Ұйқы – адам мен жануарлардың міндетті физиологиялық жағдайы

Егер ұйқыңыз қанбаса, онда сізге айтарым бар. Өйткені ұйқы біздің денеміздің қалған бөлігімен, сонымен қатар миымыздың жұмысымен байланысты. Ұйықтау кезіндегі барынша айқын физиологиялық өзгерістер бас миында орын алады. Ми ұйқы кезінде, әсіресе, баяу ұйқы кезінде, ояу жүргенге қарағанда әлдеқайда аз энергияны пайдаланады.

***

Ұйқы – адам мен жануарлардың міндетті физиологиялық жағдайы. Табиғаттағы тіршілік иелері ұйқысын қоректену және қорғаныс қажеттіліктеріне қарай реттейді. Мысалы мысықтар күндіз ұйықтап, демалуды және түнде аң аулауды жөн көреді. Өйткені олар күндіз табиғатта жыртқыштарды жақсы көреді. Біз адамдар ретінде өркениет әкелген жайлылықтың арқасында тәуліктің 24 сағатында қалаған уақытта ұйықтауды таңдай аламыз .

***

Біздің миымыз бен дене құрылымымыз тәуліктің белгілі бір уақытында белгілі бір мөлшерде ұйқыны қажет етеді. Басқа жануарлар сияқты жыртқыштардан жасырыну немесе олжа қуу үшін болмаса да, біздің денеміз күн мен түннің тепе-теңдігін күндізгі жарыққа қарай реттейді. Біздің миымызда уақытты өте жақсы білетін шебер сағат бар. Бұл сағат бізге таңертең оянуға және түнде ұйықтауға көмектеседі. Күннің жарығы сағаттың ең шебер досы. Жарық біздің басты сағатымыздың тепе-теңдігін қамтамасыз етеді. Адамдар «D» дәруменін Күн сәулесінен алады, оны тамақтан ала алмайды. Сондықтан Күннің  шуағында  уақыт өткізу өте маңызды.

***

Ұйқы миымыздан денемізге таралатын нейрондардың таралуын реттейді. Біз ояу кезде болатын барлық нәрселермен айналысатын нейрондардың біз ұйықтап жатқанда тәртіпке келтіру мүмкіндігі бар. Ояу кезінде ми ара ұясы сияқты жұмыс істейді. Ол үнемі жаңа жад байланыстарын жасайды. Бұл мидың отыны болып табылатын глюкозаны қажет етеді. Сіз кешіккен кезде нейрондар шаршап, шатасады. Артық естеліктерді сақтай алмайды.

***

Ұйқы күндізгі уақытта мида жиналған қоқысты тазартады. Біздің барлық қозғалыстарымыздың отыны болып табылатын глюкоза ұйқы кезінде қозғалмайтындықтан миға көбірек түседі. Осылайша ми қажетті ақпаратты сақтайды және қажет емес ақпаратты тазартады.

Осы шектеулі уақыт ішінде біз есептей алмайтын көптеген факторларға байланысты тұрақты ұйқы тамақтану сияқты адам денсаулығы үшін негізгі қажеттілік болып табылады.