«<gherb üstünlükke ige> sheklidiki chüshinish dewri axirlashti»

jumhur reis rejep tayyip erdoghan «gherb üstünlükke ige» dégendek mesile yaritidighan chüshinish dewrining axirlashqanliqini éytti.

1715080
«<gherb üstünlükke ige> sheklidiki chüshinish dewri axirlashti»

türkiye awazi radiyosi xewiri: jumhur reis erdoghan, «téximu adil bir dunya berpa qilish mumkin» namliq kitabi, birleshken döletler teshkilati xewpsizlik kéngishini qilghan tenqidliri we hel qilish chare teklipliri heqqide ötküzgen söhbitide, «némishqa bundaq bir kitabni neshr qilishqa éhtiyaj bar?» liqigha munasiwetlik soalgha, yer shariwi tüzümning keng dairilik duél élan qilinishqa duch kéliwatqanliqini bayan qildi.

türkiyening bashtin-axir bu özgirishke hem bashlamchi bolushqa tirishqanliqini, hemde xelqara jemiyetning diqqitini mewjut mesililerge aghduruwatqanliqini qeyt qilghan jumhur reis erdoghan, türkiyening xelqara jemiyetning diqqitini barliq adaletsizliklerge din, til we irq ayrimastin aghduruwatqanliqini tekitlidi؛ hemishe adil bolush, adaletlik pozitsiye tutushni chiqish nuqta qilghanliqlirini, hemde tengsizliklerni küntertipke kirgüzüp,  yer shariwi tüzümning wijdani süpitide heriket qiliwatqanliqlirini eskertip mundaq dédi: «biz hazirghiche jarangliq halda otturigha qoyghan mesililerni tarix sehipiside xatire qaldurush üchün bir kitabta bir yerge toplashni qarar qilduq.»

hazirqi dunya tüzümi duch kéliwatqan nurghun xirislarning barliqini we buning birla dölet öz aldighila yéngeleydighan duél élan qilish emeslikini otturigha qoyghan erdoghan, dunya siyasitige nezer tashlanghinida, bashqiche bir menzirining barliqini körüwalghili bolidighanliqini tekitlep mundaq dédi: «<gherb üstünlükke ige> dégendek mesile yaritidighan chüshinish dewrining axirigha kélip qalduq, bu heqte hemme detalash qiliwatidu we buning rastliqini qobul qiliwatidu, esirler boyi dawamlashqan gherb zomigerliki dewri axirlashti؛ derweqe, nöwette  yéngi bir xil xelqaraliq tüzüm barliqqa kéliwatidu.»

erdoghan, ikkinchi dunya urushidin kéyin  qanun – belgilimiliri bar bir dunya tüzümi ornitilghanliqini tekitlep mundaq dédi: «biz deymizki, eger qanun – belgilimiler bar bolsa, undaqta hemme  bu qanun – belgilimilerge riaye qilsun؛ eger bu qanun - belgilimilerning waqti ötüp ketken we ehmiyitini yoqatqan bolsa, undaqta, söhbet ötküzüp, qanun - belgilimiler we xelqaraliq tüzümler heqqide qaytidin muzakire élip barayli, bu arqiliq, yer sharini téximu yaxshi bashquralaydighan weziyetni shekillendürelishimiz mumkin, yer sharini bashqurushning merkizi qeyer?  elwette, birleshken döletler teshkilatidur, undaqta, birleshken döletler teshkilati yersharini yaxshi bashqurushqa wede béremdu? belkim shundaq, emma bu wediside turuwatamdu? yaq. shunga, birleshken döletler teshkilati heqqide qayta oylinip, yer sharini bashqurush mesililirini tedrijiy halda söhbet ötküzüsh arqiliq hel qilayli, derweqe, bu dadil qedemni choqum bésish mejburiyitimiz bardur.»



مۇناسىۋەتلىك خەۋەرلەر