نشست مطبوعاتی وزرای خارجه ترکیه و ایران

مولود چاووش‌اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه در نشست مطبوعاتی مشترک با محمد جواد ظریف، همتای ایرانی خود در کاخ دلمه باغچه استانبول گفت: ما از همان ابتدا از امضای توافق هسته‌ای بین ایران، آمریکا و کشورهای اروپایی حمایت کردیم، پیش از این نیز در این زمینه مشارکت داشتیم. متاسفانه دولت ترامپ از این توافق خارج شد.

وی افزود: امیدوارم آمریکا با دولت بایدن دوباره به این توافق بازگشته، همکاری‌های کشورها در این زمینه دوباره آغاز و بدین ترتیب ان‌شاءالله تحریم‌ها علیه کشور برادر، ایران لغو شود.

چاووش‌اوغلو ادامه داد: امروز به برادرم جواد ظریف نیز گفتم که به عنوان ترکیه آماده هر نوع حمایت از ایران در این زمینه هستیم.

وزیر امور خارجه ترکیه در رابطه با جزئیات دیدارش با همتای ایرانی‌ خود گفت: امروز مسائل منطقه‌ای و همکار‌ی‌های دو کشور در این زمینه شامل، آخرین وضعیت در سوریه، پنجمین دور نشست قانون اساسی این کشور در ژنو، موضوعات مربوط به عراق، خلیج و قفقاز جنوبی را مورد ارزیابی قرار دادیم.

چاووش‌اوغلو در ارتباط با تشکیل مکانیسم 3+3 در قفقاز جنوبی که محور اصلی سفر ظریف به ترکیه بود، اظهار داشت: هم اکنون آتش بسی در منطقه قفقاز جنوبی برقرار شده و همه خواهان ثبات آن هستیم. در این زمینه باید مشارکت داشته باشیم. تشکیل مکانیسم همکاری منطقه‌ای به شکل 3+3 بنا به پیشنهاد الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان و با حمایت روسای جمهوری ترکیه، روسیه و سایر سران منطقه را در نظر داریم. برادرم جواد ظریف در این چارچوب پیش از سفر به ترکیه با سفر به آذربایجان، روسیه، ارمنستان و گرجستان نیز و در رابطه با این موضوع با مقامات این کشورها تبادل نظر انجام داده است که امروز آن‌ها را مورد ارزیابی قرار دادیم.

وی ادامه داد: صلح، ثبات و عادی‌سازی در قفقاز جنوبی به نفع همه به ویژه به سود دولت و مردم ارمنستان خواهد بود. بنابرین منتظر گامهای سازنده این کشور در این زمینه هستیم.

چاووش‌اوغلو در خصوص موضوعات دو جانبه مورد گفتگو در این دیدار اظهار داشت: متاسفانه در حجم تجاری با کاهش مواجه شدیم این را به روند معکوس باز خواهیم گرداند. برخی از مسائل مرتبط با لجستیک و حمل و نقل را حل کردیم. در روزهای آتی با برگزاری کمیسیون مشترک برای ارتقای سطح مبادلات تجاری و حجم اقتصادی دو کشور تلاش خواهیم کرد.

وزیر امور خارجه ترکیه افزود: در مورد زمان و مکان برگزاری برخی از نشست‌هایی که به دلیل همهگیری به تعویق افتاده، گفتگو کردیم. مقامات دو کشور به طور متقابل سفرهایی انجام خواهند داد. نشست شورای عالی راهبردی دو ترکیه و ایران همچنین نشست سه جانبه آستانه در تهران برگزار خواهد شد. نشست مکانیسم سه جانبه ترکیه، آذربایجان و ایران را در پیش رو داریم. آمادگی‌های لازم برای برگزاری نشست‌های مذکور در سطوح وزرای خارجه و سران کشور را مورد بررسی قرار دادیم.

- تشکیل مکانیسم همکاری سه جانبه ترکیه-ایران-افغانستان

چاووش‌اوغلو در رابطه با همکاری‌های ایران و ترکیه در خصوص موضوعات دو جانبه و منطقه‌ای گفت: دو کشور برای گسترش روابط دو جانبه تلاش می‌کنند. باید برای روزهای پسا کرونا خود را به خوبی آماده کنیم. از سویی دیگر موضوعات مربوط به تجارت و اقتصاد مانند تسریع تردد کامیون‌ها از مرز گوربلاق (بازرگان) با اتخاذ تدابیر را میسر کردیم.

