آناتولی موطن اصلی شاه بلوط
به پرورش درخت شاه بلوط برای اولین بار شش هزار سال پیش از این در آناتولی آغاز شده است
آیا میدانید که شاه بلوط میوه درختی است که برای اولین بار در آناتولی پرورش یافته است؟
سرزمین آناتولی موطن اصلی میوه شاه بلوط است. در جهان بیش از شانزده نوع شاه بلوط وجود داشته ولی امروزه آناتولی بهعنوان موطن و مرکز توسعه گونههای متفاوت این میوه نشان داده میشود. بهموجب منابع مختلف چنین تخمین زده میشود که تاریخچه پرورش شاه بلوط در جهان شش هزار سال پیش از این شروع شده است. اسناد موجود نشان میدهند که پرورش شاه بلوط در آناتولی آغاز شده و در قرن پنجم قبل از میلاد در یونان و سپس در ایتالیا متداول گشته است. پرورش شاه بلوط برای نخستین بار در تمدن لیدی رایج شده و این میوه در اعصار کهن برای مدتی طولانی بهعنوان سیب لیدی معروف بود. در آن اعصار مرغوبترین شاه بلوطها در منطقه واقع در مرزهای شهرستان صالحلی استان امروزی مانیسا که مرکز تمدن لیدی بود، پرورش یافته و میوهای بسیار ارزشمند محسوب میگردید. زیرا این میوه که حاوی میزان قابلتوجهی نشاسته و فیبر است، همانند گندم خاصیت سیرکنندگی دارد. بههمین خاطر بهویژه یکی از مهمترین مواد غذایی کلنیهای یونان قدیم در آناتولی غربی بهشمار میرفت.
یونانیان بذر بلوط را از آناتولی به کشور خود برده و سعی کردند تا این میوه را پرورش دهند. پس از تلاشهای طولانی بالاخره موفق به پرورش درخت شاه بلوط در منطقه کاستینا در شبه جزیره تسالی شدند. بدین ترتیب روند پرورش این میوه در کشورهای اروپایی شروع شد. رومیها که بذر این میوه را از جزیره تسالی به کشور خود بردند، تا آن وقت سیب لیدی گفته و پس از مدتی به آن نام کاستینیا را دادند.
شاه بلوط در مطبخ روم، بیزانس و عثمانی از جایگاه مهمی برخوردار بود. پلوی شاه بلوط که امروزه یکی از غذاهای مخصوص مطبخ ترک است، در دوره سلطان محمد فاتح پادشاه عثمانی در مطبخ کاخ با بلغور پخته میشد. شاه بلوط در مقایسه با خشکبارهایی مانند فندق، پسته و گردو مغذی تر و سرشار از انواع ویتامین های مفید برای سلامتی بدن است. انواع نان، کلوچهها و بیسکویتهایی که از آرد شاه بلوط تهیه میشوند ، در بین محصولات بدون گلوتن محبوب و مورد ترجیح قرار دارند. شاه بلوط که دارای قابل توجهی نشاسته است ، سرشار از پروتئین، فیبر و انواع ویتامینهاست. این میوه املاحی مانند آهن، کلسیم، فسفر، منیزیم و ویتامینهای گروه B را احتوا میکند. درخت این میوه نیز که چوب مستحکم و بادوامی دارد، یکی از مهمترین انواع درختان در جهان به شمار میرود.