گوندم آنالیز-10
تورکیه‌نین افریقا سیاستی
تورکیه‌نین "چوخ ایستیقامت‌لی خاریجی سیاست" آنلاییشی تورکیه‌نین افریقا قاره سینه یئنی‌دن یؤنلمه‌سینه ده سبب اولدو. تورکیه افریقا سیاستی چرچیوه‌سینده بیر سیرا مهم اینسانی یاردیم فعالیت‌لری حیاتا کئچیریب، دیپلوماتیک موناسیبت‌لرینی اینکیشاف ائتدیریب و افریقادا ایستراتژی نایلیت‌لر الده ائدیب. تورکیه‌نین "مستملکه‌چی" آنلاییشی ایله حرکت ائتمه‌مه‌سی و افریقا اؤلکه‌لری ایله اورتاق منفعت‌لر اساسیندا علاقه‌لر یاراتماسی، تورکیه‌نین اوغورونون اساس سبب‌لرینی تشکیل ائدیر. جمهور باشقانی رجب طیب اردوغانین الجزایر، موریتانی، سنگال و مالی-یه اولان سفرلری تورکیه ایله افریقا اؤلکه‌لری آراسیندا ایقتیصادی و ایستراتژی امکداش‌لیغی گئنیشلن‌دیرمک یولوندا مهم بیر آددیم‌دیر.
تورکیه‌نین افریقا ایله تیجارت دؤوریه‌سی 15 ایلده 6 دفعه آرتا‌راق، 17،5 میلیارد دو‌لارا چاتیب. تورکیه‌نین افریقایا بیرباشا یاتیریم لاری 2003-جو ایلده 100 میلیون دول‌لار ایدی. بو رقم 2017-جی ایلده 6،5 میلیارد دو‌لارا یاخین‌لاشدی. جمهور باشقانی رجب طیب اردوغانین سون افریقا سفرلری چرچیوه‌سینده بیر سیرا ایقتیصادی امکداش‌لیق سازیشی ایمضالاندی. عینی زاماندا، اؤلکه‌لر آراسیندا تیجارت دؤوریه‌سی‌نین اینکیشاف ائتدیریلمه‌سی‌نین یئنی هدف‌لری معین اولوندو.
مسئلن، سنگال ایله تورکیه آراسینداکی تیجارت هجمین 250 میلیون دو‌لارا قدر یوکسلیب، لاکین 400 میلیون دو‌لار مبلغینده یئنی بیر هدف معینشدیریلیب.
تورکیه‌نین افریقا سیاستی باتی‌نین مستملکه‌چی موناسیبتی‌نین عکسینه، "قارشی‌لیق‌لی فایدالانما" پرینسیپی اساسیندا فورمالاشیر. جمهور باشقانی رجب طیب اردوغانین الجزایر سفری زامانی الجزایر ژورنالیستی‌نین عثمانلی-نی نظرده توتا‌راق اونا یؤنلندیردیگی: "تورکیه الجزایری مستملکه کیمی گؤروردو؟" سوالینا اردوغانین: "ائله اولسایدی، بو سوا‌لی منه فرانسیز دیلینده دئییل، تورک دیلینده وئرردینیز" جاوابی تورکیه‌نین افریقا سیاستی‌نین غربین مستملکه‌چی آنلاییشین‌دان نئجه فرقلندیگی‌نین باریز نومونه‌سی‌دیر.
تورکیه‌نین افریقا سیاستینده اوغورونو تامین ائدن دیگر ان بؤیوک عامل اینسانی یاردیم دیپلوماتیسی‌دیر. تورکیه‌نین میللی گلیره نیسبتا دونیادا ان چوخ اینسانی یاردیم ائدن اؤلکه اولماسی، اؤلکه‌نین اینسانی خاریجی سیاسته نه قدر اهمیت وئردیگی‌نین گؤستریجی‌سی‌دیر. آجلیق، قوراق‌لیق و یوخسوللوق ایله موباریزه‌ده فعال رول اوینایان تورکیه محاربه قوربان‌لارینا و خسته‌لره ده یاردیم ائدیر.
جمهور باشقانی رجب طیب اردوغانین خانیمی امینه اردوغان تورکیه‌نین اینسانی سیاستی باره‌سینده بون‌لاری سؤیلییر: "قوراق‌لیق افریقانین تالعیی اولا بیلر. اما آجلیق‌دان اؤلمک تالع مسئله‌سی دئییل. کوتلوی اؤلوم‌لر تالع مسئله‌سی دئییل. افریقانین سیاسی ثابت‌لیگی اوچون اولوسلار آراسی قوروم‌لاری حرکته گتیردیگیمیز قدر ده افریقا خالق‌لارینا اؤزگوون وئرمه لییریک."
تورکیه‌نین افریقا سیاستی‌نین اهمیت‌لی مثبت عامل‌لرین‌دن بیری ده تورکیه سلاح‌لی قوه‌لری‌نین باش قرارگاهی، ایقتیصادیات ناظیرلیگی، اینکیشاف ناظیرلیگی، میللی تحصیل ناظیرلیگی، خزینه مستشارلیغی، منزیل تیکینتی‌سی ایداره‌سی، آفاد، عالی تحصیل کردیت و یاتاق‌خانا‌لار قورومو، تورک قیزیل آیی، خاریجده یاشایان تورک‌لر بیرلیگی و یونوس امره وقفی کیمی تشکیلات‌لارین آکتیو فعالیت‌لری‌دیر. افریقادا بیر چوخ لاییحه‌یه ایمضا آتان تورکیه قوروم و تشکیلات‌لاریی ایله یاناشی اجتماعی تشکیلات‌لارین دا اهمیت‌لی لاییحه‌لری وار. تورکیه ایله افریقا اؤلکه‌لری‌نین خالق‌لاری آراسیندا علاقه‌لر داها دا اینکیشاف ائدیر.
دیگر طرف‌دن، تورکیه افریقادا ایقتیصادی ساحه‌نین خصوصیله، تیکینتی سکتوروونو اؤنملی بیر آکتیورونا چئوریلیب. تورک شیرکت‌لری بیر چوخ افریقا اؤلکه‌سینده تیکینتی ایشلری حیاتا کئچیریر. بئله کی، جمهور باشقانی رجب طیب اردوغان افریقا سفری زامانی تورک شیرکت‌لری‌نین اینشاات ساحه‌لرینه ده باش چکیب.
تورکیه‌نین افریقا سیاستینده دیگر مهم بیر مسئله ایسه، فتو مکتب‌لری و تشکیلات‌لاری‌دیر. تورکیه‌نین افریقا اؤلکه‌لری ایله اینکیشاف ائتدیردیگی علاقه‌لر نتیجه‌سینده فتو مکتب‌لری‌نین باغ‌لانا‌راق معاریف فوندونا تحویل وئریلمه‌سی تامین اولونور. معاریف فوندو تونیس، تانزانیا، سودان، سوما‌لی، سیریئررا لئونئ، ساو توما وجیبوتی، سنگال، نیجریه، موریتانی، مالی، کنگو جمهوریتی، گینه، گامبیا، چاد و جیبوتی-ده 88 مکتبده تحصیل وئریر.
تورکیه‌نین سیاست، ایقتیصادیات و جمعیت آراشدیرما‌لاری فوندو-ستا-نین آراشدیرماچی یازاری جان آجونون فیکیرلرینی تقدیم ائتدیک.
