türkiye yawropa ittipaqining bayannamesige naraziliq bildürdi

 türkiye awazi radiyosi xewiri: yawropa ittipaqigha eza döletlerning rehberlirining widéo konférans wasitisi arqiliq chaqirilghan bashliqlar yighini bayannamesining türkiye bilen munasiwetlik qismigha inkas kéchikmidi.

türkiye tashqi ishlar ministirliqi teripidin bayanname heqqide élan qilinghan bayanatta, mundaq déyildi: «yawropa ittipaqi bashliqlar yighini bayannameside ilgiri sürülgen we yawropa ittipaqi komitétining muawin reisi, yawropa ittipaqi tashqi munasiwetler we bixeterlik ishliri siyasiti aliy wekili josép borél we yawropa ittipaqi komitéti teripidin teyyarlanghan <türkiye – yawropa ittipaqi otturisidiki siyasiy, iqtisadiy we soda munasiwetlirining ehwali> témiliq doklatning analiz qismida, ijabiy küntertip tégishlik shekilde tekitklengen bolsimu, lékin, birqanche eza döletning tar qarashliq dewasining tesiri astida, türkiye – yawropa ittipaqi munasiwetlirige bir tereplimilik nezer tashlanghan halda  teyyarlanghanliqi hemmige ayandur.

shundaqtimu, türkiye – yawropa ittipaqi munasiwetlirini ijabiy küntertipke asasen ilgiri sürüsh mesiliside doklat arqiliq otturigha qoyghan tirishchanliqni we bashliqlar yighini bayannameside eks ettürülmekchi bolghan bayanatlardin xursenmiz.

muzakirilerni dawamlashturuwatqan namzat dölet bolush süpitimiz bilen, yawropa ittipaqi bilen bolghan munasiwetlirimizni ezaliq nishanini boylap, hemkarliq we özara menpeet yetküzüsh pirinsipini chiqish nuqta qilip, tereqqiy qildurushni bizmu chin dilimizdin arzu qilimiz. derweqe, sürkilishning azaytilishi we diyalog qanallirining qaytidin échilishi, türkiyening we soghuqqqan köpligen yawropa ittipaqigha eza ellerning tirishchanliqliri sayisida ishqa ashti. bu nuqtidin élip éytqanda, yawropa ittipaqining ijabiy kütertipke asasen konkrét we ijabiy qedemlerni tashlishini heqliq rewishte kütmektimiz. bu qedemlerning bashliqlar yighini bayannameside shert qilinishi, peqet melum sahelerningla tilgha élinishi we iyun éyigha kichiktürülüshining, qolgha keltürülgen yaxshi keypiyatning yoqap kétishige seweb bolmasliqini ümid qilimiz.

<18 – mart kélishim layihesi> ning köchmenlik mesiliside hemkarliqni öz ichige alghan barliq belgilimilirining yéngilinip, izchil ijra qilinishi üchün, yawropa ittipaqi bilen birlikte xizmet ishleshke teyyar ikenlikimizni we bu heqte ijabiy tekliplerni sunghan bolushimizgha qarimay, yawropa ittipaqi terepning kélishim layihesining keng dairilik mezmunini nezerdin saqit qilip, tallash xaraktérlik heriket qilish we müjmel bayanatlargha orun ajritishqa mejbur bolushi, biz birlikte yer shari xaraktérlik aktiyorgha aylandurmaqchi bolghan yawropa ittipaqi üchün ajiz qedem bolup qaldi.

biz qanun boyiche idare qilish we asasliq heq - hoquq saheliride diyalogdinmu bekrek, ezaliq muzakiriliri dairiside yéngi söhbet témilirini échish zörür, dep qaraymiz. bu dairide, yawropa ittipaqining 23 – we 24 -  söhbet témilirining, yawropa ittipaqining yéngi kéngiyish istiratégiyesimu uyghun shekilde échilishini kütmektimiz.

türkiye liwiye, süriye we jenubiy kawkaz qatarliq rayonluq krizisini hel qilish üchün dawamliq tirishidu. yawropa ittipaqi bilen bu mesililerde hemkarlishish rayonning tinchliqi we muqimliqini qoghdash we ortaq menpeetlirimizni ilgiri sürüshke töhpe qoshidu. bu nuqtidin élip éytqanda, biz peqet rayon xaraktérlik mesililer we sehiye sahesidila emes, iqtisad, énérgiye, qatnash, térrorizmgha qarshi küresh, köchmenlikni idare qilish we wizisiz sayahet qatarliq ortaq menpeetlirimiz üchün xizmet qilidighan barliq sahelerde ishqa kirishtürülgen aliy derijilik rehberler diyalog mixanizimlirining derhal bashlitilishini qollaymiz.

girétsiye – rum terepning selbiy pozitsiyelirige, bir tereplime ighwagerchilik paaliyetlirige sel qarawatqan, yaki hemkarliq rohini jari qildurup, ulargha tosalghu bolalmaywatqan yawropa ittipaqining,  dölitimiz hem shimaliy qibris türk jumhuriyitining sherqiy aqdéngizdiki burghilash paaliyetlirini qanunsiz dep atishi, xelqara qanungha xilaptur. qibris mesilisige alaqidar bayanatlar bolsa, jenubiy qibris teripiningla menpeetlirini qoghdash nishan qilinghan heqiqettin yiraq tékistlerdinla ibaret bolup, ishqa ashurulghusi yarishishqimu héchqandaq töhpe qoshalmaydu. bayannamede, qibris türklirining we ularning qanunluq heq – hoquqliri hem menpeetlirining yene tilgha élinmasliqimu, yawropa ittipaqining qibris mesilisige bolghan bir tereplime hem gumaniy qarishining dawamlishiwatqanliqini körsitidu.

yawropa ittipaqining ortaq menpeetlirimiz chiqish nuqta qilinghan halda tashlighusi qedemliri, namzat dölet türkiye teripidin ijabiy qedemler arqiliq qarshi élinidu.