تورکیه پنجره‌سیندن اورتادوغو (40)
ایسرائیل، سوریه و عراقلا قونشو اولان اوردون، اورتا دوغونون اوچ اهمیت‌لی پروبلمینی بیرباشا حیس ائدیر. اها‌لی‌سی‌نین یاری‌دان چوخو فیلیسطین‌لی‌لردن عبارت اولان اؤلکه، فیلیسطین پروبلمی‌نین دا بیرباشا مخاطبی وضعیتینده
تورکیه پنجره‌سیندن اورتادوغو (40)
ایسرائیل، سوریه و عراقلا قونشو اولان اوردون، اورتا دوغونون اوچ اهمیت‌لی پروبلمینی بیرباشا حیس ائدیر. اها‌لی‌سی‌نین یاری‌دان چوخو فیلیسطین‌لی‌لردن عبارت اولان اؤلکه، فیلیسطین پروبلمی‌نین دا بیرباشا مخاطبی وضعیتینده. 2003 ایشغالین‌دان سونرا عراقین ایچینه گیرمیش اولدوغو شدت قوجاقلاما‌لی یوز مین‌لرله عراق‌لی‌نین اوردونا سیغینماسینا سبب اولدو. 2011-جی ایلده سونرا سوریه‌ده یاشانان‌لار ایسه بیر میلیون جیواریندا سوریه‌لی قاچقی‌نین اوردونا گلمه‌سینه یول آچدی.
بؤلگه‌لر پروبلم‌لره علاوه‌دن اوردون ایچریده ده جیدی پروبلم‌لرله قارشی-قارشییا. 20 سپتامبردا کئچیریلن یئرلی سئچیم‌لر، 25 سپتامبردا ژورنالیست ناهید هاترین اؤلدورولمه‌سی و یاشانان ایقیتصادی داربوغاز اوردونون چتین بیر ایمتحان‌دان کئچمکده اولدوغونون سوموت بیلگی‌لرینی تقدیم ائدیر.
خریستیان اصل‌لی ناهید هاتر اینانج‌سیز اولدوغونو اعلان ائتمیش سول فیکیرلی و توند اسد طرفداری بیر قازئته‌جیدی. بیر مدت‌دیر آلدیغی تهدیدلر سببیله لبناندا یاشاماقدا ایدی. 25 سپتامبردا، فیسبوک‌دا پایلاشدیغی بیر کاریکاتورا سببیله حاقیندا آچیلان بیر ادعانین ایجلاسی اوچون عمان دا اولدوغو سیرادا اؤلدورولدو. جینایتین آردین‌دان اوردون‌دا موختلیف اعتراضلار تشکیل ائدیلدی. سوی-قصد و اعتراضلار، اوردون‌دا موجود دپرم خط‌لرینی هم قاشییان هم ده آشکار ائدن بیر خصوصیت داشیردی. عمومیتله باشکند عماندا چوخالان سکولریست الیت قروپلار هاتره یؤنلیک سوی-قصدی اؤز حیات ساحه‌لرینه ایستیقامت‌لی بیر سالدیری اولا‌راق قبول ائتدی‌لر. بو دایره‌لرین قوردوغو بیر سیاسی پارتی اولان مان (برابرلیک) سون عمومی سئچیم‌لره قاتیلیب. دونیوی بیر سیاسی پروقراما صاحب اولان مان، عماندا بیر نئچه میلت وکیلی چیخارماغی باجاردی. مان‌ین پارلامنته گیرمه‌سی اؤنوموزدکی دؤورده سکولریست-دیندار خطی اوزرین‌دن سیاستین ایسیناجاغی‌نین خبرچی‌سی.
