جیوپولیتیک قیغو

جیوپولیتیک قیغو

کروناویروس کسل لیگی بولمه گنده ایدی 2020 ییلیدن اینگ کوپ گپیریله دیگن جیوپولیتیک مسئله لر امریکا قوشمه ایالتلری نینگ افغانستانده 19 ییل کیین مذاکره میزی گه اولتیریشی و انگلستان نینگ اروپا بیرلیگیدن اجره لیش موضوعلری بولیشی ممکندی. بو ایککی حادثه اوته مهم مسئله لر دیر. بیراق کروناویروس کسل لیگی 2020 ییل دوامیده خلق ارا سیاست گه چوقور تاثیر قالدیردی. شوده ی بولیب اوتگن ییل برچه زمانلرنینگ اینگ یمان ییلی ایتیب اعلان ایتیلیشی گه سبب بولدی.

خوفسیزلیک بوییچه تیکشیرووچی مراد یشیل تاش نینگ اوشبو موضوعگه دایر فکر و ملاحظه‌لرینی اعتبارینگیزگه حواله‌ قیله‌میز .

بو پاندیمی نینگ بونقه مهم بولیشی، گلوبال تیزیم گه چقور تاثیر قالدیره دیگن بعضی بیر حادثه لرگه بولگن تاثیری دیر. کسل لیک نینگ ایلک باسقیچیده گلوبال سیاست گه چقور تاثیر قالدیره دی دیگن گپلر حاکم ایدی. کیینچه لیک بو گپلر اوزگریب گلوبال بیر قیغوگه ایلنیب قالدی. بو قیغونینگ اوچ ته خاصیتی بار. بولر ریسک، نا انیقلیک و کیلجک بیلن تیگیشلی نا انیقلیکدن عبارت.

بو ینگی گلوبال قیغونینگ اوچته خاصیتی "جیوپولیتیک قیغو" دیب اتلگن ینگی بیر وضعیت نینگ یوزه گه چیقیشی گه سبب بولماقده. قیغو مشترک بیر خواطر دیگن بوله دی. ریسک، نامعلوملیک و ناانیقلیک سبب بولگن بیر قیغودیر. بونی یراتگن بیرینچی قیغو شکلی گلبوال تیزیم نینگ کیلجگی بیلن تیگیشلی دیر. گلوبال تیزیم نینگ کیلجگی بیلن تیگیشلی اینگ بویوک قیغو غرب تاماندن چیقیب کیلماقده. غرب نینگ ستراتیزیک اوستونلیگی اداغگه ییتیب باره جگی بیراق اونینگ اورنی گه کیله دیگن ستراتیژیک اوستونلیک نینگ ناانیق بولیشی غربده گی قیغو حالینی تاباره چوقورلشتیرماقده.

کروناویروسدن آلدینگی باسقیچده هم غرب نینگ اوز ایچیده همده گلوبال اولچکده "غربسیزلیک" دیب اتلگن بو قیغو، کرونا بیلن بیرگه لیکده چقورلشگن کوریله دی. غرب نینگ ستراتیژیک اوستونلیک نی قیته قازانیش اورونیشلری اوله راق تظاهر بولگن "امریکا قیتیب کیلماقده" یانداشووی بیلن اروپانینگ "ستراتیژیک اوتونومی" قیدیرووی هم انه شو قیغودن قوتیلیش اورونیشی گه تینگ بوله دی.

گلوبال تیزیم نینگ کیله جگی بیلن تیگیشلی قیغوگه سبب بولگن ایریم بیر مسئله غربدن کیینگی تیزیم نی تاسیس ایته دیگن اینگ کوچلی اولکه دیب کوریلگن چین کبی اکتورلرنینگ ماتیریال کوچ عنصرلریدن تشقری گلوبال بیر افق یراتالمه گن لیگی دیر. گلوبال اقلیم اوزگریشیدن مشترک گلوبال معمالرگه قره ته چین نینگ "یانداشوولری" موضوعیده کتته معما و شبهه لر موجود. غربدن کیینگی دنیاگه تیارگرلیک کوریش توغریسیده معتدلراق بولگن اورته و اوست کوچ کتگوریسیده اوزینی جایلشتیرگن اکتورلرنینگ جایگاه نی برطرف ایتگن تشبثلرنی هم غربده گی بو جیوپولیتیک قیغونی هم چقورلشتیرگن وضعیتده.

بو جیوپولیتیک قیغونی چقورلشتیرگن ایریم بیر خصوص ایسه ریسک نینگ تورلی لشیب بارگن لیگی دیر. کروناویروس هم سبب بولگن گلوبال ساغلیق بیلن تیگیشلی ریسک تروریزم سبب بولگندن ریسک گه نظراً کوپراق دیر. تروریزم گلوبال بیر معما بیراق محتمل ایریم بیر گلوبال کسللیک سبب بولگن تکتونیک بیر حرکتلشووگه ایگه ایمس. بو نا انیقلیک ریسک نی ساتیب آلیش کلفتینی یوقاریگه کوترگن و برچه تیزیم نینگ قیته دن تیکشیریش گه سبب بوله دی. چیگره لری معلوم بولمه گن بیر ریسک جیوپولیتیک قیغونینگ گلوبال بیر وضعیت گه ایلنیشی سبب بوله دی. دوام ایتیب تورگن عسکری توقنه شوولر، دولتلرارا بحرانلر جیوپولیتیک قیغونی اداره قیلیش نی قیین قیله دی، دولتلرنی مستقل سیاست یراتیش گه سوق بیره دی. شونده ی بولیب کرونادن کیینگی دنیانی تصویر ایته دیگن اینگ مهم روحی وضعیت جیوپولیتیک قیغو اوله راق کوریلماقده.  

خوفسیزلیک بوییچه تیکشیرووچی دوکتور مراد یشیل تاش نینگ اوشبو موضوعگه دایر و فکر و ملاحظه‌لرینی اعتبارینگیزگه حواله ایتدیک.