آجندای انرژی تورکیه- چشم‌انداز روابط تورکیه و عراق در زمینه انرژی

روابط تورکیه و عراق اخیرا با دیدارهای متقابل سرعت قابل توجهی یافته است. این سرعت یابی با نشست سه جانبه‌ای که در بغداد برگزار شد، ابعاد جدیدی را بخود گرفت. حاکان فیدان وزیر امور خارجه، یشر گولر وزیر دفاع ملی و ابراهیم قلین رئیس سازمان اطلاعات و امنیت ملی اخیرا به عراق رفته و با همتایان خود دیدار کردند. براساس بیانیه مشترکی که پس از این دیدار منتشر شد، اعلام گردیدکه رجب طیب اردوغان رئیس جمهورتورکیه پس از ماه مبارک رمضان به عراق سفر خواهد کرد. در این بیانیه، فضای زیادی به مبارزه با تروریززم اختصاص داده شد. اما این تنها جزئیات نبود. اجماع حاصل شد که همکاری در خط انقره - بغداد باید با وضعیت رسمی انجام شود.در بیانیه مشترک این وضعیت به شرح زیر بیان شده است:

تصمیم گرفته شده است که کار بر روی یک یادداشت تفاهم به منظور ایجاد چارچوب ساختاری در زمینه‌های مختلف روابط بین دوکشورودرنتیجه ایجاد مکانیزم‌های تماس منظم افزایش داده شود. جمهوری تورکیه و جمهوری عراق از طریق این متن با تفاهم ایجاد چارچوب استراتژیک برای روابط، توافق کردند که مقامات دوکشوربا هماهنگی ودرفواصل زمانی منظم ونتیجه‌گرا همکاری کنند. دراین زمینه پیرامون تشکیل کمیته‌های دائمی مشترک منحصر در زمینه های مبارزه با تروریزم، تجارت، زراعت، انرژی، آب، صحت عامه و حمل و نقل فعالیت‌های لازم انجام خواهد یافت.

دیده میشود که اخیراً عراق به پروژه ای که باید با تورکیه انجام شود اهمیت زیادی می دهد: "بندر مورد علاقه و جاده توسعه". این پروژه، احداث 1200 کیلومتر راه آهن و شاهراه را در نظر گرفته است. به این ترتیب بندر اسکندرون تورکیه وبندرفاودرخلیج فارس از دو طریق ریلی و جاده‌ای به یکدیگر متصل خواهند شد. این پروژه منطقه بسیار بزرگی از اتحادیه اروپا گرفته تا کشورهای منطقه خلیج را تحت تاثیر قرار خواهد داد. انتقال گاز از کشورهای حوزه خلیج فارس و همچنین عراق به اروپا زمان کمتری را دربرگرفته وبسیارتر مقرون به صرفه جویی می‌شود. بنابراین، کمک بزرگی به طرح "مرکز انرژی" تورکیه خواهد کرد.

تورکیه نقش فعال‌تری در کمک به عراق برای رسیدن به بازارهای جهانی با منابع انرژی خود ایفا خواهد کرد. پروژه توسعه جاده همچنین بعداز بمیان امدن تحولات دربحیره ای سرخ و کاهش قابل توجه تعداد گشت و گزار کشتی ها ، رقیب اصلی کانال سوئز خواهد بود. با سفر رجب طیب اردوغان رئیس جمهور تورکیه به بغداد، قرار است اقدامات مهمی در خصوص پروژه مورد نظر انجام شود. ذخایر ثابت شده نفت عراق تقریباً 145 میلیارد بشکه تخمین زده می‌شود.

این کشور تقریباً 8 درصد از ذخایر نفت جهان را در اختیار دارد. نفت عراق از نظر هزینه تولید و کیفیت به صفت ت ارزان‌ترین نفت جهان شناخته می شود. همچنین انتظار می‌رود در سفر رئیس‌جمهور اردوغان، خط لوله نفت خام عراق-تورکیه که جریان آن در اپریل سال گذشته متوقف شد، مجدداً عملیاتی شود. خط لوله نفت خام کرکوک-یومورتالیک از ظرفیت حمل و نقل سالانه بیش از 70 میلیون بشکه برخوردار است. در دوره بعدی ظرفیت خط نیز افزایش خواهد یافت. گفته می‌شود که در کنار طرح توسعه راه، احداث خطوط جدید انتقال انرژی نیز در دستور کار قرار دارد. حجم تجارت سالانه بین تورکیه و عراق حدود 25 میلیارد دالر بوده و طرفین در نظر دارند تا این رقم را افزایش دهند.