سۇسیال مدیا
آنکارا ییلدیریم بیازیت بیلیم یوردونینگ سیاسی عیلیملار فاکولته‌تی نینگ باشلیغی پروفسور قدرت بلبل ینگ یازغیسینی اۇقایارسینگیز
یاشایان دؤورۆمیزده سوسیال مدیا فاکتورینا اؤرأن ییغی قابات گلیأریس. آداملارینگ گۆنده بیرنأچه ساغات واغت گچیریأن سریشده سی بۇلان سوسیال مدیانینگ یۆزه چیقاریان نتیجه لری ییغی جِدِللـه‌شیلیأر. سوسیال مدیا کأبیرلری اۆچین آدامینگ مؤجه‌کلیک ادیأن گینگیشلیگی، یاغنی آنارشی شرطی. کأبیرلری اۆچین بۇلسا طبیغی یاشاییشینگ طبیغی شرطی. أهلی زات ارکین و باغتیار، اِمما قادالاشدیریلمالی.
سوسیال مدیا نأحیللی آنالیز ادیلمه لی؟ ایلکی بیلن آیدیلمالی زات بیز آنالیز اتسه‌ک ده، اتمه‌سک ده سوسیال مدیانینگ اؤز اوغرونا آقماغا دۇوام ادیأندیگی. اِمما بو آنالیز اتمه گیمیزه پأسگِل برمه‌یأر.
آنکارا ییلدیریم بیازیت بیلیم یوردونینگ سیاسی عیلیملار فاکولته‌تی نینگ باشلیغی پروفسور قدرت بلبل ینگ یازغیسینی اۇقایارسینگیز
أهلی پیکیره ارکین و تؤلِه‌گسیز شرط دؤره‌دیأن گینگیشلیک
ایلکی بیلن پیدالی تاراپلارینا قارامیزدا، سوسیال مدیا "منینگ هم پیکریم بار" دیه‌نلره، پیکیرلرینی بیان اتمه ک ایسله یأنلره، تاپاووتلی پیکیرلری گؤرمه ک ایسله یأنلره، تاپاووتلی قاتلاقلارینگ نأمه لر حاقدا اۇیلانیاندیغینی بیلمه ک ایسله یأنلره اومماسیز شرط دؤره دیأر.
حاقیقی دورموشدا یتیلیپ بیلینمه جک موقداردا میللی و گلوبال کؤپ سانلی آداما پیکرینگیزی یتیریپ بیلرسینگیز. ترسیندن قارالاندا حاقیقی دورموشدا سیزدن اؤرأن آلئسدا بۇلان آداملارینگ نأمه پیکیر ادیأندیگینی اؤوره‌نمه‌گینگیز هم مۆمکین.
اۆسته‌سینه پیکیرلری بیان اتمه‌ک اۆچین آرتیقماچ سریشده هم گره‌کمه‌یأر. اۇزاللار یرلی قازت چیقارماق، رادیو و تلویزیون آچماق اۆچین هم اومماسیز سریشده گره‌کدی. سوسیال مدیا بیلن اؤرأن آز موقداردا سریشده آرقالی هر بیر آدامینگ پیکرینی گینگ حالق کؤپچۆلیگینه یتیرمه گی، اؤزۆنی تاناماغی مۆمکین.
بیله کی تاراپدان شۇل گیکیرلر گؤرکِزیلیشسیز، هایسیدیر بیر بؤکدِنچسیز یایرادیلیپ بیلینیأر. پیکیرلرینگ ارکین دۇلانشیغی اساسان یاپیق جمغیتلری، دۇلانشیقلاری بینجالیق ادیأر. اۇنلارچا ییللاپ دۆنیأ یاپیق بۇلان عاراپ دۇلانشیقلاری نینگ عاراپ بهاری بیلن اؤزگِرمأگه باشلاماغی نینگ اساسی سبأپلریندن بیری هم سوسیال مدیا حؤکمۆنده گؤرۆلیأر. چۆنکی حالق گؤزه‌گچیلیکسیز سوسیال مدیا سریشده لری بیلن حاص آرقایین قورامالاشیپ، قارشیلیق گؤرکِزمه‌گینگ عهده سیندن گلدی.
أهلی گؤرنۆشلی یالانینگ یایرایان، حالق کؤپچۆلیکلری نینگ یالنگیش اوغروقدیریلیان گینگیشلیگی...