وی تصریح کرد: روابط حسنه دو کشور از لحاظ ثبات و توسعه منطقه نیز بسیار اهمیت دارد. به همین دلیل در گذشته فرمت‌های سه و چهار جانبه ترکیه-ایران-آذربایجان و ترکیه-ایران-آذربایجان-گرجستان را محقق کردیم. اکنون برای تشکیل یک مکانیسم سه جانبه با افغانستان تلاش می‌کنیم. برای ثبات عراق و سوریه تلاش می‌کنیم. امروز اکثر مشکلات جهان در منطقه ما قرار دارد، دو کشور باید ضمن تحکیم روابط دو جانبه برای تقویت ثبات منطقه نیز تلاش کنند.

به گفته وی، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه نیز پس از اقامه نماز جمعه با ظریف دیدار خواهد کرد.

چاووش‌اوغلو در پاسخ به سوالات خبرنگاران در خصوص حمله دزدان دریایی به کشتی موتسارت در خلیج گینه گفت: از سلامتی خدمه اطلاع پیدا کردیم و به زودی خبرهای خوبی خواهیم داد. کاپیتان و خدمه با شرکت مربوط با کشتی تماس گرفته و گفته‌اند حالشان خوب است. از سوی دیگر 3 خدمه دیگر این کشتی نیز امروز به ترکیه باز خواهند گشت.

وی همچنین از رئیس‌جمهور و کشور گابن به دلیل اختصاص دادن هواپیمای ریاست جمهوری برای انتقال جنازه شهروند آذربایجانی به ترکیه قدردانی کرد و گفت: در زمینه جلوگیری از وقوع چنین حوادثی با مقامات کشورهای منطقه گفتگو خواهیم کرد.

---

محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در کنفرانس خبری مشترک با مولود چاووش‌اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه در رابطه با جزئیات سفرهای اخیرش به کشورهای قفقاز جنوبی در خصوص تشکیل مکانیسم همکاری در این منطقه گفت: پیرو طرح‌هایی که توسط روسای جمهور ترکیه، آذربایجان و روسیه در مورد همکاری های منطقه‌ای مطرح شده بود من با مشورت دوستانم در ترکیه سفر به 5 کشور را آغاز کردم که امروز خوشحالم پس از بازدید از چهار کشور دیگر در ترکیه هستم.

وی ادامه داد: در سفر به آذربایجان، روسیه، ارمنستان و گرجستان تاکید کردیم که باید گذشته به عنوان یک مسیر برای آینده و برای سازندگی به صورت مثبت مورد استفاده قرار بگیرد. برای همکاری‌های اقتصادی آتش بس تایید و محکم تر شود.

ظریف با بیان این که "هم اکنون فرصت برای هر 6 کشور فراهم است تا بتوانیم در مسیر سازندگی و اتصالات زمینی و ریلی به هم کمک کنیم"، گفت: من اطلاعات کامل دیدار با سران کشورها را در اختیار برادرم مولود قرار داده و جزئیات این سفر را نیز در اختیار سران چهار کشور دیگر خواهم گذاشت تا بتوانیم این مسیر همکاری را ادامه دهیم.

- ترکیه و ایران در روزهای سخت کنار هم بودند

وزیر امور خارجه ایران در خصوص روابط دو کشور گفت: روابط ایران و ترکیه روابط بسیار پر اهمیت و دارای منافع مشترک برای مردم دو کشور و همینطور منطقه و جهان است. ایران و ترکیه در روزهای سخت در کنار هم بودند و ما قدر این رفاقت در روزهای سخت را به خوبی می‌دانیم. امیدواریم با رفتن دولت تروریستی آمریکا روزهای بهتری در مقابل مردم دو کشور و منطقه قرار گیرد.

وی ادامه داد: متاسفانه به دلیل کرونا و تحریم‌های آمریکا میزان همکاری ما کاهش پیدا کرده اما یقین می‌دانیم که اساس خواست رهبران دو کشور این همکاری را به سطح عالی گذشته برگردانیم.

ظریف در مورد جزئیات گفتگویش با چاووش اوغلو در رابطه با موضوعات دوجانبه گفت: در مورد همکاری‌های ترانزیتی، تجاری و حوزه انرژی گفت‌وگوهای بسیار خوبی داشتیم. تلاش‌های متقابل در زمینه حل مشکلات شرکت‌ها و بازرگانان دو کشور که مشغول سرمایه‌گذاری هستند، ارزیابی کردیم.

