Ýewraziýa ýurtlarynyň gün tertibiniň ileri tutulýan ugurlary
Ýewraziýa syn
2024-nji ýylyň noýabr aýynyň 10-22-i aralygynda dünýä syýasatynyň ünsi Azerbaýjana gönükdi. BMG-nyň Howa çalşygy hakyndaky çarçuwaly konwensiýasyna tarap bolup durýan ýurtlaryň 29-njy konferensiýasy Azerbaýjanyň paýtagty Bakuda geçirildi. Geliň indi konferensiýanyň sebit ýurtlaryna ýetirjek täsirine ser salalyň.
BMG-nyň Howa çalşygy hakyndaky çarçuwaly konwensiýasyna tarap bolup durýan ýurtlaryň 29-njy konferensiýasy 11-nji noýabrda Azerbaýjanyň paýtagty Bakuda Al-ýaşyl dünýä üçin birlikde göreşeliň şygary bilen öz işine başlady. 13-nji noýabrda 100 ýurduň döwlet we hökümet baştutatynyň gatnaşmagynda Halkara howa çalşygy sammiti geçirildi.
Sammite Ýewraziýa ýurtlaryndan Belarusyň, Russiýanyň, Gazagystanyň, Gyrgyzstanyň, Mongoliýanyň, Maldowanyň, Özbegistanyň, Täjigistanyň we Türkiýäniň prezidenti, Özbegistanyň we Täjigistanyň Mejlisiniň başlygy, Gruziýanyň, Wengriýanyň we Russiýa Federassiýasynyň Premýer-ministri gatnaşdy. Türki döwletleriň guramasynyň başda durmagynda halkara guramalaryň baş sekretarlary hem BMG-nyň Howa çalşygy hakyndaky çarçuwaly konwensiýasyna tarap bolup durýan ýurtlaryň 29-njy konferensiýasyna gatnaşdy.
BMG-nyň Howa çalşygy hakyndaky çarçuwaly konwensiýasyna tarap bolup durýan ýurtlaryň 29-njy konferensiýasynyň çäginde Azerbaýjanyň, Gazagystanyň we Özbegistanyň prezidentleri üç taraplaýyn duşuşyk geçirdi. Duşuşykda üç ýurduň arasynda ýaşyl energiýa boýunça ylalaşyk teswirnamasyna gol çekişildi. Soň bolsa prezidentler Saud Arabystanynyň Energetika ministri Abdulaziz bin Salman bilen dörttaraplaýyn duşuşyk geçirdi. Duşuşygyň çäginde 4 ýurduň Energetika ministrleri tarapyndan Ýaşyl energiýanyň ösdürilmegi boýunça hyzmatdaşlyk şertnamasy baglaşyldy. Taraplar Hazar deňiziniň düýbünden elektrik energiýa geçirijilerini birleşdirmegi maksat edinýär.
BMG-nyň Howa çalşygy hakyndaky çarçuwaly konwensiýasyna tarap bolup durýan ýurtlaryň 29-njy konferensiýasynyň çäginde Türki döwletleriň guramasynyň Daşky gurşaw we Ekologiýa ministrleriniň 1-nji maslahaty geçirildi. Maslahatyň çäginde Ministrler jarnamasy kabul edildi.
BMG-nyň Howa çalşygy hakyndaky çarçuwaly konwensiýasyna tarap bolup durýan ýurtlaryň 29-njy konferensiýasynyň çäginde şeýle hem Parlamentarlar maslahaty geçirildi. Parlamentarlar maslahatyna 66 ýurtdan 12-si Mejlis başlygy bolmak bilen 330 wekil gatnaşdy.
169 ýurtdan 72 müň adamyň gatnaşmagynda geçirlen BMG-nyň Howa çalşygy hakyndaky çarçuwaly konwensiýasyna tarap bolup durýan ýurtlaryň 29-njy konferensiýasy Azerbaýjanyň iň ýokary derejede geçiren halkara çäresi hökmünde taryhda öz mynasyp ýerini aldy.
2024-nji ýylyň 11-ni noýabrynda Saud Arabystanynyň paýtagty Riýatda Yslam hyzmatdaşlyk guramasynyň we Arap ligasynyň nobatdan daşary bilelikdäki sammiti geçirildi. Preizdent R. T. Erdoganyň hem gatnaşmagynda geçirlen sammitde Ýakyn Gündogarda başdan geçirilýän soňky wakalar seljerildi.
2024-nji ýylyň 14-nji noýabrynda Türkmenistanyň paýtagty Aşgabatda TÜRKSOÝ-yň öňbaşçylyk etmeginde Türki dünýäniň kino film sammiti geçirildi. Sammit her ýyl geçirilýän Gorkut Ata kinofilm festiwalynyň çäginde geçirildi. Sammite türki döwletlerden kino režisýorlar, aktýorlar we sungat ussatlary gatnaşdy. TÜRKSOÝ-yň Baş sekretary Sultan Raýew sammitde eden çykyşynda, Türk dünýäsiniň Kino film gaznasynyň döredilendigini aýtdy.
2024-nji ýylyň 15-nji noýabrynda Abhaziýa Awtonomiýasynda oppozisionerler Mejlise girip Russiýa bilen 2024-nji ýylyň 30-njy oktýabrynda baglaşylan maýa goýum şertnamasynyň halk deputatlary tarapyndan sese goýulmagyny bökdedi. Oppozisionerler, Russiýa bilen baglaşyljak maýa goýum şertnamasynyn ýurduň demografik gurluşynyň üýtgedilmegini maksat edinýändigini nygtaýar. 11-nji noýabrda başlan protest ýörişleri henizem dowam edýär.