عکاسی، رویای ماندگار کردن خاطرات

آیا انسان تنها به کمک نور می تواند اثری ماندگار در تاریخ بگذارد؟ اگر بسیاری از دانشمندان کنجکاو به این موضوع فکر نمی کردند و موفق می شدند، حتی اگر اتفاقی باشد، امروز می توانستیم به این سوال پاسخ «نه» را بدهیم. رویای ماندگار کردن یک خاطره به قرن ها قبل برمی گردد و اگر اختراعی که اکنون آن را «عکاسی» می نامیم نبود، خاطرات ما فقط از کلمات تشکیل می شد. اولین کسی که این خواب را دید، ریاضیدان و دانشمند معروف قرن دهم، ابن هیثم بود. قرن ها قبل از اختراع دوربین، ابن هیثم منبع تصویر را با روش های علمی توضیح داد و آزمایش های او با نیترات نقره نقش مهمی در اختراع دوربین داشت. اما برای اختراع عکاسی و دوربین به شکلی که ما می شناسیم باید قرن ها می گذشت و این دانش از مصر به اروپا منتقل می شد.

برخی عملیات شیمیایی برای دائمی و قابل مشاهده شدن یک تصویر مورد نیاز است، اما نقطه شروع اصلی دانشمندان در قرن 19 این بود که "نقره تحت تاثیر نور تیره می‌شود." سر جان فردریک هرشل، دانشمند انگلیسی که از این اطلاعات استفاده کرده و آزمایش‌های مختلفی در این رابطه انجام داد، اگر در سنین جوانی نمی‌مرد، اولین کسی بود که هنر عکاسی را کشف کرد، اما این افتخار نصیب مخترع فرانسوی نیسفور نیپس شد. اولین دوربین در سال 1826 ساخته شد و نیپس یک عکس دائمی در یک صفحه حساس به نور گرفت و موفق شد یک تصویر به دست آورد. نیپس دقیقاً 8 ساعت منتظر اثری با عنوان "منظره لا گراس از پنجره" بود که به عنوان اولین عکس در تاریخ ثبت شد. نیپس که در سال 1829 با داگر، دانشمندی که در زمینه مشابهی کار می کرد، مشارکت مینمود، قبل از اینکه بتواند به روش خاصی برای مطالعات خود دست یابد، درگذشت.

داگر با اینکه شریک کاری خود را از دست داد، ازفعالیت خود در این زمینه دست نکشید و در سال 1835، یک تصادف، راه را برای انقلابی در زمینه عکاسی باز کرد.

داگر به طور تصادفی یک بشقاب نورانی را در ظرفی از مواد شیمیایی قرار داد و آن را در آنجا فراموش کرد. وقتی دانشمند فرانسوی چند روز بعد دوباره به بشقاب نگاه کرد، متوجه شد عکسی که گرفته کاملا واضح است. داگر که روش جدید خود را پس از تجزیه و تحلیل مواد شیمیایی موجود در ظرف به آکادمی علوم فرانسه ارائه کرد، نتایج کار خود را البته به صورت اتفاقی دریافت کرد.

 این اثر "داگروتایپ" نام داشت و توسط آکادمی علوم فرانسه رسمیت یافت. این پیشرفت هم در فرانسه و هم در سایر کشورها علاقه زیادی را برانگیخت زیرا مردم اکنون این فرصت را داشتند که لحظات خاص خود را ثبت کنند. علاقه به عکاسی که به سرعت در میان فرانسوی‌ها رو به گسترش بود، به تدریج تمام جهان را تحت تأثیر قرار داد.

اگرچه عکاسی به طور تصادفی کشف شد، اما در طول زمان با استفاده از تکنیک‌های جدید توسعه یافت، اما بر همه جنبه‌های زندگی روزمره تأثیر گذاشته و درها را به روی فناوری‌ها و اختراعات جدید در زمینه هنرهای تجسمی باز کرد.

بخصوص نمایش پی در پی لحظات ثبت شده با سرعت معین و متوالی منجر به تولد دنیای جدیدی به نام صنعت سینما و سپس تلویزیون شد. امروزه عکاسی به بخشی جدایی ناپذیر از زندگی دیجیتال تبدیل شده است. با ورود گوشی‌های هوشمند به زندگی بشر، هر گوشی به دوربینی تبدیل شده است که لحظه‌ای را ثبت می‌کند، اما طول عمر آن عکس‌ها می‌تواند بسیار کوتاه‌تر از انتظارات اولین رویاپردازانی باشد که می‌خواستند اثری دائمی در تاریخ بگذارند. به کمک نور و تا زمانی که عکس‌های دیجیتال در گوشی‌ها باقی می‌مانند و روی کاغذ قرار نمی‌گیرند، تنها محدود به حافظه تصویر آن گوشی می‌مانند.