25 سپتامبردا تشکیل ائدیلن نماینده‌لر مجلیسی سئچیم‌لرینده، اوردن کرا‌لی عبدالله اؤلکه‌نین گله‌جگی باخیمین‌دان بیر دؤنوم نقطه‌سی اولا‌راق قیمتلندیریلدی. سئچیم‌لر، بعضی یئرلرده پروبلم‌لر یاشانمیش اولماسینا باخمایا‌راق عمومیتله ساکیت کئچدی. لاکین سئچیمه اولان ماراق، یئنی سئچیم قانونونا و کئچمیشه نیسبتله داها شفاف بیر سئچیمه باخمایا‌راق چوخ آشاغی قالدی. سئچیم‌لرین اهمیتی حاقیندا وطنداش‌لارین ذهن‌ین‌دکی قبول کرالین قبولویلا اؤرتوشممیشدی. موسلمان قارداش‌لارین اونورغاسینی میدانا گتیردیگی ایسلامی چالیشماجبهه‌سی پارتیسی‌نین بایکوتونا باخمایا‌راق بیر اولکی عمومی سئچیم‌لره قاتیلیم نیسبتی یوزده 50ین اوزرینده ایدی. 25 سپتامبر سئچیم‌لرینده ایسه قوشولما نیسبتی ایسلامی چالیشما جبهه‌سی پارتیسی‌نین قاتیلیمینا باخمایا‌راق یوزده 37 اولدو.
اؤلکه‌نین ایکی بؤیوک شهری عمان و زرکادا قوشولما نیسبتی یوزده 25 جیواریندا قالدی. اوردون‌دا شهر اها‌لی‌نین تخمینن اوچده ایکی‌سینی فیلیسطین‌لی‌لر میدانا گتیریرلر. آنجاق اوردون‌دا سیاسی سیستمده بؤیوک اؤلچوده سؤز صاحبی اولان‌لار بؤلگه‌نین یئرلی قبیله‌لرین‌دن عبارت اولان اها‌لی. اوردون پارلامنتی، آنایاسا طرفین‌دن دگیشیمه‌جی بیر رول اوستلنه‌بیلک خصوصیت‌لرله تجهیز ائدیلمیش وضعیتده دئییل. آیریجا پارلامنتین ایکینجی مجلیسینی تشکیل ائدن سناتو تامامیله کرال طرفین‌دن تعیین اولونموش عضو‌لردن میدانا گلمکده و تمثیلچیلر مجلیسی‌نین بوتون مسئوللارینا صاحب. تمثیلچیلر مجلیسی بؤیوک اؤلچوده قبیله‌لرین بیر تمثیل مکانیزمی، یئرلی خیدمت‌لرین حلّی و عائله فردلری اوچون ایش تامینی مقصدیله ایستیفاده ائدیلن بیر واسطه اولماق‌دان کنار گئده بیلمیر. 2015-جی ایلده چیخاریلان قانون‌لارلا تمثیلچیلر مجلیسی‌نین سیستم‌دکی آغیرلیغی‌نین آرتیریلماسی و سیاسی پارتی‌لرین قبیله‌لر قارشی‌سیندا گوجلندیریلمه‌سی آماچلانمیشدی. آنجاق دییشیک‌لیک‌لر بئله بیر نتیجه دوغورمادی. حالییلا ده سس وئرمه نیسبتی قبیله‌لرین حاکم اولدوغو بؤلگه‌لرده یوکسک اولارکن اهمیت‌لی شهر مکان‌لاردا اولدوقجا آشاغی ایدی.
سئچیم‌لرده ایسلامی چالیشما جبهه‌سی پارتیسی یوزده 25 سس آلدی. لاکین تمثیلچیلر مجلیسده یالنیز یوزده 12لیک بیر تمثیل حاقی قازانابیلدی. یئنی تمثیلچیلر مجلیسده 15 کورسویله ان بؤیوک سیاسی پارتی بلوکونو ایسلامی چالیشما جبهه‌سی پارتیسی میدانا گتیره‌جک. اونون خاریجینده دیگر 8 پارتی‌نین میلت وکیلی ساییسی 1 ایله 5 آراسیندا دییشیر. تمثیلچیلر مجلیسی‌نین اکثریتینی ائوه یاخین قبیله‌لرین نامیزدلرین‌دن و ایشاداملاریندان عبارت سیاهی‌لاردان سئچیلن‌لر میدانا گتیره‌جک‌لر. بو سبب‌دن نه یئنی "اصلاحات" قانون‌لاری نه ده سون سئچیم‌لر رژیمین حکومتینی گوجلندیرمه‌سی باخیمین‌دان چوخ بیر اوغور تامین ائتممیش وضعیتده.
