İdlibtä soñğı wazğıyät'

Äsäd rejimına bäyle köçlär Rusiyäneñ hawadan yärdäme belän soñğı könnärdä qabat İdlin töbägen maqsat itep ala başladı. Süriyäle oppoziŝiyaçelär qulında bulğan häm yaqınça 4 million keşe yäşägän töbäkneñ maqsat itep alına başlanuı humanitar krizis işaräte. Törkiyä qurqınıçnı sizep, xärbi yaqtan çigenderüçe adımnar yasarğa tırışa, xalıqara cämäğat’çelekneñ tawış-tınsız qaluı Äsäd rejimı häm berlektäşlärenä qıyulıq östi.

Süriyädäge xärbi täraqqıyät’lär häm bäreleşlär soñğı aylarda tınıç barğanda Äsäd rejimı Rusiyäneñ hawa köçläre yärdäme belän qabat İdlibkä höcüm itä başladı. Monnan alda Soçida uzğan liderlar oçraşuınnan soñ Törkiyä häm Rusiyä arasında töbäk belän bäyle ütkärelgän kiñäşmälär belän bäreleşlär zur ülçämdä azağına yaqınlaşqan ide. Läkin berniçä atnada höcümnär arttı. Rejimğa bäyle köçlärneñ ciröstennän, ruslarnıñ isä hawadan ayıruça M4 liniyase kön’yağında Cebeli Zaviye töbägen maqsat itep aluları kürenä. Töp xäräkät törlärenä küz salsaq, Süriyäle oppoziŝiyaçel’lär häm Törkiyä armiyaseneñ tön’yaqqa taba çigenüen täêmin itäçäk räweştä xärbi basım qorırğa niyätlänülären kürep bula.

Cebeli Zaviye töbäge topografik bularaq İdlibneñ qalğanı belän çağıştırğanda bik biyek, şul räweşle strategik urın. Rejim köçläre bu töbäkkä urnaşıp, İdlibneñ tön’yağına taba suzıluçı liniyalarda ut köçen qulğa töşerep, äkrenläp kontrol’ urnaştırırğa teli. Yänä M4 logistik liniyasenä dä xaqim bulıp, könçığış-könbatış küçärendä Xälebtän Lazkiye-Tartuska taba töp yullarda kontrol’ urnaştıru niyätendä

Rejim häm berlektäşläreneñ bu plannarı arqasında härwaqıt watandaşlar integä. Xäzerge waqıtta 10 meñnärçä grajdan tön’yaqqa taba küçenep kitte. İxtimallı xärbi xäräkättä tağın 100 meñnärçä watandaş yortsız qala ala. Törkiyä ixtimallı humanitar krizisnı qüz aldında totıp, qabat xärbi köçen arttırıp, rejim häm berlektäşlären çigenderergä tırışa. Xalıqara cämäğat’çelekneñ AQŞ belän ber rättän ayıruça Rusiyägä qarşı basım yasap, yaña xärbi xäräkät kereşüeneñ üzqıymmäte bulaçağın kürsätüe kiräk. Çönki Süriyädä qabat bäreleş nigezläre salına.

Avtor – SETAnıñ tışqı säyäsät tikşerenüçese Can Acun