رویدادهای مهم سال 2022 در ایران

ایران طی سال 2022 میلادی شاهد رویدادها و تحولات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ورزشی بسیاری مانند توقف مذاکرات هسته‌ای، اعتراضات گسترده به حاکمیت و حضور تیم ملی فوتبال این کشور در جام جهانی قطر بود.

* ژانویه

- سخنگوی وزارت دفاع ایران از پرتاب ناموفق موشک ماهواره‌بر «سیمرغ» خبر داد.

- سه نیروی امنیتی ایران در درگیری با افراد مسلح در استان سیستان‌وبلوچستان کشته شدند.

- دادگاه عالی آنتاریوی کانادا در چهارم ژانویه طی حکمی ایران را به دلیل سرنگونی هواپیمای اوکراینی به پرداخت 107 میلیون دلار غرامت محکوم کرد.

- بکتاش آبتین، شاعر و نویسنده 47 ساله ایرانی هشتم ژانویه در زندان درگذشت.

- وزیر کشور ایران 11 ژانویه از عادی شدن تردد با کشورهای همسایه به حالت قبل همه گیری کرونا و لغو محدودیت‌ها خبر داد.

- هشت کشور جهان از جمله ایران و ونزوئلا به دلیل تاخیر در پرداخت حق عضویت خود در سازمان ملل متحد از 19 ژانویه حق رای خود را از دست دادند.

* فوریه

- وزیر امور خارجه ایران در ششم فوریه از حصول برخی «توافق‌ها در حوزه‌های اقتصادی و سیاسی» در مذاکرات وین خبر داد.

- سازمان اطلاعات ملی ترکیه «میت» و تیم‌های مبارزه با تروریسم پلیس استانبول، طی عملیاتی در 11 فوریه 14 مظنون به همکاری با نهادهای اطلاعاتی ایران که برخی چهره‌های مخالف ایرانی مقیم ترکیه را هدف قرار داده بودند، بازداشت کردند.

- تیم مذاکره کننده ایران در چارچوب دور هشتم مذاکرات هسته‌ای در وین، پایتخت اتریش 13 فوریه با نمایندگان اتحادیه اروپا و روسیه دیدار و گفت‌وگو کرد.

- یکی از پایگاه‌های نظامی سپاه پاسداران ایران در استان کرمانشاه این کشور 14 فوریه دچار آتش‌سوزی شد.

- علی باقری کنی، رئیس هیات مذاکره‌کننده ایران در وین 16 فوریه اعلام کرد که تهران و گروه 5+1 بیش از هر زمان دیگری به توافق نزدیک شده‌اند.

- یک فروند هواپیمای جنگنده اف-5 ارتش ایران 21 فوریه در داخل شهر تبریز و نزدیکی فرودگاه بین‌المللی این شهر سقوط کرد.

*مارس

- دادستانی کل استان وان ترکیه دوم مارس براساس کیفرخواست صادر شده برای پرونده «تلاش یک باند برای ربودن یک نظامی سابق ایرانی»، خواستار محکومیت 11 متهم پرونده به 30 سال زندان شد.

- رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پنجم مارس در سفر به تهران گفت در صورتی که ایران و آژانس درباره «مسائل پادمانی» به نتیجه نرسند توافق درباره برجام دشوار خواهد بود.

- حداقل دستمزد در ایران برای سال 1401 برابر با 5,679,750 تومان تعیین شد.

- جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا 11 مارس اعلام کرد که به دلیل «عوامل خارجی» مذاکرات وین به یک وقفه نیاز دارد.

- نور نیوز، رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی ایران 13 مارس اعلام کرد که تهران به صورت یک طرفه گفت‌وگوها با عربستان سعودی را موقتا تعلیق کرده است.

- سپاه پاسداران ایران با انتشار بیانیه‌ای مسئولیت حمله موشکی به شهر اربیل عراق را برعهده گرفت. دولت عراق، حمله موشکی ایران به اربیل را نقض آشکار حاکمیت بغداد خواند و سفیر ایران در عراق را به وزارت امور خارجه احضار کرد.

