sultan ehmed jamesi
biliwéling - 16
istanbuldiki sultan ehmed jamesining pütkül dunyagha tonushluq ikenlikini bilemsiz?
istanbuldiki bir meydanghimu nami bérilgen sultan ehmed jamesi, 17-esirdiki muhim binakarliq seniti yadikarliqliridin biridur. topkapi sariyi we ayasofya jamesining uduligha jaylashqan bu heywetlik bina, sultan 1 - ehmedning permanigha asasen, ashu dewrning bash binakari sedefkar mehmet agha teripidin yasalghan nadir yadikarliqtur. bu jamening qurulushi 1609-yili bashlanghan, 1617-yili tamamlanghan bolup, osmanli impériyesi dewridiki alte munarliq birdinbir jamedur. osmanli impériyesining barliq jameliride eng muhim unsurlardin biri bolghan gümbez, sultan ehmed jameside téximu heywetliktur. sultan ehmed jamesidin orun alghan 260 dérizilik chong gümbez, xuddi hawagha ésip qoyulghandekla körünidu. bu jamening bashqa jamelerdin alahide perqlinidighan teripi, uning adettin tashqiri derijide yoruq we sahesining keng hem huzurluq bolushidur.
ichki - tashqi bézekliri bilen peqet türkiyedila emes, köpligen döletlerdimu özini tonutushqa muyesser bolghan sultan ehmed jamesi, kök, yéshil we aq renglik minglarche iznik sapal qachiliri bilen zinnetlengenliki üchün, türkiye sirtida «‹Blue Mosque› kök jame» dep atalghan. birleshken döletler teshkilati maarip, ilim-pen we medeniyet orgini (UNESCO) teripidin dunya medeniyet mirasliri tizimlikige kirgüzülgen bu bina, türkiyening tarixiy bayliqining muhim terkibiy qismidur.
