برج تاریخی گالاتا در استانبول
برج گالاتا یکی از سازههای تاریخی زیبا در محله بیاوغلوی استانبول است
استانبول داستانهای بینظیر دوران قدیم را در گوش آدمی زمزمه میکند. این داستانهای قدیمی گاهی میان کوچه و خیابانها، گاهی در یک اثر تاریخی، گاهی در میان شلوغی جمعیت و گاهی نیز در یک لحظه غیرمنتظره به سراغ شما میآیند. سازهای که با عجله از روبروی آن عبور میکنید، گواه قرنها پیش از این بوده و سوژه وقایع تاریخی را تشکیل داده و شما را به آن ایام میبرد. استانبول مملو از سورپرایزهاست. ما نیز با بازدید از یکی از قدیمیترین بناهای تاریخی استانبول به گشت و گذار خود در این شهر شروع کرده و راه برج گالاتا را که سیلوئت غیرقابل انصراف استانبول را تشکیل میدهد، در پیش میگیریم. قایقمان سیاح با وزش نسیم گرم بهاری در مسیر خلیج به پیش میرود.
پس از اینکه قایقمان سیاح در بندر لنگر انداخت به بازدید از محله کاراکوی شروع میکنیم. کاراکوی در ورودی خلیج شاخ طلایی در بخش اروپایی استانبول قرار دارد. اینجا یکی از قدیمیترین محلههای استانبول است. کاراکوی در دوره بیزانس یکی از مرکز تجاری مهم استانبول بوده و زمانی که تحت فرمانروایی جنوائیها قرار داشت، این موقعیت خود را همچنان حفظ نمود. امروزه محله کاراکوی با ساختمانهای تاریخی، گالریهای هنری، نقاشیهای دیواری، کافههای کنار دریا و البته برج گالاتا، منطقهای پرجنبوجوش در قلب استانبول است. این کوچههای تنگ و باریک پرجنب وجوش و پر از رستورانها، مغازهها و کافهتریاها به برج گالاتا منتهی میشوند. برج گالاتا یکی از قدیمیترین برجهای استانبول بوده و با این ویژگی در فهرست موقت میراث فرهنگی یونسکو جای گرفته است. برج امروزی گالاتا توسط جنوائیها ساخته شده ولی قبلاً یعنی در دوره بیزانس بجای برج دیگری در این محل وجود داشت. برج خارقالعاده زیبای گالاتا که به نظر میرسد از یک افسانه کهن سر بر آورده، یکی از پربازدیدکنندهترین سازههای قدیمی استانبول است. این برج در طول قرون متمادی بهعنوان برج آتشنشانی، زندان و دیدبانی مورد استفاده قرار گرفته است. قسمتی از این بنا تا طبقه سوم آثاری از جنوائیها و سایر طبقات نیز دارای آثاری از عثمانیان است. کسانی که می خواهند از برج گالاتا بالا بروند و هفت تپه و منظره بی نظیر استانبول را ببینند، ما را دنبال کنند. گویند که برج گالاتا عاشق برج دختر است و تنگه استانبول دو معشوق را از هم جدا کرده است. این دو برج پراحتشام طی قرون متمادی از دور به یکدیگر مینگرند. نمیدانیم که آیا آنها عاشق یکدیگرند یا نه؟ ولی هیچ شکی نیست که هر دو عنصر غیرقابلانصراف سیلوئت استانبول هستند.
از برج گالاتا پائین رفته و به پیشروی در محله بیاوغلو که گواه اولینهای استانبول بوده است، ادامه میدهیم. با افرایش تراکم جمعیت در اطراف برج گالاتا، اطراف آن در امتداد محله پرا که مملو از باغ و باغچههاست، توسعه یافت. امپراتوری بیزانس منطقه مملو از باغهای بخش دیگر خلیج را پرا نامید. پرا نام قدیمی بیاوغلو و در زبان یونانی بهمعنی "مقابل و دیگری" است. چهره محله پرا ابتدا با ساخت برج گالاتا و سپس با اقامتگاه سفیران در زمان امپراتوری عثمانی تغییر کرد. با گذشت زمان برخی از خانوادههای اروپایی که از وضعیت اقتصادی کشوری که در آن زندگی می کردند ناراضی بودند به استانبول مهاجرت کرده و در پرا ساکن شدند. پرا در مدت زمان کوتاهی پر از ساختمانهای سفارت، مغازههای لوکس، هتلها ، شیرینیفروشیها و سالنهای تئاتر گردید. پرا در طول زمان به مکانی شبیه مناطق شیک شهرهای غربی تبدیل شده و به بیاوغلو معروف گردید. تنوع مذهبی و قومی در طول زمان بهویژگی منحصر به فرد بیاوغلو تبدیل گردید و در معماری و هویت فرهنگی منطقه نیز منعکس شد. کنیسه نیوشالوم یکی از این اماکن تاریخی زیبا و منحصر به فرد در استانبول است. اینجا بزرگترین معبد جامعه یهودی در استانبول است. کمی جلوتر موزه مولوی خانه گالاتا جلب توجه میکند. اینجا قدیمیترین مولوی خانه استانبول بوده و امروزه بهعنوان موزه مورد استفاده قرار میگیرد. فرقه مولوی فرقهای است که پس از درگذشت مولانا جلالالدین رومی متفکر و فیلسوف شهیر که عمر خود را وقف جستجو عشق الهی، گذشت و مسامحه و عشق به انسان نمود، تشکیل یافته است. مولوی خانهها تاثیرات بزرگ و مهمی در توسعه فرهنگ ترکیه داشته و هنرمندان بسیاری در شاخه ادبیات، موسیقی و سایر شاخههای هنری در این عبادتگاههای ویژه پرورش یافتهاند.