Kön’yaq Qavqazdağı soñğı täräqqıyätlär

Azärbaycannıñ ciñüe belän tögällängän 44 könlek Qarabax suğışınnan ber yıl uzdı. Kön’yaq Qavqazdağı problemalar isä tulısınça xäl itelmägän. Şulay da soñğı waqıtta bu ölkädä qayber möhim söyläşülärneñ ütkärelüe kürenä. İñ êlek şuşı täräqqiyätlärgä tuqtalıp uzıyq.

2021nçe yılnıñ 12nçe üktäbr könne Rusiyä Federaśiyäse İlbaşı Vladimir Putin häm Ärmänstan Baş ministrı Nikol Paşinyan Mäskäwdä bıyıl dürtençe tapqır oçraştı. Liderlar nigezdä Qarabaxtağı wazğiyätne söyläşte. 

Hindstan tışqı êşlär ministrı Subrahmanyam Jaishankar 12nçe üktäbr’ könne Ärmänstanğa säfär yasağan ide. Subrahmanyam Jaishankar - Ärmänstanğa säfär yasağan berençe Hindstan tışqı êşlär ministrı buldı. Hindistan tışqı êşlär ministrı Jaishankar Ärmänstan Baş ministrı, Parlament başlığı häm tışqı êşlär ministrı belän ayırım-ayırım söyläşülär ütkärde. Ärmänstan tışqı êşlär ministrı Ararat Mirzoyan matbuğat oçraşuında ike ilneñ saqlanu ölkäsendä mönäsäbätlärne yaña däräcägä kütäräçäklären belderde. Söyläşülär waqıtında Xalıqara kön’yaq-tön’yaq transport koridorında xezmättäşlek urnaştıru mäs’äläse dä quzğatıldı.

13nçe üktäbr’ könne Mäskäwdä Rusiyä, Ärmänstan häm Azärbaycan dini liderları urtaq cıyılış ütkärde. Cıyılışta dini liderlar Kön’yaq Qavqazlılarnı näfrät telen qullanudan tıyılıp torırğa häm tınıçlıqqa çaqırdı. 

14nçe üktäbr’dä Minsk şähärendä Bäysez Däwlätlär Berlege illäreneñ tışqı êşlär ministrları cıyılışı qısalarında Rusiyä, Azärbaycan häm Ärmänstan tışqı êşlär ministrları cıyıldı. Tışqı êşlär ministrları Qarabax probleması belän bäyle barışnı tikşerde.

15nçe üktäbr’ könne Bäysez Däwlätlär Berlege sammitında yasağan çığışında Azärbaycan İlbaşı İlham Aliyev Ärmänstan belän çiklärne bilgelärgä, tınıçlıq söyläşülären ütkärergä äzer buluların belderde. Ärmänstan Baş ministrı Nikol Paşinyan da şuşı cıyılışta Minsk törkemeneñ äydäp baruçanlığında Azärbaycan belän tınıçlıq söyläşülären ütkärergä äzer buluların citkerde. Äsirlärneñ azat itelüenä bärabär minalar quyılğan urınnarnıñ böten kartaların birergä äzer buluın açıqlawçı Paşinyan Baqıda 44 könlek suğış qaldıqları bularaq kürsätelgän ärmän ğaskäriläreneñ manekinnarınıñ alınuın uñay alğarış bularaq bäyäläde häm kön’yaq Qavqazdağı böten transport yullarınıñ açıluı öçen öç yaqlı wäkillekneñ êşçänlek alıp baruın iskärtep uzdı. 

2021nçe yılnıñ 25nçe sentyabr’ könne N’yu-Yorkta Ärmänstan häm Azärbaycan tışqı êşlär ministrları 2020nçe yılnıñ noyabr’ ayınnan soñ berençe tapqır qabat bergä oçraştı. Üktäbr’ ayının berençe yartısında isä diplomatiya xäräkäteneñ artuın küräbez. Ärmänstan Baş ministrınıñ Zängäzur koridorınıñ açıluına yäşel ut yandıruı bik möhim alğarış. Dimäk, Qavqaz töbägendäge illär üz problemaların üzläre xäl itärgä teli. Regional’ problemalarnıñ çişeleşennän soñ Kön’yaq Qavqazda bulğan Könçığış-Könbatış transport koridorına al’ternativa bularaq Kön’yaq-Tön’yaq transport koridorınıñ buldırıluı kön tärtibenä kilergä mömkin. Telgä alınğan soñğı täräqqiyätlär töbäkneñ totrıqlılığı häm üseş aluı cähätennän bik zur ähämiyätkä iyä. 

Avtor – Abdrasul İsakov