- نازنین زاغری و انوشه آشوری که سال‌ها در ایران زندانی بودند، 16 مارس از زندان آزاد و به منظور ترک این کشور به فرودگاه منتقل شدند.

- لایحه بودجه سال 1401 ایران 20 مارس در شورای نگهبان قانونی اساسی این کشور تائید شد.

- مرکز آمار ایران در گزارشی در 21 مارس تورم سالانه این کشور برای سال 1400 را 40.2 درصد اعلام کرد.

* آوریل

- با برگزاری مراسم قرعه‌کشی رقابت‌های فوتبال جام‌جهانی 2022 قطر، تیم ملی فوتبال ایران در گروه B مسابقات با تیم‌های انگلیس، آمریکا و ولز همگروه شد.

- یک مهاجم پنجم آوریل در آرامگاه حضرت رضا در شهر مشهد در استان خراسان رضوی ایران با استفاده از چاقو سه طلبه را مورد حمله قرار داد که منجر به مرگ دو تن و مجروحیت یک نفر دیگر شد. فرد مهاجم چند ماه پس از این حمله اعدام شد.

- با ادامه اعتراضات و تجمعات مردم افغانستان در اعتراض به «بدرفتاری» نیروهای امنیتی ایران با پناهجویان افغان، سفارت ایران در کابل 12 آوریل از تعطیلی موقت این سفارت‌خانه خبر داد.

- با گسترش واکنش‌ها به سفر خارجی خانواده محمد باقر قالیباف رئیس مجلس ایران، برخی فعالان سیاسی و اجتماعی خواهان استعفای وی شدند.

* می

- رئیس سازمان محیط زیست ایران از تولد 3 توله یوزپلنگ در حال انقراض در سایت مرکز تکثیر در سمنان خبر داد.

- بشار اسد در هشتم می در سفر اعلام‌نشده به ایران با آیت‌الله علی خامنه‌ای رهبر این کشور دیدار و گفت‌وگو کرد.

- فرماندار ناحیه سیدکان اربیل اعلام کرد که روستای بربیزین از توابع این منطقه 11 می مورد حمله توپخانه‌ای نیروهای مسلح ایران قرار گرفته است.

- جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا 13 می در حاشیه نشست سران جی‌7 در بروکسل در جمع خبرنگاران گفت که مذاکرات هسته‌ای با ایران پس از دو سال وقفه از سرگرفته خواهد شد.

- سید احمد آوایی، نماینده دزفول در مجلس ایران 14 می از کشته شدن یک نفر در اعتراضات به گرانی و افزایش قیمت‌ها در این کشور خبر داد.

- حسن صیاد خدایاری، یکی از ماموران وابسته به سپاه پاسداران ایران موسوم به «مدافعان حرم» 22 می در خیابان مجاهدین اسلام تهران به ضرب پنج گلوله در مقابل خانه خود کشته شد.

- ساختمان متروپل آبادان در تاریخ 23 می فروریخت که بنا به آمارهای رسمی 43 تن بر اثر آن جان خود را از دست دادند. این حادثه همچنین تظاهرات چندین روزه مردم شهر آبادان را در پی داشت.

- در پی سقوط یک فروند هواپیمای جنگنده «F7» در استان اصفهان ایران، خلبان و کمک خلبان جنگنده جان خود را از دست دادند.

- روابط عمومی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران 27 می در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که 2 فروند نفتکش یونانی را توقیف کرده است.

* ژوئن

- بر اثر خروج قطار مشهد به یزد از ریل در هشتم ژوئن 17 نفر جان خود را از دست دادند.

- قطعنامه پیشنهادی آمریکا و سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و بریتانیا علیه ایران توسط شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تصویب شد.

