Törki cömhüriyätlärneñ kön tärtibendäge waqıyğaları
Awraziya qaytawazı (кaйтавaзы) -55/2023
2023nçe yılnıñ 4nçe sentyabr’ könne Törkiyä İlbaşı Räcäp Tayyip Ärdoğan Soçi qalasında Rusiyä Däwlät başlığı Vladimir Putin belän oçraştı. Oçraşu waqıtında ike yaqlı, regional’ häm global’ mäs’älälär söyläşelde. Annan soñğı könnärdä Rusiyä tışqı êşlär ministrlığı Törkiyä belän 1 million tonna aşlıq belän täêmin itü mäs’äläsendä prinśipta (принципта) kileşügä ireşelüen belderde.
2023nçe yılnıñ 5nçe sentyabr könne Azärbaycan İlbaşı İlham Äliyıv Slovakiya Cömhüriyäte Parlament başlığı Boris Kollar räislegendäge wäkillekne qabul itte. Söyläşü waqıtında ike yaqlı mönäsäbätlärneñ barışınnan qanäğätlelek citkerelde. Slovakiya wäkillege Qarabaxta bulıp qayttı.
2023nçe yılnıñ 5nçe sentyabr’ könne Qırğızstan İlbaşı Sadır Caparov Törkiyä baş cämäğat’ auditorı Şäräf Malkoçnı qabul itte. Säfär qısalarında Qırğızstan häm Törkiyä ombudsmenlıqları arasında xezmättäşlekne üsterü turında kileşü memorandumına qul quyıldı.
2023nçe yılnıñ 7nçe sentyabr könne Albaniya İlbaşı Bayram Begay Qazaqstanğa berençe räsmi säfären yasadı. Bu räsmi säyäxät ber ük waqıtta Albaniya Däwlät başlığınıñ soñğı 30 yılda Qazaqstanğa yasağan berençe vizitı buldı. İke il Däwlät başlıqları üzara häm wäkilleklär arasında söyläşülär ütkärde. Söyläşülär axırında urtaq belderge imzalandı.
2023nçe yılnıñ 7nçe sentyabr’ könne Üzbäkstan İlbaşı Şäwkät Mirziyayıv BMO azıq-tölek häm awıl xucalığı oyışması ğomum särkätibe QU Dongyunı qabul itte. Söyläşü waqıtında azıq-tölek qurqınıçsızlığı belän bergä Üzbäkstannıñ şuşı oyışma belän mönäsäbätläre quzğatıldı.
7nçe-8nçe sentyabr’ könnärendä Üzbäkstan Baş ministrı Abdullah Aripov qatnaşuında Sämärqand şähärendä Xalıqara azıq-tölek qurqınıçsızlığı konferenśiyäse (конференциясе) oyıştırıldı. Konferenśiyädä (конференциядә) Törkiyä, Qırğızstan häm Üzbäkstan awıl xucalığı ministrları da qatnaştı. Törkiyä awıl häm urman xucalığı ministrı İbrahim Yumaklı häm Üzbäkstan awıl xucalığı ministrı Aziz Voitov ike il awıl xucalığı ministrlıqları arasında awıl xucalığı iminlek täêminate ölkäsendä xezmättäşlek niyät protokolına qul quydı.
2023nçe yılnıñ 7nçe sentyabr’ könne Baqıda Törki däwlätlär oyışması ğadättän tış xällär idaräseneñ ikençe ministrlar cıyılışı ütkärelde. Cıyılışta oyışmağa äğ’za häm küzätüçe illärneñ Afät häm ğadättän tış xällär ministrları qatnaştı. Cıyılış axırında Törki däwlätlär oyışması ğadättän tış xällär idaräseneñ ikençe ministrlar cıyılışı Deklaraśiyäse (Декларациясе) imzalandı. Ministrlar “Baqı-2023 Xalıqara künegülär”ne qaradı. Azärbaycan İlbaşı İlham Äliyıv cıyılışta qatnaşqan ministrlarnı qabul itte.
2023nçe yılnıñ 8nçe sentyabr’ könne Üzbäkstan İlbaşı Şäwkät Mirziyayıv Bötendönya êtnosport konfederaśiyäse (конфедерациясе) başlığı Bilal Ärdoğannı qabul itte. 8nçe-10nçı sentyabr’ könnärendä Hivädä 63 ildän 930 wäkil qatnaşuında Xalıqara êtnosport festivale ütkärelde.
Uzğan atnada Qazaqstanda häm Qırğızstanda kabinetlar yañartıldı. Yaña ministrlıqlar tözelde häm qayber ministrlar alıştırıldı. Ayıruça qırım tatarı Röstäm Umarov 2023nçe yılnıñ 6nçı sentyabr’ könne Ukraina saqlanu ministrı buldı.
Täräqqıyätlärdän kürengäne kebek, uzğan atnada törki cömhüriyätlärdä möhim cıyılışlar häm konferenśiyälär (конференцияләр) oyıştırıldı. Yasalğan säfärlär törki cömhüriyätlärneñ xalıqara mäydandağı artıp baruçı ähämiyätenä işarät itä.
Abdrasul İsakov
