Betxovennıñ ülem säbäbe açıqlandı

Nemeś pianistı häm kompozitorı Lyudvig van Betxovennıñ bawır çirenä bireşüçän buluı häm ülemenä berniçä ay qala B gepatitı virusı yoqtıruı açıqlandı.

Berlgeçlär tanılğan şäxesneñ fanatları istälek itep saqlağan 8 totam çäç belän DNK analizı ütkärä. Häm 1770nçe yılda xäzerge Germaniyä cirlärendä dön’yağa kilgän kompozitornıñ üleme turında yaña mäğ’lümatlar päyda bula.

Kêmbridj universitetı tikşerenüçeläre çäç börtegennän alınğan genom mäğ’lümatları näticäsendä śirroz awıruınnan ülüe söylänüçe pianistnıñ genetik yaqtan bawır xastalığına bireşüçän buluın açıqlıy. Anıñ ülär aldınnan berniçä ay êlek B gepatitı yoqtıruı da kürenä.  

Älege tikşerenü turında yazğan Tristan Begg tanılğan kompozitornıñ bik küp alkogol’ qullanuı belän bergä genetik faktorlarnıñ bawır çirenä kitergän buluın äytä.

Genom mäğ’lümatları aşa Betxovennıñ aşqaynatu sisteması problemaları buluı da bilgelänä. Monıñ isä glyuten yäisä laktoznı kütärä almawı belän bäyle bulırğa mömkin ikäne belderelä.

Lyudvig van Betxoven 20 yäş’läreneñ urtalarında çuqraqlana başlıy häm 1818nçe yılğa qadär işetü säläten tulısınça yuğalta. Tikşerenüdä monıñ tögäl säbäbe açıqlnmadı.

Germaniyäneñ Maks Plank Êvolyuśion antropologiya institutınnan Yoxannes Krauze ütkärelgän tikşerenü turındağı belderüendä Betxovennıñ ülem säbäben täğayen genä aytü mömkin tügellegen citkerä. “Tik bu êtapta citdi däräcädä näseldän kilüçe risklar buluın häm B gepatitı êläkterüen raslıy alabız,”-dide belgeç.

Lyudvig van Betxoven monnan 196 yıl êlek bu könne - 26nçı martta wafat bula.