Men sigaret chekmayman, chunki...

Dasturimizning bugungi sonida zamonamizning eng katta muammolaridan biri tamaki mahsulotlari iste’moli va uning zararlari haqida gaplashamiz. Chekish ko'plab kasalliklarning, ayniqsa saraton kasalligining asosiy sababidir. Unday bo’lsa, "Men sigaret chekmayman, chunki…" degan holda dasturimizni boshlaymiz.

O'n to'qqizinchi asrning o'rtalariga qadar o'rtacha umr ko'rish bugungi kunga qaraganda ancha qisqa edi. Buning asosiy sababi davolash usullarining bugungi kunimizdagi kabi rivojlanmaganligi edi. Misol uchun, avvallari tishlari chirigan odam yigirma yoshida ham yallig'lanish tufayli o'lishi mumkin edi. Vaksinalar, dori vositalari va davolash usullari kashf etilishi bilan insonning hayot sifati oshgan bo‘lsa-da, insoniyat o'z sog'lig'iga tahdid soluvchi ixtirolar qilishdan ham o'zini tiya olmadi. Bulardan biri sigaret bo'lib hisoblanadi.

1950-yillarga qadar chekishning zarari ko'p gapiriladigan mavzu emas edi. Darhaqiqat, bu davrda shifokorlar Amerikada sigaret reklamalariga kiritilib, chekish sog'liq uchun zararli emasligi haqidagi xabarni yetkazishdi. Biroq, rivojlanayotgan tibbiy texnologiya tufayli, 50-yillarning ikkinchi yarmida sigaret chekish o'limga olib keladigan kasalliklarga sabab bo’lishi aniqlandi.

Bugungi kunda tibbiyotda erishilgan daraja chekish saratonning ko'plab turlari, ayniqsa o'pka saratoni bilan bevosita bog'liqligini ko'rsatadi. Shuningdek, chekish og'iz bo'shlig'i, qizilo'ngach, oshqozon, oshqozon osti bezi, buyrak, siydik pufagi va bachadon kabi organlarda saraton xavfini oshirishi ma'lumligi isbotlangan. 

Chekish tanamizdagi deyarli barcha tizimlarga salbiy ta'sir ko'rsatadi. Qon aylanishini sekinlashtiradigan va uyqusizlikdan gangrenaga qadar ko'p oqibatlarga olib keladigan chekish am aterosklerozning asosiy mas'ullaridan biridir. Sigaret chekuvchilarda yurak xuruji, insult va yurak kasalliklari ham tez-tez uchraydi.. 

Chekish odatidan zarar ko'rgan yana bir tizim bizning reproduktiv tizimimizdir. Homiladorlik paytida chekish bepushtlikka olib keladigan oqibatlaridan tashqari, abort, erta tug'ilish yoki tug'ma nuqsonlar xavfini sezilarli darajada oshiradi. Chekish ham immunitetni zaiflashtiradi, bu esa tananing infektsiyalarga chidamliligini kamaytiradi. Bu bizning tanamizni chekishdan bevosita ta'sirlangan organlardan tashqari, umuman nosog'lom qiladi..

Biz aytib o'tgan zararlar nafaqat chekuvchilarga, balki chekish muhitida tutundan zarar ko’rgan odamlarga ham salbiy ta'sir ko’rsatadi. Bundan tashqari, sigaretning yomon hidi odamlarning sochidan tortib kiyimigacha singib qoladi. Muhimi chekishni tashlash kasallik xavfini kamaytiradi.