- دو کارمند دیگر صنایع هوا و فضای سپاه پاسداران ایران به نام‌های «محمد عبدوس» و «علی کمالی» 13 ژوئن به طرز مشکوکی جان باختند.

- حجت الله عبدالملکی، وزیر کار ایران استعفا کرد.

- سازمان بنادر و دریانوردی ایران با انتشار اطلاعیه‌ای در 14 ژوئن از رفع توقیف نفتکش این کشور در یونان خبر داد.

- رئیس سازمان انرژی اتمی ایران 16 ژوئن از «جمع آوری دوربین‌های اضافه در مراکز هسته‌ای» این کشور که برای اجرای برجام نصب شده بود، خبر داد.

- ارتش ایران طی بیانیه‌ای اعلام کرد یک فروند هواپیمای جنگنده اف-14 در استان اصفهان سقوط کرده است.

- زمین لرزه‌ای به قدرت 5.6 ریشتر بندر چارک در استان هرمزگان ایران را لرزاند.

- مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا 25 ژوئن پس از دیدار با وزیر امورخارجه ایران گفت که منظور آغاز مذاکرات برجام طی روزهای آینده توافق کرده‌اند.

* ژوئیه

در پی وقوع دو زمین لرزه 6.1 و 5.9 ریشتری در دوم ژوئیه در استان هرمزگان در جنوب ایران 5 نفر جان خود را از دست داده و 44 نفر دیگر مصدوم شدند.

- حمید نوری، کارمند سابق قوه قضائیه و سپاه پاسداران ایران به جرم «مشارکت در اعدام‌های سیاسی 1367» توسط دادگاهی در سوئد به حبس ابد محکوم شد.

- رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه 18 ژوئیه در صدر هیئتی بلندپایه وارد شهر تهران شد. اردوغان در تهران علاوه بر دیدار با رهبر و رئیس جمهور ایران، با رئیس جمهور روسیه نیز دیدار کرد.

- دادگاه کیفری استانبول 22 ژوئیه برای 7 نفر از 8 مظنون ایرانی که به اتهام برنامه‌ریزی برای هدف قرار دادن شهروندان اسرائیلی در ترکیه دستگیر شده بودند، حکم بازداشت صادر کرد.

- وقوع سیل در مناطق مختلف ایران 90 کشته برجای گذاشت. همچنین رئیس جمعیت هلال احمر ایران شمار مفقودین را 8 تن اعلام کرد.

* آگوست

- یک فروند جنگنده سوخو-22 نیروهای مسلح ایران روز سوم آگوست در فرودگاه شیراز دچار حادثه شد.

- مذاکرات هسته‌ای میان ایران و گروه 5+1 پس از پنج ماه وقفه از چهارم آگوست در وین از سر گرفته شد.

- مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا٬ «متن نهایی» توافق هسته‌ای برای احیای برجام را هشتم آگوست به هیات‌های نمایندگی طرف‌های مذاکره ارائه کرد.

- وزیر امور خارجه ایران گفت که کشورش پاسخ کتبی خود به پیش‌نویس توافق هسته‌ای ارائه شده توسط اتحادیه اروپا را تا ساعت 12 شب 15 آگوست ارسال خواهد کرد.

* سپتامبر

- مدیر رسانه‌ای تیم ملی فوتبال ایران هفتم سپتامبر اعلام کرد که کارلوس کیروش دوباره به عنوان سرمربی تیم ملی فوتبال ایران انتخاب شده است.

- نخست‌وزیر آلبانی هفتم سپتامبر از قطع روابط دیپلماتیک با ایران به دلیل «حمله سایبری گسترده ایران» علیه کشورش خبر داد.

- مهسا امینی، دختر 22 ساله ایرانی که در بازداشتگاه پلیس گشت ارشاد در تهران به کما رفته بود، 16 سپتامبر در بیمارستان جان خود را از دست داد.

- مردم ایران در اعتراض به مرگ مهسا امینی پس از بازداشت توسط پلیس گشت ارشاد، در بسیاری از شهرهای این کشور تظاهرات کردند.

