رئیس انجمن علمی مددکاران اجتماعی ایران: مهمترین چالش این کشور در سیاست داخلی بی‌اعتمادی است

در بررسی شرایط کنونی جامعه ایران، مصطفی معین، وزیر اسبق علوم اخیرا آن را «پر چالش» و «بحرانی» توصیف کرد و این چالش‌ها را بیکاری، ناامیدی درباره آینده، کاهش سرمایه اجتماعی، نبود اعتماد عمومی، بی‌تفاوتی اجتماعی، ضعف اخلاق عمومی، امنیت روانی و اجتماعی و نقض حقوق اساسی و شهروندی برشمرد که در این میان، چالش «نبود اعتماد عمومی» هشدارهای پیاپی کارشناسان اجتماعی را به ویژه بعد از انتخابات اخیر در پی داشته و این در حالی است که بر اساس نتایج طرح پیمایش ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان (موج چهارم-آبان 1402) در ارتباط با موضوع "اعتماد و سرمایه اجتماعی"، سیاستمداران در این کشور در پائین‌ترین سطح اعتماد عمومی قرار دارند.

در این ارتباط، دکتر مصطفی اقلیما، رئیس انجمن علمی مددکاران اجتماعی ایران و استاد دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار آنادولو ضمن ارزیابی علل و ابعاد «نبود اعتماد عمومی» در این کشور به تشریح پیامدهای چالش فوق پرداخت.

وی، بی‌اعتمادی را مهمترین چالش ایران در سیاست داخلی عنوان و تصریح کرد: بی‌اعتمادی مساله‌ای نیست که یک روزه به وجود بیاید و یک روزه برطرف شود. بی‌اعتمادی معلولی از عوامل مختلف است. روز به روز بی‌اعتمادی در جامعه افزایش پیدا می‌کند حتی در خانواده‌. امروز دیگر در جامعه ما کسی به کسی اعتماد ندارد.

- بی‌اعتمادی در سطح عمومی بیش از 90 درصد است

این استاد دانشگاه در ادامه تاکید کرد: بی‌اعتمادی در سطح عمومی بیش از 90 درصد است. این یک واقعیت است که بی‌اعتمادی در جامعه ایران کولاک می‌کند. پیامدهای بی‌اعتمادی هم این است که جامعه رشد نمی‌کند. هر کس دنبال منافع شخصی خود است. بی‌اعتمادی باعث شده هر کسی هر کاری خواست انجام دهد.

رئیس انجمن علمی مددکاران اجتماعی ایران با اشاره به پیامدهای «نبود اعتماد عمومی» اظهار داشت: جامعه‌ای که به بی‌اعتمادی برسد دیگر به این راحتی به حالت عادی بر نمی‌گردد. اگر می‌خواهیم اعتماد مردم را به دست آوریم اگر از الان کل دستگاههای دولتی همه با هم همکاری کنند و همه حرف راست بزنند و مردم ببینند شاید 30_40 سال طول بکشد تا اعتماد برگردد، کار امروز و فردا نیست.

اقلیما با اشاره به انتخابات اخیر در این کشور گفت: چه کسی به انتخابات اعتماد دارد؟ هیچ کس. چون اینهمه رای داده‌اند چه چیزی عوض شده! بدتر نماینده‌ها علیه مردم کار کرده‌اند. مردم یک بار اعتماد می‌کنند دو بار اعتماد می‌کنند، دیگر تمام می‌شود.

- این بی‌اعتمادی فاجعه است کشور را رو به زوال می‌برد

وی در ادامه تصریح کرد: این بی‌اعتمادی در ایران فاجعه است. کشور را رو به زوال می‌برد. از سیستم آموزشی گرفته تا دستگاه قضا و پلیس، مردم به چیزی اعتماد ندارند.

رئیس انجمن علمی مددکاران اجتماعی ایران هشدار داد: اگر همینطور پیش برود دیگر مساله قابل حل نخواهد بود. وقتی مردم بی‌اعتماد هستند، اگر اتفاقی بیفتد هرج و مرج جامعه را فرا می‌گیرد.

اقلیما در تشریح این روند با ذکر مثال گفت: پدر خانواده تقصیری ندارد که فرزندش به او بی‌اعتماد می‌شود بلکه او با قول دستگاههای بالا کار می‌کند و وقتی قولی می‌دهد فکر می‌کند می‌تواند انجام دهد بعد که انجام نمی‌شود فرزند هم اعتمادش را از دست می‌دهد. نمی‌داند پدرش به حرف دیگری اعتماد کرد. فکر می‌کند دروغ گفته است.

- شرایط کنونی جامعه ایران پر چالش و بحرانی است

وی نیز شرایط کنونی جامعه ایران را «پر چالش» و «بحرانی» خواند و افزود: مردم همینطور نسبت به سال‌های قبل فقیرتر شده‌اند. مردم امیدی به آینده ندارند. روزبه‌روز آسیب‌های اجتماعی افزایش می‌یابد، هیچ کس هم نمی‌خواهد علل را برطرف کند.

رئیس انجمن علمی مددکاران اجتماعی ایران در عین حال تاکید کرد که بالاترین مساله بی‌اعتمادی است. پایه آسیب‌های اجتماعی، بی‌اعتمادی است. مادر آسیب‌های اجتماعی بی‌اعتمادی است. مثلا در همین انتخابات اخیر، وقتی از کسی می‌پرسیدی رای می‌دهد، حتی اگر می‌خواست رای ندهد، جواب می‌داد «حالا ببینم چه کار می‌خواهم بکنم» چون به کسی اعتماد ندارد.

اقلیما خاطرنشان کرد: اگر ما نخواهیم این بی‌اعتمادی را برطرف کنیم هیچ چیز در جامعه درست نخواهد شد.

وی گفت: چرا اختلاس در کشور اینهمه افزایش یافته است؟ برای اینکه هر کسی به فکر خودش است. هر مسئولی فکر خودش است که اگر فردا اتفاقی بیفتد چه کار کند. اگر در جامعه اعتماد بود، با کمک هم می‌توانستیم خیلی کارها انجام دهیم.

این استاد دانشگاه در ایران اظهار داشت: اعتماد به سیاستمداران در کشور، صفر است.