Nogayşa 110/2024: QUYUGA TÜSKEN ADEM - 5
Bu yuma em “QUYUGA TÜSKEN ADEM - 5” baresinde söz bardıramız! Bu hafta da “KUYUYA DÜŞEN ADAM – 5” hakkında sohbet edeceğiz!
Nogayşa 110/2024: QUYUGA TÜSKEN ADEM - 5
Dindiñ biyik sırlarından - Dinin yüksek sırlarından
Bîr kesegini bildirgen; - Bir kısmını bildiren;
Üyken, teren bîr alimdiñ - Büyük, derin bir alimin
Bîr qasaspan aytqanı - Bir hikayeyle anlattığı
Manelerdiñ davamını, - Manaların devamını,
Tömen bette aytamız: - Aşağıda ifade ediyoruz:
“Demek karamanlay kardaştıñ, - “Demek talihsiz kardeşin,
Är bir ademde em bolgan, - Her bir kişide de bulunan,
Dayim yamanlık tilegen - Daima kötülük dileyen
Sosı neps-i emmaresi, - Şu nefs-i emmaresi,
Oga bîr manevi - Ona bir manevi
Yahannem’di azirlegen... - Cehennem’i hazırlamış…
Anavı yahşı qardaştıñ - Diğer iyi kardeşin
Är dayim arüv niyeti, - Her daim güzel niyeti,
Bäri zatlar aqında - Bütün her şey hakkında
Yarasıq oylavları, - Güzel düşünceleri,
Em gözel tabiyatı, - Hem güzel ahlakı,
Tagı yahşı eslevi, - Ve de güzel fikri,
Sonı üyken nimetke, - Onu büyük nimete,
Em tap tätimlikke, - Hem tam mutluluğa,
Yarqın sıylı allerge, - Parlak, değerli hallere,
Maqamlarga kötergen... - Makamlara yükseltmiş…
Ey nepsim, em nepsimmen - Ey nefsim ve nefsimle
Nav qasastı tıñlagan! - Bu hikayeyi dinleyen!
Eger sen bedbaqt qardaş - Eğer sen bedbaht kardeş
Bolgandı tilemesen, - Olmayı istemesen,
Tagı ‘Baqtıyar qardaştay - Ve de ‘Bahtiyar kardeş gibi
Bolgay edimmen!’ desen, - Olsaydım ben!’ desen,
Äşe Qur’an’dı tıñla! - Öyleyse Kur’an’ı dinle!
Em ökmine itaat et! - Hem hükmüne itaat et!
Är dayim soga yapıs! - Her daim ona yapış!
Em ökümlerimen - Hem hükümleriyle
Qullıgına davam et! - Amele devam et!
Eger nav temsildeki - Eğer bu temsildeki
Qasasqa salıngan - Hikayeye konulan
Manelerdi añlasan; - Manaları anlasan,
Dindiñ em dünyadıñ, - Dinin ve dünyanın,
İnsan em iymandıñ - İnsan ve imanın
Biyik ullı aqıyqatın, - Büyük yüce hakikatını,
Özin yengil añlarsın... - Kendin kolayca anlarsın…
Bîr kesegini saga, - Bir kısmını sana,
Endi men aytaman; - Şimdi ben söyleyeceğim;
İncelerdi sen öziñ - İnceleri sen kendin
Şıgaraberip salarsın: - Çıkarıverirsin:
Mine sosı eki qardaş, - İşte şu iki kardeş,
Bîrevi mü’min ruhı, - Birisi mü’min ruhu,
Tagı iygi qalp bolgan... - Ve de güzel kalptir…
Anavı käfir ruhı, - Öteki kafir ruhu,
Künä tolu yürek bolgan... - Günah dolu yürektir…
Em sosı eki yoldıñ - Hem o iki yolun
Oñ betke ozganı, - Sağ tarafa gideni,
Qur’an, iyman yolı bolgan. - Kur’an, iman yoludur.
Solga bargan yol bolsa, - Sola giden yol ise,
İsyan, inkâr yolı bolgan. - İsyan, inkâr yoludur.
Yol üstindeki baqşa bolsa, - Yol üstündeki bahçe ise,
Bäri insan yamagatı, - Bütün insan topluluğu,
Em insanlardıñ hayatı - Ve insanların hayatı
İşindeki muvaqat - İçindeki geçici
Yamagat yaşavı bolgan... - Toplum yaşantısıdır…
Nege dese işinde, - Çünkü içinde,
Em qayır, em şerler, - Hem hayır, hem şerler,
Yahşılıqpan yamanlıq, - İyilik ile kötülük,
Taza em pis zatlar, - Temiz ve pis şeyler,
Barabarşa tabılgan... - Beraberce bulunuyor…
Aqıllı adem bolsa, - Akıllı adam ise,
‘Huz ma safa da’ ma keder!’ - ‘Huz ma safa da’ ma keder!’
‘Är dayim arüvdi al, - ‘Daima iyiyi al,
Em yamandan uzaq qal!’ - Ve kötüden uzak kal!’
Yosıgıman islegenge, - Kanunıyla hareket ettiği için,
Yürek tınıslıgıman - Kalp huzuru ile,
Ozıp yolına bargan... - Gidip yoluna varır…
Em üyken şöl bolsa, - Hem büyük çöl ise,
Nav düniyamız bolgan... - Bu dünyamızdır…
Tagı em arslan bolsa, - Ve de aslan ise,
Ölüm em ajel bolgan... - Ölüm ve eceldir.
