Törki cömhüriyätlär kön tärtibendäge waqıyğalar
Awraziya qaytawazı 49/2024
Üzäk Aziya törki cömhüriyätläreneñ Awrupa illäre belän mönäsäbätläre könnän - kön yaxşıra, üsä bara. Qazaqstan ilbaşı Qasıym - Comart Toqayevtan soñ uzğan atnada Qırğızstan ilbaşı Sadır Caparov ta Awrupa illärenä räsmi säfär qıldı. Xäzer bu häm başqa möhim waqıyğalarğa tuqtalıp kitik.
24-27 nçe noyabr’dä Qırğızstan ilbaşı Sadır Caparov räsmi säfär belän Avstriya häm Germniyädä buldı. Caparov 25 nçe noyabr’dä Avstriya ilbaşı Aleksandr Van der Bellen, prem’yer-ministr Karl Nexammer häm parlament başlığı Valter Rozenkranś belän oçraşular ütkärde. Söyläşülär näticäsendä ike il arasında 6 kileşü imzalandı.
Avstriyädän Germaniyägä kilgän Qırğızstan ilbaşı Sadır Caparov başqala Berlinda Germaniya ilbaşı Frank-Valter Ştaynmayer häm kanśler Olaf Şol’ś belän söyläşülär ütkärde. Oçraşular näticäsendä Qırğızstan belän Germaniya arasında 17 kileşügä qul quyıldı. Caparov vizit qısalarında Germaniyäneñ äydäp baruçı êşmäkärläre belän oçraştı häm Qırğızstandağı investiśiya mömkinleklären añlattı.
Rusiya däwlät başlığı Vladimir Putin 27-28 nçe noyabr’dä Qazaqstanğa räsmi säfär qıldı. Anı başqala Astanada räsmi tantana belän qarşı aldılar. Üzara häm wäkilleklärara oçraşular näticäsendä Qazaqstan belän Rusiya arasında 19 kileşü imzalandı. Qazaqstan ilbaşı Qasıym-Comart Toqayev häm Rusiya däwlät başlığı Vladimir Putin qul quyğan urtaq beldergeneñ 36 maddädän toruı Putinnıñ Qazaqstanğa säfäreneñ näticäle buluın kürsätä. Säfär qısalarında, däwlät başlıqlarınıñ onlayn qatnaşında, Başqortstan başqalası Ufada 20 nçe Qazaqstan- Rusiya töbäkara xezmättäşlek forumı, Omsk şähärendä isä Äl Farabi Qazaq milli universitetınıñ filialın açu tantanası ütte. İskä töşeräbez: Qazaqstanda Rusiyäneñ 7 universitetınıñ filialları êşli.
28 nçe noyabr’dä Qazaqstan başqalası Astanada Kollektiv qurqınıçsızlıq kileşüe oyışması sammitı uzdı. Sammitta Belarus’, Qazaqstan, Qırğızstan, Rusiya Federaśiyäse häm Tacikstan däwlät başlıqları qatnaştı. Sammitta şulay uq Şanxay xezmättäşlek oyışması, Bäysez däwlätlär berlege häm Kollektiv qurqınıçsızlıq kileşüe oyışması ğomum särqatipläre dä bar ide. Sammitnıñ iñ möhim näticäse Tacikstan-Äfganstan çigen nığıtu programmasına imza salu buldı.
29 nçı noyabr’dä Rusiya Federaśiyäsenä bäyle Saxa Cömhüriyäte başlığı Aysen Nikolayev Qırğızstanğa êş säfäre belän kilde. Ul başqala Bişkäktä Qırğızstan ilbaşı Sadır Caparov belän oçraştı.
26 nçı noyabr’dä Törki däwlätlär oyışması belän BMO sänäğat’ üseşe oyışması arasında urtaq beldergegä qul quyıldı. Belderge oyışmalar arasında xezmättäşlekne köçäytüne maqsat itep quya.
29 nçı noyabr’dä Vengriya başqalası Budapeştta Törki däwlätlär oyışması Aqsaqallar şurasınıñ 16 nçı cıyılışı ütte. Cıyılışta oyışma äğ’zaları häm küzätüçe illärdän Aqsaqallar şurası äğ’zaları qatnaştı. Aqsaqallar şurası äğ’zaları Vengriya milli parlamentında buldılar.
27 nçe noyabr’dä TÜRKSOY ğomum särqatibe Soltan Rayev BMO śivilizaśiyälär ittifağınıñ 10 nçı global’ forumında qatnaşıp çığış yasadı.
Waqıyğalardan kürengänçä, xalıqara törki oyışmalar üz êşçänleklären global’ masştabta däwam itälär.