Πως η κλιματική αλλαγή επηρεάζει την ενέργεια

Το κλίμα ορίζεται ως ένα πολύπλοκο και διαδραστικό σύστημα που περιλαμβάνει την ατμόσφαιρα, τις χερσαίες επιφάνειες, το χιόνι και τον πάγο, τους ωκεανούς και άλλα υδάτινα σώματα και τα έμβια όντα. Αυτό το σύστημα μπορεί να αλλάξει σιγά σιγά με την πάροδο του χρόνου, τόσο με τη δική του εσωτερική δυναμική όσο και με εξωτερικούς παράγοντες.

Σύμφωνα με τη Γενική Διεύθυνση Μετεωρολογίας, κατά τη διάρκεια της ιστορίας του κόσμου, έχουν συμβεί πολλές αλλαγές στο κλιματικό σύστημα σε όλες τις χρονικές κλίμακες από εκατομμύρια χρόνια έως δεκαετίες.

Η παγκόσμια κλιματική αλλαγή αναφέρεται στην αύξηση της μέσης θερμοκρασίας στην επιφάνεια της γης και στις αλλαγές στο κλίμα ως αποτέλεσμα της ταχείας αύξησης της συσσώρευσης αερίων θερμοκηπίου που εκλύονται στην ατμόσφαιρα από ανθρώπινες δραστηριότητες όπως ορυκτά καύσιμα, μεταβολή της χρήσης γης, αποψίλωση δασών και βιομηχανικές διαδικασίες, που ενισχύουν το φυσικό φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Η θερμική ενέργεια που κατακρατείται στη γη και στην ατμόσφαιρα επιστρέφει στην ατμόσφαιρα αφού διασκορπιστεί στη γη από την ατμοσφαιρική και την ωκεάνια κυκλοφορία. Μέρος αυτής της θερμότητας απορροφάται από τα σύννεφα και τα αέρια του θερμοκηπίου που ρυθμίζουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα και απελευθερώνεται πίσω στην ατμόσφαιρα. Με αυτόν τον τρόπο θερμαίνεται η επιφάνεια της γης και η κατώτερη ατμόσφαιρα. Αυτή η διαδικασία, η οποία προκαλεί τη θέρμανση της γης περισσότερο από το αναμενόμενο και ρυθμίζει την ισορροπία θερμότητας, ονομάζεται φυσικό φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Η χρήση ορυκτών καυσίμων και καυσίμων βιομάζας είναι η μεγαλύτερη ανθρωπογενής πηγή εκπομπών αερίων θερμοκηπίου … Η παραγωγή τσιμέντου προκαλεί εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, ενώ η γεωργία και οι χωματερές στερεών αποβλήτων προκαλούν συνεχείς εκπομπές αερίου μεθανίου. Η χρήση λιπασμάτων και η παραγωγή νάιλον αυξάνουν τις εκπομπές του μονοξείδιου του διαζώτου και τα ψυγεία και τα κλιματιστικά αυξάνουν τις εκπομπές φθορίου.

Η αστικοποίηση οδηγεί στο σχηματισμό αστικών θερμονησίδων, δηλαδή περιοχών στις πόλεις των οποίων η θερμοκρασία είναι μεγαλύτερη από το περιβάλλον τους.

Σύμφωνα με διεθνείς εκθέσεις, το 95% της αύξησης των επιφανειακών θερμοκρασιών οφείλεται στις ανθρωπογενείς εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.

Οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας έχουν σοβαρές επιπτώσεις στις εποχές. Σύμφωνα με διεθνή δεδομένα, οι καλοκαιρινοί μήνες, ειδικά στο βόρειο ημισφαίριο, διαρκούν 20% περισσότερο από ότι στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα. Σημειώνεται ότι εάν δεν ληφθούν μέτρα, τα καλοκαίρια στο βόρειο ημισφαίριο θα διαρκέσουν κατά μέσο όρο 166 ημέρες το 2100 και οι χειμώνες θα μειωθούν σε 31 ημέρες. Οι θερμοκρασίες προβλέπεται να αυξηθούν έως και 4 βαθμούς το 2100.

Οι βαθύτερες επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη παρατηρούνται σε κοινωνίες και περιοχές που έχουν τον μικρότερο αντίκτυπο στην κλιματική αλλαγή, όπως η Αφρική, η Νότια Αμερική, οι νησιωτικές χώρες και οι πληθυσμοί ιθαγενών.

Περίπου 3,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο ζουν σε περιοχές που είναι εξαιρετικά ευάλωτες στην κλιματική κρίση.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (WMO), η αφρικανική ήπειρος, η οποία είναι υπεύθυνη μόνο για ένα μέρος των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου,  υφίσταται δυσανάλογη βλάβη από την κλιματική αλλαγή.

Επί του παρόντος, η Κίνα και οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής είναι υπεύθυνες για τα υψηλότερα επίπεδα εκπομπών άνθρακα. Αυτές τις δύο χώρες ακολουθούν η Ινδία, η Ρωσία, η Γερμανία, η Αγγλία και η Ιαπωνία.

Ποια βήματα κάνει λοιπόν η διεθνής κοινότητα για να το αντιμετωπίσει; Το πιο σημαντικό βήμα που έγινε σχετικά με την κλιματική αλλαγή ήταν η Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, της οποίας συμβαλλόμενο μέρος είναι και η Τουρκία.

Η συμφωνία προβλέπει ότι 197 χώρες θα ενεργήσουν από κοινού για να διατηρήσουν την αύξηση της μέσης θερμοκρασίας της επιφάνειας της γης κάτω από 1,5 βαθμούς Κελσίου.

Η Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, ενθαρρύνει την μετάβαση στην αποδοτική και πράσινη ενέργεια σε παγκόσμια κλίμακα.

Το πιο σημαντικό στοιχείο της είναι οι στόχοι εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου… Η Τουρκία έχει καθορίσει το έτος 2053 για την επίτευξη του στόχου καθαρών μηδενικών εκπομπών.

Για το λόγο αυτό, καθορίστηκε ένα σχέδιο δράσης για τη στήριξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ιδίως στην παραγωγή ενέργειας, και τέθηκε σε εφαρμογή ένας οδικός χάρτης.

Χάρη στα βήματα που έγιναν, η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές το 2024 ανήλθε για πρώτη φορά σε πάνω από 50%, ξεπερνώντας τα ορυκτά καύσιμα.

Το ποσοστό αυτό σχεδιάζεται να αυξηθεί κάθε χρόνο.