აქტუალური თემის ანალიზი 9 - 2024

აქტუალური თემის ანალიზი 9 - 2024

გადამწყვეტი მომენტი დასავლეთისთვის ომის მე-3 წელს 

პოლიტიკური, ეკონომიკური და საზოგადოებრივი კვლევის ცენტრის  SETA-ს საგარეო პოლიტიკის მკვლევარი, ჯან აჯუნი

რუსეთის უკრაინაში შეჭრის მცდელობის შემდეგ კონფლიქტის დაწყებიდან ორი წელი გავიდა. როდესაც უკან ვიხედებით, ვხედავთ ომს, რომელმაც ორივე ქვეყანა შთანთქა და დიდ წაგება-წაგების სპირალს, რომელშიც სასურველი შედეგები ვერ იქნა მიღწეული. თუმცა რუსებმა ბოლო პერიოდში დაიწყეს ამ ველზე უპირატესობის მოპოვება და დასავლეთისთვის გადაწყვეტილების მიღების მომენტი დადგა. ისინი ან უკრაინას უფრო სერიოზულად დაუჭერენ მხარს, ან რუსეთის გამარჯვების პირისპირ აღმოჩნდებიან. - ამ თემაზე გთავაზობთ პოლიტიკური, ეკონომიკური და საზოგადოებრივი კვლევის ცენტრის  SETA-ს საგარეო პოლიტიკის მკვლევარის, ჯან აჯუნის სტატიას, რომელშიც იგი წერს, 

ორი წლის წინ, როდესაც რუსეთმა დაიწყო ელვისებური სამხედრო ოპერაცია კიევის ასაღებად და უკრაინაში ხელისუფლების შესაცვლელად და იგი წარუმატებელი აღმოჩნდა, ეს ნაბიჯ-ნაბიჯ დიდ ოკუპაციაში გადაიზარდა. თუმცა, როდესაც შეერწყა რუსული არმიის არასაკმარისობა უკრაინის არმიის წინააღმდეგობის გაწევას და ნაციონალისტურ გრძნობებს, შეჭრა ჩაიშალა, განსაკუთრებით დასავლეთის ქვეყნების ინტენსიური სამხედრო მხარდაჭერით. რუსებს მოუწიათ უკან დახევა მათ მიერ ოკუპირებული მრავალი რეგიონიდან. თუმცა ​​რუსეთმა გეოგრაფიული სიღრმის, ბუნებრივი რესურსების და მძიმე ცოცხალი ძალის მობილიზებით მოახერხა ომის მიმდინარეობის შეცვლა თავის სასარგებლოდ. მიუხედავად იმისა, რომ უკრაინის არმიის საგარეო მხარდაჭერა შემცირდა, განსაკუთრებით ბოლო თვეების განმავლობაში, უკრაინელები, რომლებიც ადამიანური რესურსების მხრივ რუსეთთან შედარებით სუსტ მდგომარეობაში არიან, ფრონტის ხაზზე სირთულეებს წააწყდნენ. პუტინის მიერ რუსეთის არმიაში სამეთაურო-საკონტროლო სტრუქტურის შეცვლამ, მობილიზაციის გადაწყვეტილებით პერსონალის საგრძნობლად გაზრდამ და, რა თქმა უნდა, თავდაცვის მრეწველობის საწარმოო შესაძლებლობების გაზრდამ, შედეგი გამოიღო. 

ამ კონტექსტში, ცვალებადმა სამხედრო დინამიკამ დაიწყო ველზე გამოჩენა. განსაკუთრებით რუსების მიერ ავდიევკას დაკავებამ, რომელიც დონბასში კრიტიკულ ადგილას მდებარეობს და 2014 წლიდან უკრაინის არმიის დასაყრდენი იყო, განგაშის ზარის ჩამოკვრა გამოიწვია. აშშ-ში კონგრესსა და თეთრ სახლს შორის ბრძოლამ გამოიწვია უკრაინისთვის დახმარების შეჩერება და როგორც ჩანს, ევროპული სახელმწიფოები ვერ უჭერენ მხარს უკრაინას რუსეთის წინააღმდეგ საკმარისი შესაძლებლობებისა და პოლიტიკური ნების არარსებობის გამო. რუსებმა შექმნეს საომარი ეკონომიკა, დაიწყეს თავიანთი რესურსების მეტი მობილიზება  ომისთვის და შედეგების მიღება და დაიწყეს თანდათან უპირატესობის მოპოვება ფრონტის ხაზზე.

ახლა ევროპულმა სახელმწიფოებმა, რომლებიც მიხვდნენ საფრთხეს, დაიწყეს მოქმედება. კონტინენტური ევროპის სახელმწიფოები, გერმანიისა და საფრანგეთის მეთაურობით, ცდილობენ ფორმულირებას თუ როგორ შეუძლიათ უკრაინის მხარდაჭერა უფრო მნიშვნელოვანი გზით გაერთიანებულ სამეფოსთან კოორდინაციით. თუმცა, მათ წინაშე დგას დიდი ძალა, რუსეთი. ომის მეორე წლის ბოლოს სერიოზული კითხვები ჩნდება იმის შესახებ, თუ რამდენი ხანი შეიძლება გაძლოს უკრაინამ დღევანდელ პირობებში. ამიტომ, წინ გადამწყვეტი მომენტი გველის დასავლეთისთვის. მათ უნდა დაძლიონ უთანხმოება რაც შეიძლება მალე, ჩართონ ამერიკის შეერთებული შტატები და მხარი დაუჭირონ უკრაინის არმიას და ეკონომიკას ბევრად უფრო შინაარსიანი და ინტენსიური გზით. მხოლოდ ამ გზით შეიძლება შეჩერდეს რუსული წინსვლა და აიძულონ ისინი ისევ უკან დაიხიოს. წინააღმდეგ შემთხვევაში, რუსეთის გამარჯვება უკრაინაზე შექმნის ახალ გეოპოლიტიკურ რღვევას, რომელიც სერიოზულ საფრთხეს შეუქმნის კონტინენტურ ევროპას საშუალოვადიან პერიოდში.

რა თქმა უნდა, ქვეყანა, რომელიც ყველაზე მეტ სარგებელს მიიღებს რუსეთის ამ გამარჯვებით, იქნება ჩინეთი, რომელიც თავის მოკავშირე რუსეთთან ერთად გამოვა წინა პლანზე დასავლეთთან მიმდინარე ძალაუფლებისთვის ბრძოლაში.