Em quyudıñ manesi, - Hem kuyunun manası,
İnsandıñ gevdesimen - İnsan bedeniyle
Bäri yaşav vaqtı bolgan. - Bütün hayat müddetidir.
Altmıs qulaş terenlik, - Altmış arşın derinlik,
Köbinşe, ortalama - Çoğunlukla, ortalama
İnsan yaşav zamanı - İnsanın yaşama süresi
Altmıs yıldı qarşılagan. - Altmış yılı karşılar.
Em negizdeki terek bolsa, - Hem kuyu duvarındaki ağaç ise,
Ömürmen yaşav vaqtı; - Ömür ile hayat süresi;
Em eki aqpan qara - Hem beyaz ve siyah iki
Yanvarlardıñ manesi, - Hayvanın manası,
Keşemenkündüz bolgan... - Geceyle gündüzdür…
Üyken yılandıñ manesi, - Büyük yılan ejderhanın manası,
Qabir avzıman baslagan - Kabir ağzı ile başlayan
Akiretyolı bolgan... - Ahiretyoludur…
Teksosı avız bolsa, - Fakat o ağız ise,
Mü’min üşün zındandan, - Mü’min için zindandan
Yannet baqşasına aşılgan - Cennet bahçesine açılan
Bîr esik bolup turgan... - Bir kapı olmaktadır…
İnsanlardı tislevşi, - İnsanları ısıran,
Em şaguvşı maqluqlar, - Ve sokan mahluklar,
Düniya musibetleri bolgan! - Dünya musibetleridir!
Tek sosı musibetler, - Ancak o musibetler,
Allah betten mü’minlerge - Allah tarafından mü’minlere
Gapletke dalmasın dep - Gaflete dalmasın diye
Tätli uyandıruvşı bolgan... - Tatlı ikaz edici uyandırıcılardır…
Rahman Allah, Haq Quday, - Rahman Allah, Hak İlah,
Qullarına acıganga, - Kullarına acıdığı için,
Arüvlikke barsın dep - İyiliğe yönelsinler diye
Bîr atadıñ ballarına, - Bir babanın evlatlarına,
Yaman qullıq etken vaqıt, - Kötü işler yaptıkları vakit,
Nasihat maqsatıman - Nasihat maksadıyla
Azanaqay qızganday, - Azıcık kızması gibi,
Tätli bîr yeza bolgan... - Tatlı bir ceza olmaktadır.
Atta so yeza qulga, - Hatta o ceza kula,
Allah’tıñ süygisini - Allah’ın sevgisini
Körsetüv işareti bolgan... - Gösterme işaretidir.
Em terekteki yemisler, - Hem ağaçtaki yemişler,
Dünya nimetleri bolgan... - Dünya nimetleridir…
Nav sebepten kim bek yomart - Bu sebeple ki pek cömert
Quday’ımız Haq Allah, - Rabbimiz Hak Allah
Sosınlardı Akiret’teki - Onları Ahiret’teki
Nimetlerine liste qılgan; - Nimetlerine liste kılmış;
İygi qullarga beriliyek - İyi kullara verilecek
Nimetlerge ülgi etken. - Nimetlere örnek yapmıştır.
Ol abadi Yannet’tiñ - O ebedi Cennet’in
Nimetlerine usatıp, - Nimetlerine benzeterek
Yannet’teki asıllarga, - Cennet’teki asıllarına
Şaqıruv belgisi qılgan! - Davet belgesi kılmıştır!
Qalgan eñ soñ manelerdi, - Kalan en son manaları,
Quday’ımız keliyek yuma, - Rabb’imiz gelecek hafta,
Özi ıznıman aytuvdı, - Kendi izniyle ifade etmeyi,
Nasip etsin inşallah! - Nasip etsin inşallah!
Savlıqpan qalıñız! Sağlıcakla kalınız!
Dr. Yusuf ALTINIŞIK
Nogayşa 109/2024: QUYUGA TÜSKEN ADEM - 4
Nogayşa 108/2024: QUYUGA TÜSKEN ADEM - 3
Nogayşa 107/2024: QUYUGA TÜSKEN ADEM - 2
Nogayşa 106/2024: QUYUGA TÜSKEN ADEM - 1
Nogayşa 105/2024: ÄR ZATTAN HAQ KÖRİNGEN! (2)
Nogayşa 104/2024: ÄR ZATTAN HAQ KÖRİNGEN! (1)
Nogayşa 103/2024: AVURUVLARDIÑ YAHŞI TİLİ - 3
Nogayşa 102/2024: AVURUVLARDIÑ YAHŞI TİLİ - 2
Nogayşa 101/2024: AVURUVLARDIÑ YAHŞI TİLİ - 1
Nogayşa 100/2024: PAYGAMBAR MUHAMMED’DİÑ (AS) ELŞİLİGİ - 3
Nogayşa 99/2024: HAZRET-İ MUHAMMED’DİÑ (AS) ELŞİLİGİ - 2
Nogayşa 98/2024: HAZRET-İ MUHAMMED’DİÑ (AS) ELŞİLİGİ - 1
Nogayşa 97/2024: QABIL BOLGAN BȊR BASQA DUVA - 3
Nogayşa 94/2024: AJİ’DEKİ BAZI AQIYQATLAR
Nogayşa 93/2024: ANA ATA AQQI - 3