زنجیر کشک حقیده بیر یازوو
برنامه
زنجیر کشک حقیده بیر یازوو
بعضی اختراعلر بارکی، اولر نینگ مخترعلری فقط طبیعتدن الهام آلگنلر. مثلاً، یاروغلیک نینگ سووده سینیشی، رنگلرنینگ پیدا بولیشی یاکه اوسیملیکلرنینگ تخملرینی ترقهتیش اصوللری کبی حادثهلر طبیعت نینگ الّهقچان موجود بولگن سِرلرینی آچیب بیریشگه اساسلنهدی. حیاتیمیز نینگ هر قَیسی جاییده دوچ کیلهدیگن و « زنجیر کشک» دیب ناملنگن کیچیک، اما مهم اختراع هم طبیعتدهگی بوندهی سِرنی آچیش اشتیاقی نتیجهسیده وجودگه کیلگن.
زنجیر کشک نینگ اختراعچیسی طبیعتده ایتی بیلن سَیر قیلیشنی یخشی کورگن سویسلیک مهندس جورج دی میسترال دیر. میسترال ایتینی ینگی یولک بویلب سَیر قیلدیریب قَیتگنده، اونینگ پتلونیگه و ایت نینگ قیللریگه یوزلب "دولاورهت" اوتی تخملری یاپیشیب قالگنینی سیزهدی. تخملرنی نهفقط پتلونیدن، بلکه ایت نینگ قیللریدن هم بیرته-بیرته آلیب تشلشگه مجبور بولگن مهندس نینگ قیزیقیشی اویغآنهدی و تخملرنی میکروسکوپ آستیده اورگنیشنی باشلهیدی. شوندهی قیلیب، زنجیر کشک نینگ تصادفي کشفیاتی باشلنهدی. تخملر حیوان قیلیگه یاکه قیل محصولاتلریگه یاپیشیب، یوزلب ميده ایلگکلرگه ایلنیشینی کورگن میسترال، بو جریاننی ایکّی توردهگی ماتریاللرنی وقتینچه، لیکن مستحکم قیلیب بیر-بیریگه یاپیشتیریشده قوللش ممکنلیگینی توشونهدی. ایکّی خیل ماتریالده ایلگکلر و حلقهلرنی قَیته یرهتیش یولینی ایزلب، او تخمیناً 10 ییل دوامیده تجربهلر اوتکزهدی، تورلی کمپنیلر بیلن اوچرهشهدی، لیکن اوز غایهسینی قوللب-قوّتلهیدیگن آدمنی تاپه آلمهیدی. نهایت، او فرنسه نینگ لیون شهریگه بارهدی و توقیمه صنایعی نینگ مرکزیده جایلشگن بیر کمپنی نینگ بیری ایلگکلی، ایکّینچیسی حلقهلی بولگن ایکّیته پخته تسمهسینی ایشلب چیقریشگه ایشانتیرهدی. بیراق، پخته بو ایش اوچون جوده ضعیف نرسه ایکنلیگینی و تیزده ییرتیلیب کیتیشینی کورهدی. میسترال ینه قوللب-قوّتلاودن محروم بولهدی، لیکن 1951 ییلده تاپشیرگن رخصتنامه نی 4 ییل اوتگچ تصدیقلنیشیگه امکان بیرهدی.
اوز کشفیاتیگه ایشانیب، تدقیقاتلرینی دوام ایتتیرگن سویسلیک مهندس بو سفر انچه مستحکم بولگن ایکّی نیلون تسمهنی آلیب، ایلگک یرهتیش اوچون اونی قیچی بیلن قیرقیب، بیر خیل قیلیب کورهدی. بو سفر طالعی تورگن میسترال صناعت درجهسیده ایشلب چیقریلیشی ممکن بولگن بیرینچی زنجیر کشک نی یرهتیشگه موفق بولهدی.
بیر ییل اوتگچ، زنجیر کشک لر بازارگه چیقدی، لیکن اختراعچیسی کوتگن قیزیقیشنی اویغاتمهدی. چونکه فرانسیزچه بخمل و کشک بولگن “Velcro” مارکده گی زنجیر کشک لر، الّهقچان اختراع قیلینگن کوش باغیچی و کشک زنجیری کبی کوچلی رقیبلرگه ایگه ایدی. لیکن میسترال توشکونلیککه توشمهیدی و محصولاتینی امریکا قوشمه ایالتلریگه آلیب بارهدی. رواجلنهیاتگن هواچیلیک صنایعی نینگ، اینیقسه، فضانوردلر نینگ کوسمیک کییملرینی آسان ییچیش و کيیش اوچون زنجیر کشک دن فایدهلنیشلری ممکنلیگینی سیزهدی. آرهدن کوپ اوتمهی، سوزووچی کییم ایشلب چیقرووچیلری اونی کوزهتیب، زنجیر کشک لر تیزده چنغی کییملری و باشقه سپورت نرسه لریده هم قوللنیله باشلهیدی. دستلب «زنجیرسیز کشک» صفتیده ریکلام قیلینگن زنجیر کشک لر وقت اوتیشی بیلن بالهلر کییملریده هم قوللنیله باشلهدی و 1960-ییللر نینگ اورتهلریگه کیلیب، میسترال نینگ فابریکهسی ییلیگه 60 مینگ کیلومتردن آرتیق زنجیر کشک ایشلب چیقرهدیگن بولدی. زنجیر کشک لری مودگه ایلنیشی ایسه بیر کورگزمه اوچون کییملرینی آخرگی دقیقهلرده توگهتیش کیرهک بولگن، لیکن فایدهلنیش ممکن بولگن توگمهلر قالمهگنیده، زنجیر کشک لردن فایدهلنگن مود دیزاینری نینگ موفقیتیدن کیین صادر بولدی.
سویسلیک اختراعچی زنجیر کشک ایشلب چیقریشده 1978 ییلگچه دییرلی یگانه بولیب قالدی، اما او رخصتنامه حقلرینی ینگیلشنی اونوتیب قویهدی و اوّلیگه ختای و جَنوبي کوریاده ایشلب چیقریلگن ارزانلری بازارگه کیریب کیلدی، کیین ایسه محلي ایشلب چیقرووچیلر هر بیر مملکتده اوز مارکلری بیلن چیقیش قیله باشلهدی. بوگونگی کونده دنیاده جوده کینگ قوللنیلهدیگن، حیاتیمیزنی یینگیللشتیرهدیگن اینگ فایدهلی اختراعلردن بیری بولگن زنجیر کشک لری نهفقط کییم-کیچک و کوشلرده، بلکه بیزهتیش بویوملریدن تارتیب یورهک عملیاتلری کبی کوپلب ساحهلرده ایشلهتیلماقده.