Τα αποτελέσματα των δημοτικών εκλογών στην Τουρκία

Οι τοπικές εκλογές της 31ης Μαρτίου 2024 διεξήχθησαν σε δημοκρατική ωριμότητα στην Τουρκία. Ο καθορισμός του πολιτικού ανταγωνισμού με βάση τα αποτελέσματα των εκλογών είναι δείκτης για τη δημοκρατία στην Τουρκία. Στις εκλογές, όπου το ποσοστό συμμετοχής ήταν 78,55%, το CHP κέρδισε τη νίκη ως πρώτο κόμμα με 37,76% των ψήφων, σε 14 μητροπολιτικούς δημους και 21 νομούς. Ένα από τα πρώτα θέματα που πρέπει να συζητηθεί είναι η χαμηλή συμμετοχή και οι μεγάλες απώλειες στους ψηφοφόρους του κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης. Από πολλές απόψεις, τα αποτελέσματα των τοπικών εκλογών φαίνεται να έχουν τη δυνατότητα να επηρεάσουν την τουρκική πολιτική.

Μια ανάλυση του καθηγητή Μουράτ Γιεσίλτας, διευθυντή Ερευνών Ασφαλείας στη SETA.

Το CHP αύξησε τις ψήφους του κατά 3,3 εκατομμύρια, το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης μείωσε τις ψήφους του κατά 4,2 εκατομμύρια σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκλογές. Φαίνεται ότι ο στόχος της «συμμαχίας σε επίπεδο βάσης» ήταν επιτυχημένη στους μητροπολιτικούς δήμους και η πλειοψηφία των ψήφων του Κόμματος DEM και του Κόμματος İYİ πήγαν στους υποψηφίους του CHP. Το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) μπόρεσε και να εδραιώσει τους δικούς του ψηφοφόρους σε μεγάλο βαθμό και να φτάσει σε ύψη που δεν είχε φτάσει ποτέ στην ιστορία του, λαμβάνοντας ισχυρή υποστήριξη από τη βάση παρόμοιων κομμάτων. Με αυτά τα αποτελέσματα μπορούμε να πούμε ότι καθοριστικό ρόλο έπαιξε η αντίδραση για την οικονομική κατάσταση στις δημοτικές εκλογές. Το CHP κατάφερε να διατηρήσει τις συμμαχίες του 2019 και 2023 στα μάτια των ψηφοφόρων έστω και με διαφορετικό μοντέλο. Εκτός από τους μητροπολιτικούς δημους, η απόκτηση δήμων από το CHP σε ορισμένες συντηρητικές πόλεις της Ανατολίας δείχνει μια νέα πραγματικότητα. Ο πρόεδρος του CHP, Οζγκιούρ Οζέλ περιέγραψε τα εκλογικά αποτελέσματα ως "άνοιγμα της πόρτας σε ένα νέο πολιτικό κλίμα" και επιπλέον ως "ορόσημο για όλα τα πολιτικά κόμματα". Θα δούμε τα επόμενα χρόνια αν η νέα διοίκηση του CHP που ξεκίνησε με τον ισχυρισμό της αλλαγής, μπορεί να μετατρέψει αυτό το φαινόμενο σε τάση. Το κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, ο νικητής των προεδρικών και κοινοβουλευτικών εκλογών του Μαΐου 2023, έγινε το δεύτερο κόμμα για πρώτη φορά στην πολιτική του ζωή με 35,48% των ψήφων, σε 12 μητροπολιτικούς δήμους και 12 νομούς σε αυτές τις τοπικές εκλογές. Είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό από το 2002. Σε αυτές τις εκλογές όπου οι απόντες και οι άκυρες ψήφοι έφτασαν τα 15 εκατομμύρια, το κόμμα ΑΚ φαίνεται να συνάντησε μια απροσδόκητη αντίδραση ψηφοφόρων. Υπό αυτή την έννοια, μπορεί να αξιολογηθεί ότι το κίνητρο για διδασκαλία κυριάρχησε μεταξύ των ψηφοφόρων του Κόμματος ΑΚ. Η εμβάθυνση των προβλημάτων στην οικονομία από το ξέσπασμα του Covid 19 και η έλλειψη προόδου στην επίλυση τους μπορούν να θεωρηθούν ως ένας από τους μεγαλύτερους λόγους αυτής της κατάστασης. Κατά μία έννοια φαίνεται ότι τα οικονομικά αποτελέσματα των εκλογών Μαΐου 2023 και Μαρτίου 2024 έχουν συνδυαστεί. Προκειμένου να γίνει κατανοητή η αντίδραση των ψηφοφόρων του Κόμματος ΑΚ, μπορεί να ειπωθεί ότι ζητήματα όπως τα προφίλ υποψηφίων με βάση τους νομούς, ο παράγοντας του Νέου Κόμματος Ευημερίας (YRP) και η έλλειψη κυρίαρχου λόγου στην εκστρατεία και τις εκλογές ηταν επίσης αποτελεσματικά στο αποτέλεσμα. Η ομιλία του προέδρου Ερντογάν το βράδυ των εκλογών, που περιγράφει τις εκλογές της 31ης Μαρτίου ως «όχι τέλος αλλά σημείο καμπής», δίνει ένα ισχυρό μήνυμα ότι θα χρησιμοποιήσει τα εκλογικά αποτελέσματα για αλλαγή. Δείχνοντας τον σεβασμό του για την εθνική βούληση για άλλη μια φορά, ο Ερντογάν μίλησε για τα πλεονεκτήματα της δημοκρατίας σε μια γλώσσα χωρίς αποκλεισμούς και στην ομιλία του επεσήμανε επίσης την υποχρέωση του Κόμματος ΑΚ να ανανεώσει και να πάρει μαθήματα και δήλωσε ότι θα κάνουν «αυτοκριτική με θάρρος». Τονίζοντας ότι θα συνεχίσει με έντονο ρυθμό την επόμενη τετραετή περίοδο δράσης, ο Ερντογάν δεν έδωσε πράσινο φως για πρόωρες εκλογές και έδωσε ηθικό στο κόμμα του. Οι τοπικές εκλογές της 31ης Μαρτίου, που αποτελούν «σημείο καμπής» για το κόμμα AK και «ορόσημο» για το CHP, δείχνουν ότι η Τουρκία θα βιώσει μια πολύ ενεργή περίοδο μέχρι το 2028. Εάν το κυβερνών κόμμα, το Κόμμα ΑΚ, διασφαλίσει την ανανέωση και βελτιώσει την κατανομή του εισοδήματος υπέρ των ατόμων με χαμηλό εισόδημα, μπορεί να κερδισει τους ψηφοφόρους που αντιδρούν. Το CHP, από την άλλη πλευρά, βρίσκεται τώρα κάτω από ένα βαρύτερο πολιτικό βάρος προκειμένου να εδραιώσει τα κέρδη του σε αυτές τις εκλογές.