Ирандын израилге соккусу регионалдык согушка айланабы?
Апталык анализ-40
Ирандын израилге соккусу регионалдык согушка айланабы?
Иран акыры өзүнүн “стратегиялык сабырын” четке кагып, баллистикалык ракеталары менен Израилди бутага алды. Акыркы айларда Иран Израилдин агрессивдүү мамилесине чындап жооп бере албагандан кийин, тоскоолдук жагынан олуттуу зыян тартты. Бул абал Израилдин Хизбулланын жетекчилигине кол салуулары менен айкалышканда, Ирандын жооп кайтаруудан башка аргасы калбады, же өзүнүн сестентүүсүн күчтөндүрмөк, же артка чегинмек. Иран жооп кайтарууну тандап алып, Израилди болжол менен 200 баллистикалык ракета менен атты. Албетте, бул чабуул олуттуу кесепеттерге алып келет.
SETA / Тышкы саясат изилдөөчүсү Жан Aжундун бул темадагы баасын сунуштайбыз...
Акыры Израилдин көптөн берки агрессивдүү мамилесине карата Ирандын уламдан улам шылдыңга айлана баштаган «стратегиялык сабыры» соңуна чыгып, Израилге каршы кеңири ракеталык чабуул жасалды. Израилдеги аскердик базалар 200гө жакын гиперүндүү, атмосферанын үстүнөн учкан баллистикалык ракеталар менен бутага алынды. Кээ бир ракеталар АКШнын аймакта жайгаштырылган абадан коргонуу системалары жана Израилдин Arrow 2-3 бийиктиктеги абадан коргонуу системалары менен атып түшүрүлгөн, бирок Ирандын баллистикалык ракеталары жалпысынан буталарга тийгени көрүнгөн. Алгачкы маалыматтарга караганда, F-35 согуштук учактары жайгашкан Неватим авиабазасы, Тель-Ноф жана Нетивот базаларына сокку урулду. Булар жөнүндө визуалдык ырастоолор да бар. Бирок азырынча базаларга канча зыян келтирилгени жана өзгөчө канча F35 учактары кыйраганы белгисиз.
Израилдин аскердик цензура жасаганын унутпаш керек жана кээ бир булактар да Израилдин кол салуудан мурда 5 танкер учагын көтөрүп абада кармап F-35терди коргоого аракет кылганын айтышууда. Кол салуунун келтирген зыянын алдыдагы күндөрдө спутниктен тартылган сүрөттөр менен дагы даана түшүнө алабыз, бирок Ирандын бул жолу чындап эле Израилди бутага алганы анык. Израил олуттуу жалган маалымат жана пропаганда жасоо менен олуттуу зыян тартпаганын айтууда. Ал кандайдыр бир психологиялык согуш жүргүзүп жатат. Бирок абдан катуу жооп кайтарышарын да ачыкка чыгарып жатышат.
Албетте, Ирандын бул батынган чабуулунун кесепети болот. Эң оболу каршылык окунун компоненттеринин, өзгөчө Хизбуллахтын өзүнө болгон ишеними жаңыланды жана алардын артында Иран турганын көрүштү. Бул Израилдин Түштүк Ливанга кургактыктан кол салууга аракеттенип жаткан учурда өзгөчө баалуу. Хизбуллах тез арада командалык деңгээлин жаңыртып, талаада каршылык көрсөтүүсү керек. Экинчиден, Иран өзүнүн сестентүүчү күчүн калыбына келтирди жана азыр топ Израилдин талаасында. Провинциялар өз билдирүүлөрүндө алардын жообу өтө катаал болорун, балким Иранга каршы абадан сокку ураарын айтышкан, натыйжада Иран кайрадан ракеталык аткылоого тартылышы мүмкүн. Ошентип эки мамлекет түз эле согушка киришет. АКШнын бул жерде кыла турган иш-аракети да абдан маанилүү, эгерде Израиль кыйналып калганын эсептеген теңдеме пайда болсо, ал түздөн-түз кийлигишүүсү мүмкүн, бул албетте чоң регионалдык согушка алып келет.
Биз абдан орчундуу жана тарыхый бурулуш баскычында турабыз. Израилдин Газа жана Ливандагы кыргындары токтобой туруп, аймакта тынчтыктын гүлдөшү мүмкүн эмес.