سوسیال مدیا بیله کی تاراپدان أهلی گؤرنۆشلی یالانینگ آرقایینلیق بیلن یایرایان، تهمتلرینگ آنیلیان گینگیشلیگی. سوسیال مدیادا نأمأنینگ دۇغری، نأمأنینگ دۇغری دألدیگینی دۆشۆنمه‌ک کأده مۆمکین بۇلمایار.
سوسیال مدیادا دینگه بیر پیکیرلره دأل، کأده أهلی گؤرنۆشلی آحلاقسیزلیق، دۆزگۆنسیزچیلیک، گۆنأکأرچیلیک هم گؤزه‌گچیلیکسیز یایرایار. أهلی گؤرنۆشلی هۆجۆملرینگ قورالماغینا آچیق.
فیس بوگینگ اساسلاندیریجیسی زاکربرگینگ هکرلردن قۇرانماق اۆچین نوت بوکی نینگ دۆربینی نینگ و میکروفونی نینگ اۆستۆنی یاپماغی اۆنس چکیجی.
سوسیال مدیا آرقالی اؤزلرینه گؤنۆدن آراقاتناشیغا آچیقدیغی اۆچین حالق کؤپچۆلیکلیگی گؤنۆدن اوغروقدیریلما آچیق. شۇل آچیقلیق محله لردن اؤز ماقصاتلارینا لاییقلیقدا پیدالانماق ایسله یأن حۇوپسوزلیق قوللوقلاری و قورامالاری تاراپیندان یرلیکلی پیدالانیلیار. تاکسیم دا، گزی سیلگأهینده کسیلن بیرنأچه آغاچ سبأپلی تۆرکیه ده حالق کرپچۆلیگی نینگ نأحیللی یالنگیش اوغروقدیریلاندیغینی أهلیمیز گؤردۆک. کأبیر یورتلارداقی ساری، مأمیشی انقلاپ، ماخمال اینقلاپ یالی حرکتلرینگ آچیق جمغیت انستیتوسی یالی حالقارا قورامالاری بیلن یاقیندان باغلانشدیریلاندیغی بیلینیأر.
سوسیال مدیانینگ یاراماز تاراپلاریندان بیری هم تروللار. کیمدیر بیری گۆن ترتیبینی ایه له مه ک یا دا قارشیداش یالی گؤرۆنیأن آداملاری، قورامالاری گؤزدن دۆشۆرمه ک اۆچین آچیلان تۇسلاما حاساپلار آرقالی دپگینلی پروپاگاندا آلیپ باریار.
تروللارینگ تأثیری بیلن سوسیال مدیادا کأده حاقیقاتدان یۇیولیاندیغی، عمله گتیریلن ایمجه لرینگ حاقیقاتینگ یرینه گچیأندیگی، پوست- حاقیقات شرطلره ییغی ییغیندان قابات گلینیأر. تروللار اۆچین سوسیال مدیا نه سوسیال نه ده مدیا. دینگه هۆجۆم سریشده سی.
حۇوپسوزلیق قوللوقلاری نینگ هایسی سوسیال مدیا شرکتلری نینگ ایه بۇلان ماغلوماتلارینا ایه؟
سوسیال مدیا بۇیونچا آنالیز گچیریأرکأک سوسیال مدیا فیرمالاری نینگ بیزینگ اۆستۆمیز بیلن ایه بۇلان أگیرت اولی ماغلوماتی اۆنسدن دۆشۆرمه‌لی دأل. شۇل گینگیشلیکلرده یایرادان حصوصی ماغلوماتلاری بارادا دا آیدیبان اۇتورمایین. بیان ادن قاراییشلاری، چمه لِشمه لری، یایرادان حابارنامالاری آرقالی آداملارینگ، تۇپارلارینگ دیندار، سکولار، اتنیکی و باشغا أهلی قاتلاقلارینگ شحصی، سیاسی آنالیزلری سوسیال مدیانینگ الینه گچیأر. سوسیال مدیا فیرمالاری نینگ بِللی پاجیغا بیانلاری آرقالی آداملارینگ شحصی آنالیزلرینی یاقین دۇستلاریندان هم قۇوی بیلیأندیگی آیدیلیار. شۇل چأکده مدیا فیرمالاری الیندأکی اومماسیز ماغلوماتلاری بۆتین دۆنیأنی سلجریپ آنالیز ادن، جورج اورل ینگ 1984 آدلی رمانینداقی تله اکران یالی.
