غارهای بهشت و دوزخ مرسین
شهرستان سیلیفکه مرسین میزبان غارهای بسان بهشت و دوزخ روی زمین
آیا پس از مرگ زندگی وجود دارد؟ این سوالی است که از دیرباز به ذهن بخش بزرگی از انسانها خطور میکند. گورستانهای نه هزار ساله در شهر باستانی چاتال هویوک یکی از قدیمیترین پاسخهایی است که به این سوال داده شده است. زیرا مردگان برای اینکه در جهان جدید احساس غربت نکنند، به همراه اشیا و لوازم روزمره در گورستانها دفن میشدند. گورهای صخرهای که نمونههای بسیاری از آنها را در مناطق جغرافیایی مختلف آناتولی مشاهده میکنیم مملو از لوازم و اشیای روزانه متعلق به مردگان هستند. این گورهای صخرهای در اصل انعکاس اعتقاد به وجود زندگی بعد از مرگ است. افلاطون فیسلوف معروف عهد عتیق، نظریه جاودانگی روح را که بسیاری از متفکرین و اندیشمندان بعد از خود و حتی ادیان سماوی را تحت تاثیر قرار داد، مطرح کرد. فکر جاودانگی روح که از سوی ادیان الهی مورد قبول قرار دارد، واژههای بهشت و دوزخ را به همراه آورد. بر اساس این فکر و اندیشه روح قبل از بدن وجود داشته و بعد از آن نیز وجود خواهد داشت. باور بر این است آنهایی که در جهان انسانهایی خوب، درستکار و با ایمان هستند، بعد از مرگ به بهشت رفته و افرادیکه نیکوکاری نکرده و بیایمان هستند، راهی جهنم خواهند شد. نه تنها در ادیان سماوی بلکه در کلیه اعتقادات به زندگی پس از مرگ اعتقاد وجود داشته و با نوعی از مکانیسم پاداش و مجازات مواجه میشویم. در بسیاری از فرهنگها اندیشه مرگ بهعنوان سرآغاز جدید تلقی میشود. خاقانهای قدیم ترک و فرعون در مصر باستان با اشیا و لوازم روزمره زندگی خود به خاک سپرده شدند.
سیلیفکه بهعنوان یکی از مهمترین آثار تاریخ ادبیات جهان تلقی میشود. حتی اگر گروهی از منتقدین امروزی این اثر را بهعنوان یک اثر تخیلی سهگانه توصیف کردهاند ولی کمدی الهی به ما در تصور زندگی بعد از مرگ یاری فراوانی میکند. دانته شاعر و سیاستمدار معروف ایتالیایی در کتاب کمدی الهی سفر خیالی خود به بهشت، برزخ و دوزخ را تعریف کرده است. دانته دوزخ را بهعنوان یک گودال متشکل از نه دایره تو در تو تصور کرده است. در هر دایره مرتکبین گناهان متفاوت مجازات شده و دوزخ در این کتاب به دو بخش دوزخ علیا و دوزخ سفلی طبقهبندی شده و به گناهکاران در دوزخ سفلی مجازاتهای شدیدی اعمال میشود. دانته شاعر ایتالیایی در این اثر کیفرها و سختی و مشقتها را بهشکلی جالب و تاثیربرانگیز به قلم گرفته است. بهشت در کمدی الهی دانته از نه طبقه تو در تو متشکل است. اینجا برخلاف دوزخ جایی روشن و مملو از نور و گلشن است. با نزدیک شدن به خدا شدت نور نیز بیشتر میشود. هر طبقه از بهشت مملو از ارواح آرام بوده و همه چیز در بهشت در کمال نظم و هماهنگی هستند. بهشت هم در دین مسیح و هم در دین اسلام بهعنوان باغ و باغچه بزرگی که در وسط آن رودها و جویبارها جاری بوده و مکانی بزرگ ، فراخ و مملو از آرامش در میان دشتهای سرسبز تعریف شده است. دوزخ نیز بهعنوان مکانی تاریک و مملو از موجودات شیطانی و آتش فروزان و خاموش نشدنی تعریف میشود. دوزخ در فرهنگها و اعتقادات مختلف به گونههای متفاوتی تعریف و توصیف شده است. اگر به شما بگوئیم که هم بهشت و هم دوزخ در خاکهای آناتولی هستند، چه پاسخی میدهید؟ میخواهیم از غارهای بهشت و دوزخ مانند در شهرستان سیلیفکه استان مرسین که بینندگان را به حیرت و شگفتی وامیدارد، سخن بگوئیم.