- مقامات ایرانی و رسانه‌ها 21 سپتامبر از مرگ حداقل 6 نفر طی اعتراضات اخیر این کشور خبر دادند.

- شبکه اجتماعی اینستاگرام و پیام رسان واتس‌اپ به تصمیم شورای امنیت ایران از 22 سپتامبر از دسترس خارج شدند.

- وزارت خزانه‌داری آمریکا از تحریم پلیس گشت ارشاد و برخی مقامات بلند‌پایه نهاد‌های امنیتی ایران به دلیل خشونت علیه زنان خبر داد.

- اوکراین به دلیل «ارسال سلاح از سوی ایران به روسیه» اعتبارنامه منوچهر مرادی، سفیر ایران را لغو و تعداد کارکنان سفارت این کشور در کی‌یف را کاهش داد.

- تلویزیون دولتی ایران 24 سپتامبر اعلام کرد که در اعتراضات اخیر در این کشور تا کنون 35 نفر از جمله چندین نیروی امنیتی کشته شده‌اند.

- ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران با متهم کردن معترضین به «آشوبگری و شرارت» فرمان «مقابله قاطعانه» با معترضین را صادر کرد.

- ایران از حمله توپخانه‌ای علیه مراکز حزب کومله و حزب دموکرات کردستان ایران در شمال عراق خبر داد.

- مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا 26 سپتامبر با انتشار بیانیه‌ای از ایران خواست که سرکوب «خشونت‌آمیز» اعتراضات را «فورا» متوقف و دسترسی شهروندان به اینترنت را تضمین کند.

- آنالنا بربوک، وزیر امور خارجه آلمان خواستار اعمال تحریم علیه ایران به دلیل اعمال خشونت توسط نیروهای امنیتی این کشور و سرکوب معترضین شد.

- کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران (CPJ) 27 سپتامبر اعلام کرد که از آغاز اعتراضات در ایران طی ده روز دست‌کم 20 روزنامه‌نگار بازداشت شده‌اند.

- سپاه پاسداران ایران 28 سپتامبر دور جدیدی از حملات موشکی و پهپادی را علیه مواضع متعلق به گرو‌های «کومله»، «حزب دموکرات کردستان ایران» و «حزب آزادی کردستان» واقع در سلیمانیه عراق آغاز کرد. وزیر بهداشت اقلیم کرد شمال عراق شمار تلفات انسانی حملات ایران به برخی مناطق شمال عراق را 9 کشته و 32 زخمی اعلام کرد. دولت مرکزی عراق، اداره اقلیم کرد شمال عراق، آلمان، مصر، اردن، اتحادیه عرب شمار دیگری از کشورهای جهان حملات ایران به اقلیم کرد شمال عراق را محکوم کردند.

- وزارت امور خارجه عراق در پی حملات موشکی ایران به اداره اقلیم کرد شمال عراق، 29 سپتامبر سفیر ایران در بغداد را احضار و یادداشت اعتراضی به وی ابلاغ کرد.

- کمپین فعالین بلوچ اعلام کرد که 30 سپتامبر درپی شلیک مستقیم نیروهای امنیتی ایران به معترضین در زاهدان، دست‌کم 95 نفر از جمله چندین کودک 12 تا 17 ساله کشته و بیش از 300 تن نیز زخمی شده‌اند.

- مسئول اطلاعات سپاه پاسداران ایران در استان سیستان‌وبلوچستان در زاهدان کشته شد.

* اکتبر

- روسای جمهور، مجلس و قوه قضائیه ایران طی نشستی در اول اکتبر تحولات مربوط به اعتراضات اخیر در این کشور را بررسی کردند.

- مجلس ایران به منظور بررسی ابعاد اعتراضات گسترده این کشور دوم اکتبر با حضور وزیر کشور و فرمانده نیروی انتظامی نشست غیرعلنی برگزار کرد.

