امام البخاري مجموعه سی
اوزبیکستان نینگ تاریخي آبده‌لری شهریگه سیاحت ایته میز
امام البخاري مجموعه سی
قدیمگی سمرقند نینگ معمارچیلیک یادگارلیکلری بیلن تنیشگن سیاحلر کوپینچه ینه بیر مقّدس زیارتگاه گه باریشنی ایستب قاله دیلر. بو زیارتگاه، اینیقسه مسلمان مملکتلریدن تشریف بویورگن سیاحلر اوچون نهایت قدرلی دیر. چونکه، بو ییرده، اوز خدمتلری بیلن اسلام دنیاسیده مشهور بولگن اولوغ عالِم امام البخاري ابدي اویقوده یاتیبدیلر.
اوزبیکستان نینگ تاریخي آبده‌لری شهریگه سیاحت ایته میز
امام البخاري دفن ایتیلگن جای چیلک تومنیده گی خرتنگ قیشلاغی بولیب، بو ییرده بخارا خانی عبدالله خان تامانیدن قوریلگن مسجد هم سقلنگندیر. بیر اونلب ییل دن بویان قراوسیز بولیب یاتگن بو اولوغ جای 1974 ییلدن سونگ آبادانلشه باشله‌گن ایدی، نیگه که، اوشه ییلی امام البخاري نینگ تولدیگه 1200 ییل تولیشی مناسبتی بیلن دنیاده‌گی مسلمان دولتلری نینگ ییریک عالِملری بو ییرگه کیلیشن ایسته گینی بیلدیرگندیلر. خارجي مهمانلرگه بو خراب جاینی کورسه تیشگه اویه لگن مسکولیک «خواجعین» لر مقبره نی آبادانلشتیریشگه رخصت بیریشگه مجبور بولدیلر. شوندن سونگ بو تبرک زیارتگاهده کتّه آبادانچیلیک ایشلری بجریلدی. حاضرده امام بخاری نینگ قبری اوزبیکستانگه تشریف بویورووچی مهمانلر اوچون تبرک زیارتگاه گه ایلنگن دیر.
اوزبیکستان جمهور رئیسی اسلام کریم اوف 1992 ییل نینگ اپریل آییده سعودی عربستانگه تشریف بویورگنده پادشاه فهد بن عبدالعزیز حضرت عالي لری کمال احترام افاده سی صفتیده جمهور رئیس گه کعبةالله گه یاپیله دیگن کعبه پوش نینگ کتّه بیر بوله گینی هدیه قیلگن ایدی. جمهور رئیس کریم اوف اوشبو کعبه پوشنی البخاری مقبره سی مجموعی گه ساوغه قیلدی. شو ا‌ورینده، امام البخاری نینگ خاطره سیگه بو درجه ده کتّه احترام کورسه تیلیشیگه سبب نیمه؟ دیگن سوال توغیلیشی ممکن. بو سوالگه جواب بیریش اوچون گپنی سَل آلدینراقدن باشله ماق لازم دیر. علّامه ابو عبدالله محمد بن اسماعیل بن ابراهیم بن المغیره بن برده ذبیح الجعفري البخاری هجري 194 ییل نینگ شوال آیینی 13 کونیده (810 ییل 20 جولای) بخارا شهریده تولد تاپگن. یاشیلگیدن علم گه احتیاجی زور، ذهنی اوتکیر بولگن البخاری، اینیقسه پیغمبریمیز حدیثلرینی علیحده مِهر و اخلاص بیلن اورگنگن. 825 ییلی البخاری آنه سی و اکه سی احمد بیلن حج سفریگه جونه یدی.
حج عبادتینی ادا ایتگنیدن کیین ایسه آلتی ییل حجازده قالیب حدیث علمی بوییچه یوره کدن تعلیم آلیش اوچون دَمشق، قاهره، بصره، کوفه و بغداد کبی شهرلرده بولیب مشهور حدیث شناس عالِم لر بیلن اوچره شه دی. امام البخاری اون آلتی ییل دوامیده آلتی یوز مینگ حدیث نی اجره تیب، اولرنی ترتیب گه سالیب «الجمع، الصحيح» ناملی اولکن اثرنی یره ته دی. «صحیح البخاری» نامی بیلن مشهور بو اثرنی اسلام دینی اوچون اهمیتی نهایت کتّه دیر. نیگه که، اسلام دینی نینگ دستلبکی عصرلریده ناانیق، چله و هرخیل غرضلی مقصدلرده اته یلب توقیلگن ساخته حدیثلر هم خلق آره سیگه ترقه لگن ایدی.
بو غرضلی و ساخته حدیثلر ایل آره‌سیده ترقه لیب اسلام دینی و اونینگ پیغمبری نینگ آبروییگه کتّه ضرر ییتکزماقده، ایشانچ سیزلیک توغدیرماقده ایدی. امام البخاری توپله گن حقیقي حدیثلر ایسه اوزی نینگ توغریلیگی و منطق لی لیگی بیلن برچه گه منظور بولدی. نتیجه ده اسلام دینی نینگ دشمنلری اوز نیتلریگه ییته آلمه دیلر. شو سببلی امام البخاری توپله گن « الجمع، الصحيح» نینگ آبروسی جوده آشیب کیتدی و اونی توپلاوچیسینی هم شان و شهرتی اسلام عالمیگه یاییلدی. امام البخاری خارجي ایللردن قَیتگچ اوز آنه شهری بخاراده یشه ی باشله دی و کوپلب طالبی علملرگه تعلیم بیره باشله دی. اما، حسدچیلر علّامه نی تینچ قویمه دیلر، اولر البخارینی بخارا امیری خالد ابن احمد الزحیلي گه یامانله دیلر. امیر خالد ابن احمد البخاریگه سراییمگه کیلیب باله لریمگه تعلیم بیره سن، دیب بویروق قیله دی. البخاری حاکم نینگ خبرچیسی گه: «مین علمنی خار قیلیب اونی حاکم لر ایشیگی آلدیگه آلیب بارمه ی من، کیم گه علم کیره ک بولسه اوزی ایزله سین« دیب جواب بیره دی. علّامه نینگ بو جوابی حاکم گه یاقمه یدی و اونگه شهرنی ترک ایتیشنی بویوره دی.
شوندن سونگ البخاری سمرقند تامانگه یولگه چیقیب، شهر یقینیده گی خرتنگ قیشلاغیگه ییتیب کیلیب قرینداشلرینی کیده بیر آز یشه یدی و کسللنیب 62 یاشیده هجري 256 ییلی (870 ییل 1 سپتمبر) ده وفات ایته دی. اونی کتّه عزت -اکرام بیلن خرتنگ قیشلاغیده گی قبرستانگه دفن ایته دیلر. اونینگ قبریگه حشمتلی مقبره قوره دیلر. امام البخاری نینگ مقبره سینی اوز کوزلری بیلن کوریب زیارت قیلگن لیکلرینی 12 عصرده یشه گن تاریخچی سمني و 14 عصرلرده یشه گن سیاح ابن بطوطه لر یازیب قالدیرگنلر. امام البخاری « الجمع، الصحيح » دن تشقری بیر نیچه اونلب کتابلر نینگ مؤلفی دیر. جمهور رئیس کریم اوف نینگ تشبثی و کورسه تمه سی بیلن خرتنگ قیشلاغیده اولکن، حشمتلی امام البخاری مجموعه سی بنیاد ایتیلدی. بوگون او برچه اوچون تبرُک زیارتگاه گه ایلنگن دیر.
