نظری به آجندای تورکیه وجهان ـ بازتاب نشست رهبران تورکیه و روسیه در سوچی

رجب طیب اردوغان رئیس جمهور تورکیه با بیانات اخیر خود در مورد حملات سازمان تروریستی و تجزیه‌طلب پ‌ک‌ک/ی‌پ‌گ از مناطق تحت کنترل این سازمان در سوریه مبنی براینکه " دیگر تحمل نداریم " اعلام کرد که یا به اتفاق نیروهای محلی و یا به تنهایی عملیات‌هایی ترتیب خواهد یافت. بدنبال این بیانات دقت‌ها مجددا به سوریه معطوف گشته و نشست سوچی که اخیرا بین اردوغان و ولادیمیر پوتین رئیس دولت روسیه برگزار شد، نقش تعیین‌کننده‌ای در مورد این موضوع ایفا کرد.

ارزیابیهایی داریم ازپروفیسوردکتورجان آجون پژوهشگربنیادتحقیقات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی تورکیه ستا در این باره:

انتظار می‌رود با اظهارات اخیر رئیس جمهور اردوغان دال بر عدم وجود تحمل، عملیات‌های نظامی در برخی از مناطق سوریه علیه سازمان تروریستی و تجزیه‌طلب پ‌ک‌ک/ی‌پ‌گ ترتیب داده شود. دراصل میتوان گفت که تورکیه مدت مدیدیست، توام با یک صبر استراتژیک به سر می‌برد. بطوریکه برخلاف توافق با آمریکا و روسیه، فعالیت‌های سازمان تروریستی و تجزیه‌طلب پ‌ک‌ک/ی‌پ‌گ در مناطق نزدیک به مرز تورکیه ادامه دارد. در این چهارچوب، سازمان  مذکور با نفوذ به مناطق تحت کنترل تورکیه مانند عفرین، عزز، جرابلس، تل‌ابیض و راس‌العین ضمن ترتیب حملات تروریستی، با هدف تشکل بی‌ثباتی در این مناطق، نیروهای وابسته به نیروهای مسلح تورکیه، اردوی ملی سوریه و غیرنظامیان را مورد هدف قرار می‌دهد. در این میان، برغم ادامه عملیات‌های  نیروهای مسلح و سازمان اطلاعات و امنیت ملی تورکیه علیه پ‌ک‌ک در داخل و خارج از کشور، پ‌ی‌د/ی‌پ‌گ شاخه سازمان تروریستی پ‌ک‌ک در سوریه، با حمایت روسیه و آمریکا به فعالیت‌های خود ادامه داده و کاسه صبر تورکیه را لبریز می‌کند. ولی بنابه گفته رئیس جمهور اردوغان، صبر و شکیبایی  تورکیه در مورد  موضوع سوریه از مرزهای خود  فراتر رفته است.  و چنین مشاهده می‌شود که در ولایتیه ترتیب عملیات پرشمولی مانند عملیات‌های سپر فرات، شاخه زیتون و چشمه صلح قرار داریم.

در این میان لازم است نشست اردوغان و پوتین را که چندی پیش در شهر سوچی روسیه ترتیب یافت، در نظر گرفت. دو رهبر در این نشست مسئله سوریه را مورد بررسی قرار داده  و پیرامون طرق رهایی از این معضل، بحث و تبادل‌نظر کردند. این نشست می‌تواند در مورد ادلب و مناطق تحت کنترل پ‌ک‌ک/ی‌پ‌گ در سوریه نتایج مهمی به‌همراه بیاورد. فقط می‌توان گفت که برغم موضع مثبت هر دو رهبر، احتمال ادامه حملات روسیه و رژیم اسد به ادلب، ترتیب عملیات از سوی تورکیه علیه  پ‌ک‌ک/ی‌پ‌گ و آغاز اقدامات بازدارنده در مقابل روسیه و بشار اسد وجود خواهد داشت.

نویسنده: جان آجون پژوهشگر بنیاد تحقیقات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی تورکیه