- شماری از ایرانی‌های مقیم ترکیه در اعتراض به جان‌ باختن مهسا امینی در مناطق مختلف استانبول و دیگر شهرها تجمع برگزار کردند.

- آیت الله خامنه‌ای، رهبر ایران در اولین واکنش به اعتراضات گسترده در این کشور طی سخنانی در سوم اکتبر، «آمریکا، اسرائیل و ایرانیان خائن خارج‌نشین» را مسبب اعتراضات گسترده روزهای اخیر کشورش معرفی کرد.

- ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران علت وقوع اعتراضات سراسری در این کشور را «توطئه دشمنان» خواند.

- بر اثر وقوع زمین لرزه 5.4 ریشتری در پنجم اکتبر در شهر خوی استان آذربایجان غربی ایران، ده‌ها تن از ساکنان منطقه دچار مصدومیت شده اند.

- سازمان حقوق بشر ایران دهم اکتبر اعلام کرد که آمار کشته‌شدگان اعتراضات هفته‌های اخیر در این کشور به دست‌کم 185 نفر افزایش یافته است.

- رئیس‌جمهور اوکراین گفت که ارتش روسیه با استفاده از پهپادهای انتحاری ساخت ایران، مردم اوکراین را هدف قرار داده است.

- سران قوای سه‌گانه ایران 15 اکتبر برای دومین بار پس از آغاز اعتراضات سراسری، نشست ویژه برگزار کردند.

- طی آتش‌سوزی در زندان اوین تهران دست‌کم چهار نفر جان باخته‌ و 61 نفر نیز زخمی شدند.

- کمیساریای عالی حقوق‌بشر سازمان ملل متحد 18 اکتبر از ایران خواست به استفاده نامتناسب از زور و خشونت علیه معترضان پایان دهد.

- ارتش اوکراین اعلام کرد که از 13 سپتامبر تا 19 اکتبر دست‌کم 223 پهپاد کامیکازه ساخت ایران را منهدم کرده‌اند.

- اتحادیه اروپا تحریم‌های جدیدی علیه ایران به‌دلیل ارسال پهپادهای انتحاری به روسیه اعمال کرد.

- شورای عالی امنیت ملی ایران با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که بر اثر حمله «تروریستی» به حرم شاهچراغ در شهر شیراز 15 تن کشته و 40 نفر نیز زخمی شدند. ایران گروه تروریستی داعش را مسئول این حمله معرفی کرد.

* نوامبر

- کشورهای گروه جی-7 از سرکوب «خشونت آمیز» اعتراضات در ایران توسط دولت تهران انتقاد کردند.

- وزیر امور خارجه ایران پنجم نوامبر تایید کرد که تهران پهپادهای انتهاری در اختیار روسیه قرار داده است.

- سازمان حقوق بشر ایران اعلام کرد که از آغاز اعتراضات در این کشور تا هفتم نوامبر بیش از 304 نفر از جمله 41 کودک و 24 زن کشته شده‌اند.

- سپاه پاسداران ایران 14 نوامبر با استفاده از موشک و پهپاد مناطقی در اقلیم کرد شمال عراق را مورد هدف قرار داد.

- مقامات جمهوری آذربایجان از کشف یک تیم پنج نفره جاسوسی وابسته به ایران خبر دادند.

- اتحادیه اروپا در 14 نوامبر تحریم‌های جدیدی را علیه 29 فرد و 3 سازمان ایرانی به دلیل نقض حقوق بشر اعمال کرد. وزارت خارجه انگلیس نیز از تحریم 24 مقام ایرانی از جمله عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات این کشور خبر داد.

- در پی انتشار فراخوان‌هایی در شبکه‌های اجتماعی، مردم ایران در سالگرد اعتراضات نسبت به افزایش قیمت سوخت در سال 2019، در بسیاری از شهرهای این کشور اعتراضات گسترده ای برپا کردند.

- صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) 18 نوامبر با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که گزارش‌های مربوط به کشته و زخمی شدن و همچنین بازداشت کودکان در اعتراضات ایران بسیار نگران کننده است.

- سپاه پاسداران ایران 21 نوامبر دور جدیدی از حملات پهپادی و موشکی به اقلیم کرد شمال عراق را آغاز کرد.

- سنگین‌ترین باخت تیم ملی فوتبال ایران در ادوار جام‌جهانی طی نخستین بازی گروه B جام جهانی 2022 قطر با نتیجه 6 بر 2 برابر انگلستان رقم خورد. عدم همخوانی سرود ملی توسط بازیکنان تیم ملی ایران نیز از نکات جالب توجه این بازی بود.

- سازمان انرژی اتمی ایران 22 نوامبر اعلام کرد که میزان تولید اورانیوم تا غنای 60 درصد خود را افزایش داده است.

- سپاه پاسداران ایران 23 نوامبر با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد که یک سرهنگ نیروی هوافضای سپاه در دمشق، پایتخت سوریه کشته شده است.

- شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، تشکیل کمیسیون حقیقت‌یاب درباره نقض حقوق بشر طی اعتراضات اخیر در ایران را تصویب کرد.

- تیم ملی فوتبال ایران در دومین دیدار خود در چارچوب بازی های گروهی جام‌ جهانی 2022 قطر، 25 نوامبر ولز را با دو گل شکست داد و نخستین سه امتیاز خود را کسب کرد.

- سرتیپ امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران ایران از کشته شدن بیش از 300 نفر طی اعتراضات اخیر این کشور خبر داد.

- تیم‌ ملی فوتبال ایران با تحمل شکست یک بر صفر در مقابل آمریکا از صعود به مرحله یک هشتم نهایی رقابت‌های جام‌جهانی 2022 قطر ناکام ماند.

* دسامبر

- برخی از کسبه‌ و اصناف در شهرهای مختلف ایران در ادامه اعتراضات گسترده در این کشور مغازه‌های خود را تعطیل کردند.

- به گزارش سازمان صدا و سیمای ایران، به دنبال هک بولتن‌های محرمانه خبرگزاری فارس، از سوی گروه «بلک ریوارد» یکی از مدیران ارشد این خبرگزاری بازداشت شد.

- محسن شکاری از بازداشت شدگان طی اعتراضات ماه‌های اخیر ایران‌ به اتهام «اغتشاشگری و بستن خیابان» ستارخان تهران اعدام شد.

- مجله تایم آمریکا در هشتم دسامبر زنان ایران را به عنوان «قهرمانان سال 2022» جهان برگزید.

- استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل متحد از دولت ایران خواست که هرچه سریعتر اعدام بازداشت شدگان در اعتراضات را متوقف کند.

- مجید رضا رهنورد، یکی دیگر از بازداشت شدگان در اعترضات ماه‌های اخیر ایران به اتهام «محاربه» در مشهد در ملاعام اعدام شد.

- سخنگوی وزارت خارجه ایران بیانیه مشترک شورای همکاری خلیج فارس و چین علیه تهران را محکوم کرد.

- اعضای کمیسیون مقام زن سازمان ملل با 29 رأی موافق، 8 مخالف و 16 ممتنع، قطعنامه حذف ایران از این نهاد حقوق‌بشری را تصویب کردند.

- دبیرکل سازمان ملل 19 دسامبر طی سخنانی برخورد ایران با معترضین را غیرقابل قبول خواند و نقض حقوق بشر در این کشور را محکوم کرد.

- ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر ایران (هرانا) 28 دسامبر در گزارشی اعلام کرد که از شروع اعتراضات جاری در ایران، دست‌کم 507 شهروند از جمله 69 کودک و نوجوان زیر 18 سال کشته شده‌اند.

- قیمت هر دلار آمریکا 28 دسامبر در بازار آزاد تهران با عبور از 43 هزار تومان رکورد جدیدی ثبت کرد.