha yamrap kétishining aldini almaqchi bolsingiz, undaqta qirghinchiliqni derhal toxtiting.»
israiliye-pelestin mesilisige munasiwetlik eng axirqi qarar layihesi, 2018-yili awazgha qoyulghanidi. ghezzede dawamlishiwatqan jiddiychilik netijiside, amérika qoshma ishtatliri bilen kuweyt otturigha qoyghan qarar layihesi ret qilinghanidi.
birleshken döletler teshkilati xewpsizlik kéngishide israiliye-pelestin mesilisige munasiwetlik eng axirqi qarar layihesi 2016-yili maqullanghanidi.
amérika qoshma ishtatliri awaz bérish hoquqidin waz kechken 2234-nomurluq qarar layihesi 14 awaz bilen qobul qilinghanidi.
