Kanadada keşe mäyetenekenä oxşağan 2 meñ qaldıq tabıldı

Kanadanıñ Saskaçevan töbägendäge êlekkege Lebret çirkäw internat-mäktäbe territoriyäsendä uzdırılğan radar belän êzläw waqıtında 2 meñnän artıq qaldıq tabıldı.  Star Blanket cirlege tikşerenü proektı başlığı Şeldon Poytras tabılğan kaldıqlarnıñ keşe mäyetläre bula aluın belderde.

Êşçänlek 2022nçe yılnıñ 2nçe oktyabrendä başlana. Ul waqıtta 5-6 yäş’lärendäge balanıñ 125 yıllıq iyäk söyäge kisägen tabalar. “Bu bilgelänmägän qaber barlığınıñ fizik dälile,”-di Poytras. Ul barlıq qaldıqlardan ürnäklär alınıp analizğa cibäräçäklären belderde.

Lebret çirkäw internat-mäktäbe 1884nçe yılda açıla häm 1895tä kiñäytelä. 1951nçe yılda älege uqu yortı lişey beleme birüçe täwge internatlardan berse bula. Ul 114 yıl êşçänlek alıp barğannan soñ 1998nçe yılda yabıla.

Çirkäw internat-mäktäpläre Kanada tarixında balalarnı iñ nıq räncetkän urınnar bularaq kerep qaldı. Alarğa 150 meñnän artıq cirle xalıq (aborigen) balasın ğailälärennän mäcbüri tartıp alıp urnaştıralar. Alarnıñ kübese ruxanilar häm başqa möğallimnär tarafınnan fizik, censi häm psixologik cäberlänügä duçar bula.

İldä 2010nçı yılda tözelgän Xaqıyqat’ häm kileşü komissiyäse terkäwlärendä urın alğan räncetülärdän tış, qayber balalarda mediśina täcribäläre ütkärelüe açıqlandı. Çirkäw internat-mäktäplärendä meñnärçä sabıynıñ açlıq, suıq häm awırular näticäsendä ğomere özelgän.

Kanada federal’ xökümäte älege uqu yortlarında bulğan xällär öçen qorbannardan räsmi räweştä ğafu ütende.