سئچیم‌لرین آردین‌دان کرال قورولا‌جاق یئنی حکومتین ایقیتصادی اصلاحات، بؤیومه و موختلیف‌لیک اوزرینه اوداخلانماسینی ایسته‌دی. بریتانیا، 2025 ویزیونو چروچئوه‌سینده ایکی فرق‌لی سناریو‌دان عبارت اطراف‌لی ایقیتصادی بؤیومه پلان‌لاری حاضیرلاییب. بون‌لاردان پیس اولانی اؤنوموزدکی 10 ایل ایچینده اوردون ایقتیسادی‌نین یوزده 4،8 بؤیومه‌سینی اؤنگورورکئن دیگری یوزده 7،5 بؤیومه‌نین تامین ائدیلمه‌سینی هدفلییر.
آنجاق هر ایکی هدف ده اوردون باخیمین‌دان چوخ حقیقی گؤرونمور. اؤلکه‌نین ان اهمیت‌لی قایناغی صاحب اولدوغو ایستراتژیک موقعیتی. و بو موقعیت‌دن اؤتورو ده خاطیری سایی‌لار بیر رانت الده ائدیر. آنجاق اوردونون بونون چوخ چوخونا احتیاجی وار. اؤلکه‌نین ان اهمیت‌لی ایخراج محصول‌لاری پوتاس، فوسفات و امک. اؤلکه‌دکی ایشچی قوّه‌سینی یوزده 40ینی ایخراج ائدیر. آیریجا اؤلکه سو چتین‌لیگی یاشاییر و بو وضعیت خرج فاکتورو سببیله ایخراجاتا یؤنلیک بیر اکینچی‌لیک سکتورونون اینکیشاف ائتدیریلمه‌سینی چتینلشدیریر. اؤلکه‌ده قالان امک بؤیوک اؤلچوده جمعیتده ایستیخدام ائدیلمکده. جمعیت سکتوروندا ده اؤدنیش‌لر اولدوقجا آشاغی. اؤلکه‌یه اولان خاریجی بیرباشا سرمایه‌لرده ده یوزده 35لیک بیر ائنیش سؤز موضوعسو. توریزم اؤلکه‌نین دیگر اهمیت‌لی بیر گلیر قایناغی. لاکین عراق و سوریه‌ده یاشانان‌لارین تاثیریله، اؤلکه‌یه اولان زیارتچی ساییندا و توریزم گلیرلرینده بؤیوک بیر ائنیش وار. یوزده 14،5 جیواریندا اولان عمومی ایشسیزلیک، 15-24 یاش قروپو اوچون یوزده 30 جیواریندا. آیریجا بیر قیسمینی آمریکادان آلدیغی کؤمکله قارشیلادیغی اؤلکه‌نین امنیت خرجلمه‌لرینده ده بؤیوک بیر آرتیم وار.
اوردون ایچینده اولدوغو وضعیت‌دن اولوسلار آراسی پول صاندیقی‌نین تامین ائدجگی کرئدیت‌لرله اوّل ایقتیصاد دوزلده‌رک چیخما پلان‌لاری ائدیر. آنجاق اورتا شرق بؤلگه‌سینده یاشانان هر بیر پروبلم و هر اؤلکه‌نین قارشی-قارشییا اولدوغو پروبلم‌لر بیزی بو گئرچکله قارشی-قارشییا بوراخیر: بو بؤلگه‌ده بیر اؤلکه‌ده یاشانان پروبلم‌لری بؤلگه‌دن موستقیل دوشونه‌رک حل ائتمک آز قالا غیری-مومکون. بؤلگه‌ده یاشانان پروبلم‌لرین حلّی اوچون ده ایلک لازیم‌لی اولان شئی شخصاً بؤلگه اؤلکه‌لری‌نین اؤز پروبلم‌لرینه بؤلگه خاریجی آکتیورلاری چوخ بولاشدیرما‌دان حلّ آختارمالاری لازیم اولدوغونو قاوراما‌لاری.
