Επιστρέφει η Αμερική;

Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν στις 20 Ιανουαρίου ανέλαβε τα καθήκοντα του 46ου προέδρου των ΗΠΑ.  Ο Μπάιντεν ήταν ο υποψήφιος των Δημοκρατικών ο οποίος εξελέγη με περισσότερες ψήφους των τελευταίων 70 χρόνων.

Μια ανάλυση του καθηγητή Μουράτ Γιεσίλτας, διευθυντή Ερευνών Ασφαλείας στη SETA.

Όπως προβλεπόταν η περίοδος από τον Νοέμβριο μέχρι τον Ιανουάριο ήταν χαοτική. Υπήρχαν προβλέψεις ότι ο Τραμπ δεν θα παραδώσει την προεδρία με ειρηνικό τρόπο αλλά δεν υπήρχαν προβλέψεις σχετικά με το επίπεδο που θα φτάσουν τα  γεγονότα.  Στις 6 Ιανουαρίου σημειώθηκε μια πρωτιά στην ιστορία των ΗΠΑ όπου οι υποστηρικτές του Τραμπ εισέβαλαν στο Καπιτώλιο. Στα αιματηρά επεισόδια στο Καπιτώλιο έχασαν τη ζωή τους 5 άτομα με αποτέλεσμα οι εξελίξεις να συμβάλλουν στην επιδεινούμενη εικόνα της χώρας. Μετά από τα επεισόδια πραγματοποιήθηκε δεύτερη ψηφοφορία για να απομακρυνθεί από τα καθήκοντα του ο Τραμπ. Οι εικόνες που επικράτησαν στην Ουάσινγκτον ήταν παρόμοιες με εκείνες στην πρωτεύουσα του Ιράκ, Βαγδάτη. Πάνω από 25.000 Αμερικανοί στρατιώτες έφτιαξαν οδοφράγματα στους δρόμους, επικεντρώθηκαν στο κτίριο του Κογκρέσου. Στην περίοδο αυτή καθημερινά σημειώθηκαν πάνω από 4.000 θάνατοι στη χώρα λόγω του νέου κορωνοϊού. Δεν θα είναι λάθος να αναφέρουμε ότι ο Μπάιντεν ανέλαβε τα “συντρίμμια”. Ο νέος πρόεδρος τι αποσκοπεί να οικοδομήσει για το μέλλον της χώρας του; Η απάντηση στην ερώτηση αυτή φαίνεται ότι είναι ξεκάθαρη από τον Μπάιντεν και την ομάδα του. Ο Μπάιντεν ανέφερε ότι “επέστρεψε” η Αμερική. Στη σχετική προσέγγιση φαίνεται ότι στην εξωτερική πολιτική θα προσπαθήσει να αποκαταστήσει την αμερικανική ηγεσία. Ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν ισχυρίζεται ότι εάν οι ΗΠΑ δεν έχουν ηγετικό ρόλο στο παγκόσμιο σύστημα, την άδεια θέση παίρνουν οι αυταρχικές εξουσίες και αυτό δημιουργεί αστάθεια στο διεθνές σύστημα. Ο Μπάιντεν γνωρίζει ότι στην εξωτερική πολιτική πρώτα πρέπει να αποκτήσει τον ηγετικό ρόλο των ΗΠΑ. Εντός του ηγετικού ρόλο πρέπει πρώτον να ανακτήσει την κατεστραμμένη εικόνα της χώρας και δεύτερον πρέπει να αποκτήσει τον ηγετικό ρόλο απέναντι στη Ρωσία και την Κίνα. 

Στη δεύτερη σειρά στην εξωτερική πολιτική ο Μπάιντεν θα δώσει προτεραιότητα στην αύξηση της σημασίας των διεθνών οργανισμών. Οι ΗΠΑ στην περίοδο του Τραμπ είχαν προβλήματα με διεθνείς οργανισμούς όπως τα Ηνωμένα Έθνη, το ΝΑΤΟ και με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Ο Μπάιντεν στην εξωτερική πολιτική μέσω αυτών των οργανισμών θα προσπαθήσει να κερδίσει τον ηγετικό ρόλο της χώρας του. Στο πλαίσιο αυτό φαίνεται ότι στην περίοδο του Μπάιντεν θα υπάρξει ο πολυμερισμός στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Ο Μπάιντεν στην τρίτη θέση των προτεραιοτήτων του στην παγκόσμια οικονομία θα κάνει μεταρρυθμίσεις με σκοπό η Αμερική να αποκτήσει την ηγετική θέση.  Στο σημείο αυτό έρχεται στο μυαλό όλων οι εμπορικοί πόλεμοι ΗΠΑ-Κίνας στην περίοδο του Τραμπ.  Και ο Μπάιντεν μοιράζεται την άποψη ότι υπάρχει ανταγωνισμός με την Κίνα αλλά δεν προσεγγίζει όπως τον Τραμπ κατά της Κίνας. Ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Τζο Μπάιντεν, Τζέικ Σάλιβαν ανέφερε ότι στην εξωτερική πολιτική θα ακολουθήσουν τη μέθοδο της "Συνύπαρξης με την Κίνα” που είναι απόδειξη στο ότι ο Μπάιντεν αντί να μαλώσει με την Κίνα θα προσεγγίσει θετικά προς αυτή τη χώρα με σκοπό να την μετατρέψει. Πέραν από όλα αυτά ο Μπάιντεν σχετικά με την οικονομία αντιμετωπίζει και άλλα προβλήματα. Η πανδημία είναι σίγουρο ότι θα απασχολήσει για αρκετό διάστημα τον Μπάιντεν. Στην τέταρτη σειρά των προτεραιοτήτων του θα υπάρξει η επαναφορά του φιλελεύθερου συστήματος βάσει του διεθνούς δικαίου και των κανόνων. Στο πλαίσιο αυτό φαίνεται ότι με την αποκατάσταση διεθνών κανόνων θα προσπαθήσει να διορθώσει την απώλεια στην εικόνα της χώρας. Για τον λόγο αυτό οι ΗΠΑ πρέπει πάνω σε παγκόσμιους κανόνες του παγκοσμίου συστήματος να κάνουν μεταρρυθμίσεις. Οι ΗΠΑ έχουν ανάγκει για περισσότερους συμμάχους. Η εικόνα που επικρατεί δείχνει ότι ο Μπάιντεν για την επιστροφή των ΗΠΑ στο παγκόσμιο σύστημα μετά τη διοίκηση του Τραμπ και με τον μεταβαλλόμενο χαρακτήρα της παγκόσμιας πολιτικής θα καταβάλλει μεγάλες προσπάθειες και θα δυσκολευτεί.