غار بهشت در یک دشت سرسبز و خرم و دوزخ بهسان چاهی سیاه و عمیق در شهرستان سیلیفکه استان مرسین واقع شده است. دهانه غار بهشت به بزرگی پنج میدان فوتبال و دهانه غار دوزخ کمی کوچکتر از بهشت به بزرگی یک و نیم میدان فوتبال است. در اصل بهشت و دوزخ در شهرستان سیلیفکه فروچالههایی هستند که میلیونها سال پیش بوجود آمدهاند. یعنی سازههای طبیعی هستند که با فروپاشی غارها و سقف آنها تحت تاثیر آبهای زیرزمینی بوجود آمدهاند. محوطه بهشت در سیلیفکه فروچالهای سرسبز و فراخ است که با پایین آمدن از 450 پله گسترده شده و در آن صدای پرندگان و شرشر آب به گوش میرسد. در غار نزدیک به این محوطه کلیسایی وجود دارد. با رعایت وضعیت معلولین و سالمندان آسانسوری در این محوطه نهاده شده است. مردم منطقه در دورانی که مسیحیت ممنوع بود، بطور مخفیانه عبادت و نیایش خود را در این گودال بسان بهشت بجای میآوردند. بعدها کلیسای حضرت مریم در این محوطه ساخته شد. در این غار بهشت مانند، معبد زئوس که از دوران باستان بجا مانده و بعدها به کلیسا تبدیل شده و امروزه به ویرانه تبدیل گردیده، جلب توجه میکند. غار شبیه به دوزخ گودالی خوفناک است که بدون استفاده از ابزار و آلات کوهنوردی راه یافتن به آن غیر ممکن بوده و با چشمانداز تاریک و عمیق خود آدمی را به هراس میاندازد. اگر نتوانید به این گودال راه یابید میتوانید از تراس شیشهای آن داخل گودال دوزخ را تماشا کنید. در این منطقه روایتی ورد زبانهاست که میگوید اگر کسی موفق به پرتاب سنگی از یک گوشه غار دوزخ به طرف مقابل شود، پس از مرگ به بهشت خواهد رفت. با اینکه این کار به این سادگی نیست ، ولی شمار کسانیکه به امید رفتن به بهشت سعی میکنند که در این امر موفق شوند، کم نیستند. فروچالههای واقع در عمق زمین شاید هم هر کدام انعکاسی از بهشت و دوزخ در قوه تخیل انسان هستند. با وجود اعتقادات متفاوت پیرامون زندگی، بهشت و جهنم بین انسانها، کسانیکه مایل به دیدن بهشت و دوزخ در روی زمین هستند، میتوانند به شهرستان سیلیفکه استان مرسین در ترکیه سفر کنند.
شهر مرسین که از غارهای بهشت و دوزخ گونه میزبانی میکند، از سوی منسوبین به فرهنگهای مختلف بهعنوان مرکز مسکونی بر گزیده شده و شهر عتیق کوریکوس در شهرستان اردملی استان مرسین نیز طی قرون متمادی در بین معروفترین مراکز مسکونی در این منطقه محسوب گردیده است. شهر عتیق کوریکوس از دوره هیتیها به بعد در هر دورهای از تاریخ به یکی از بندر شهرهای مهم دریای مدیترانه تبدیل گردید. این شهر باستانی با سیستم دفاعی دوگانه که از قلعه زمینی و دریایی متشکل بوده و نظیر و مانندی ندارد، شهری امن بهشمار میرود. قلعه دختر که بر روی یک قلعه کوچک ساخته شده، امروزه در موقعیت یکی از سازههای معروف کوریکوس قرار دارد. این قلعه با برجها و دیوارهای خود به یک قلعه شنی شباهت دارد. به این قلعه که در وسط دریا قرار دارد، امروزه با شنا کرده و یا وسایل نقلیه دریایی میتوان راه یافت. شهر باستانی کوریکوس که با کلیسا، قبور و آبراههای خود به بهترین شکل حفاظت شده است، امروزه در فهرست موقت میراث فرهنگی یونسکو قرار دارد.