اۇل هم شرکتلره شۇل شرکتلر بیلن یاقیندان ایشله شیأن حۇوپسوزلیق قوللوقلارینا دؤلتلره اومماسیز اولی گۆیچ قۇشیار. شونچا شرطی تؤله‌گسیز، یؤنه یرده دؤرده یأن دألدیر البتده. پیکیر ادیپ گؤرۆنگ، هر بیر واقادا هامالا مجبور یالی گؤرکِزیأن رآکسیالاریمیز، ادیأن یۇرغوتلاریمیز بیلن هایسی یورتدا هایسی واقالارا، هایسی قاتلاقلارینگ نأحیللی رآکسیالار بریپ بیلجکدیگی بیز تاراپیندان شۇل شرکتلره بریلیأر. سوسیال مدیاداقی یۇرغوتلار، قاراییشلار و حابارنامالار گۆنده تاپاووتلی تمالاردا میلیونلارچا فاکتور بیلن گچیریلن سئال نامالارا منگزه یأر. شۇل ماغلوماتلار شرکتلر تاراپیندان اوزاق مؤهلِتلی آنالیز ادیلیأر. اؤزلری باراداقی شیله آنالیزلار آداملاردا، قورامالاردا و تۇپارلادا دا یۇق. شۇل آنالیزلار البتده بیر تاراپلی دأل. آداملارینگ شخصی آنالیزلاردان مدنی، سوسیال، سیاسی قاراییشلارینا، حاراجاتلاریندان داشارقی دۆنیأدأکی واقالارا، عجیز تاراپلاریندان بیله کی کأبیر تاراپلارینا چنلی اؤرأن کؤپ تاراپلی حأصیه ته ایه. بو أهلی یورتلارینگ اؤز گلجکلری تایدان حؤکمأنی صوراتدا گؤز اؤنگۆنده توتولمالی شرط.
منینگ هم دگیشلی بۇلان نسلیم، یاغنی بِللی یاشدان یۇقارداقیلار سوسیال مدیانی بِللی بیر درجه ده آنالیز ادیأر، یا دا ادیپ بیلمه یأر. اِمما بِللی یاشدان آشاقداقیلار سوسیال مدیانینگ ایچینده دۇغولیار، اولانیار. گۆن سایین تأثیری آزالیان ماشغالا قاتناشیقلاری سبأپلی چاغالارینگ حاص ارکین اؤسیأندیگی، بیلیم و رئال سوسیال أهمیتینی گۆن سایین ییتیریأن شرطلرینده سوسیا مدیا چاغالاریمیزینگ یکه تأک سوسیاللاشیان گینگیشلیگینه ارورۆلیپ باریار. اولانیجیلارینگ اساسی بؤله گی اۆچین دۆزگۆنی، قاداسی، أردمی بۇلمادیق اِمما تروللارینگ، یویمانینگ، یالاینگ بۇل بۇلان شرطلری چاغلاریمیزی نیرأ آلیپ گیدر؟ بو شرطلر نأحیللی دۆنیأ عمله گتیرر؟
من اومیدیمی اۆزمه‌دیم. آیدیشیم یالی أهلی زیانلی تاراپلارینا قارامازدان سوسیال مدیا قۇوی مۆمکینچیلیکلر هم دؤره دیأر. شرطلرینگ نأحیللیدیگینی بیلمه ک شرطی بیلن قۇوی پیدالانماق هم مۆمکین. چاغالاریمیز تایدان بۇلسا ادیلمه لی زات؛ اۇلارینگ سوسیاللاشماغینی سوسیال مدیا قۇیماق دأل، اۆستۆمیزه دۆشیأن بۇرجی برجای ادیپ، بِللی بیر درجه ده سوسیاللاشاندان سۇنگ شۇل گینگیشلیگه باتماغی نینگ اؤنگۆنی آلماق. حضرت مولانانینگ تۇغالاق چیزق پرگاری متافوری یالی، بیر آیاغی برک باساندان سۇنگ آچیپ بیلیأنچه آچماقلارینا روغصات برمه ک. اِمما بیر آیاغی برک بۇلماسا گیریلن یالنگیش یرلردن چیقماق مۆمکین بۇلمان بیلر.
جِملأپ آیدانیمیزدا گلوباللاشما تاپغیرلاری یالی سوسیال مدیا هم بیزینگ آنالیزیمیدان قاراشسیز اؤز اوغرونا باریار. ادیلمه لی زات، قارشی یا دا تاراپدار بۇلماق دأل، اؤزۆمیز، ماشغالا آغضالاریمیز، یوردومیز و آدامزات اۆچین شۇل آقیمینگ پیدالی بۇلماغینی اۆپجۆن اتمه‌ک، زیانلارینی آزالتماق.