- حضور شرکت‌های ترکیه برای ایران بسیار مهم است

وزیر امور خارجه ایران با بیان این که حضور شرکت‌های ترکیه در ایران بسیار مهم است، گفت: امیدواریم که این شرکت‌ها بدون مانع به کار خود ادامه دهند. ما منتظر سفر جناب آقای اردوغان به ایران برای برگزاری اجلاس عالی همکاری‌های راهبردی و اجلاس سران روند آستانه هستیم.

ظریف با بیان این که همکاری ما در چارچوب روند آستانه باعث شده آلام مردم سوریه کاهش یابد، اظهار داشت: با کمک یکدیگر و دولت فدراسیون روسیه کار کمیته قانون اساسی سوریه را پیش می‌بریم. مهم این است که امروز در سوریه گفت‌وگو جایگزین جنگ شده است. ان‌شاءالله در آینده نزدیک اجلاس وزرای خارجه ایران، ترکیه و آذربایجان را در ایران برگزار خواهیم کرد. همکاری‌های ایران و ترکیه در حوزه قفقاز حتما همکاری‌ مثمر ثمر برای همه منطقه خواهد بود.

وی ادامه داد: به درخواست دوستان افغانستانی، نشست سه جانبه ترکیه، ایران و افغانستان را تشکیل خواهیم داد.

- موضع منطقی آمریکا موجب پیشرفت روابط آنکارا و تهران خواهد شد

وزیر امور خارجه ایران با اشاره به زمینه‌های گوناگون توسعه روابط بین آنکارا و تهران گفت: با اتخاذ یک موضع منطقی تر توسط آمریکا فرصت گسترش روابط بین ترکیه و ایران افزون تر خواهد شد و حتما به افزایش روابط خواهد انجامید.

ظریف در خصوص رویکرد آمریکا در رابطه با کشورهای منطقه گفت: ما با صراحت تحریم‌های آمریکا علیه ترکیه را محکوم کرده و ارزشی بر آن قائل نیستیم. باعث تاسف است که دولت آمریکا معتاد تحریم شده است. این سیاست به ضرر جهان و خود آمریکا خواهد بود.

- در صورت بازگشت آمریکا به برجام، تعهداتمان را اجرا می‌کنیم

وزیر امور خارجه ایران در رابطه با اظهارات مقامات آمریکا در مورد پایبندی تهران به تعهداتش در قبال برجام گفت: عضای دولت جدید آمریکا امیدهایی دارند و ادعا می‌کنند که ایران به توافق باید برگردد، این نه منطقی است و نه هیچ‌گاه عملی خواهد شد. به محض این که آمریکا به تعهداتش عمل کند و ما نفع اجرای آن را ببینیم، ما هم تعهدات خود را انجام می‌دهیم این در بالاترین سطح جمهوری اسلامی ایران توسط رهبری اعلام شد.

ظریف با یادآوری این که برجام پس از مذاکرات طولانی کشورهای 1+5 امضا شده و به تایید شورای امنیت رسیده است، گفت: آن چه که در توافق نیست مورد توافق قرار گرفته که در آن مطرح نشود، امروز موضوعی نمی‌تواند در آن اضافه شود. این توافق در یک چارچوب بی‌اعتمادی نوشته شد. آمریکا نه تنها از برجام به طور یک جانبه خارج نشده بلکه کسانی که پایبند آن بودند را تحریم کرد. در این روند شاهد تحریم شرکت‌ها و بانک‌های ترکیه به همین دلیل شدیم.

وی ادامه داد: این اقدام نمونه بارز قانون شکنی است. اقداماتی ایران برای جبران اقدامات آمریکا بود و به معنی تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هسته‌ای نیست. ما از لحاظ اعتقادی و از نظر استراتژیک سلاح هسته‌ای را قبول نداریم، آن را باعث امنیت نمی‌دانیم. معتقدیم که تمامی سلاح‌های هسته‌ای توسط دارندگان آن باید نابود شود.

سپس جواد ظریف با رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه دیدار کرد.

دیدار رجب طیب ارودغان، رئیس جمهور ترکیه و محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران که در ادامه سفر به کشورهای قفقاز جنوبی به استانبول سفر کرده است، به پایان رسید.

این دیدار که در کاخ وحید‌الدین استانبول و بدون حضور خبرنگاران صورت گرفت، به مدت دو ساعت به طول انجامید.

مولود چاووش‌اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه نیز در این نشست حضور داشت.