اجلاس اخیر اوپک پلاس پیرامون سهمیه‌های تولید نفت موجب آشکار شدن مسایل موجود میان عربستان سعودی و امارات متحده عربی گردید

دوچن دکتور جان آجون پژوهشگر بنیاد تحقیقات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی تورکیه  موضوع گزارشی را در اینمورد نوشته‌است که تقدیم شما عزیزان میشود:

اجلاس اوپک پلاس که اخیرا با شرکت کشورهای تولیدکننده نفت شناخته شده جهان، پیرامون سهمیه‌های تولید نفت برگزار شد، مسایل موجود میان عربستان سعودی و امارات متحده عربی را آشکار ساخت. به‌رغم ادامه شراکت استراتژیک بین دو کشور، بروز اختلاف‌نظر در باره بسیاری از مسایل موجب ایجاد ابهام در تعادلات داخلی خلیج گردید.

اوپک پلاس مدت طولانی سعی می‌کرد که با تنظیم تعادل بین عرضه و تقاضا، نرخ‌های نفت در سطح معینی ثابت بمانند. علی‌الخصوص کشورهای عضو اوپک پلاس به‌رغم از دست دادن اسهام خود در بازار بدلیل افزایش تولید شرکت‌های تولیدکننده نفت صخره‌ای آمریکایی و وارد شدن در دوراهی ثبات نرخ، به‌نحوی در امر تداوم بخشیدن به این همکاری موفق شده بودند. اما معادله جدید نشان می‌دهد که سعی و تلاش امارات متحده عربی برای تولید نفت بیشتر از سهمیه تحمیل شده به خود، بشکل جدی باعث خشم عربستان سعودی شده و در پی اظهارات شدیدالحن وزیر نفت عربستان علیه امارات، تنش موجود با اتهامات ادامه یافت.

بسیاری از تحلیل‌گران ادعا می‌کنند که مسئله تنها از اوپک و سهمیه‌های تولید نشات نگرفته و در اصل بین دو کشور تنش جدی شکل گرفته است. کمااینکه طرفین در مورد موضوعاتی مانن مسئله فلسطین، قطر و یمن اختلاف‌نظر دارند.

در اصل در دوره دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا، وجود ائتلافی بین امارات متحده عربی و سعودی‌ها با گرایش اسرائیل و صهیونیست‌ها موردبحث بود. اعضای ائتلاف در رابطه با تمامی مسایل استراتژیک دایر بر منطقه، به اتفاق هم عمل می‌کردند. حتی محمد بن زید آل نهیان ولیعهد ابوظبی و محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی که گفته می‌شد تحت‌تاثیر نهیان قرار دارد، اجراکنندگان این سیاست بودند. ولی با شکل‌یابی منافع اسرائیل و امارات متحده عربی در مقابل عربستان سعودی، واکنش‌ها در ریاض افزایش یافته و علی‌الخصوص اختلاف‌نظرهای جدی در مورد مسایل فلسطین و یمن پدید آمد. با از هم پاشیدن ائتلاف بعد از پایان یافتن اقتدار ترامپ و سقوط دولت بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل، عربستان سعودی دادن اولویت به منافع خود را آغاز کرد. یکجا با اجتناب از موضع اسرائیل در مورد مسئله فلسطین، عادی‌سازی روابط با قطر نیز تامین گردید. علاوه براین در یمن نیز، امارات متحده عربی از عملیات‌های نظامیِ در حال ادامه علیه حوثی‌ها عقب‌نشینی کرد. در حالیکه سعودی ها امارات متحده عربی را به حمایت از جدایی‌طلبان جنوب یمن متهم می‌کنند، تمامی این تحولات بعد از اجلاس اوپک پلاس آشکار شد.   

البته نباید فکر کرد که دو کشور مذکور وارد کلاف درگیری و مبارزه بزرگی خواهند شد. اما می توان پیش‌بینی کرد که بویژه عربستان سعودی، دیگر منافع خود را در سرخط مسایل قرار داده و در باره بسیاری از موضوعات، به اشکال مختلف موضع‌گیری خواهد کرد. حتی می‌توان گفت که محمد بن سلمان با فرسودگی از این روند خارج شده و خسارات متحمل شده از این جریان را به نا چار خواهد پرداخت.

نویسنده: جان آجون پژوهشگر بنیاد تحقیقات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی تورکیه