ენერგეტიკული დღის წესრიგი 19-2024

ენერგეტიკული დღის წესრიგი 19-2024

შავი ზღვის ბუნებრივ აირზე მოლოდინი გაიზარდა

თურქეთი ევროპაში ბუნებრივი აირის მოხმარების კუთხით მეოთხე ქვეყანაა. მისი წლიური მოხმარება დაახლოებით 51 მილიარდი კუბური მეტრია.

თურქეთი, რომელიც მრავალი წლის განმავლობაში ბუნებრივი აირის მთლიანად იმპორტზე იყო დამოკიდებული, საქარიას გაზის საბადოში აღმოჩენილი ბუნებრივი აირით ეს სიტუაცია შეიცვალა.

მისმა წარმოებამ მიმდინარე წლის აპრილის ბოლოსთვის დაახლოებით 4,6 მილიონი კუბური მეტრი შეადგინა. ამით, 1,8 მილიონი ოჯახისთვის ბუნებრივი აირის მიწოდება თურქეთის ეროვნული რესურსებიდან დაიწყო.

მაგრამ მიზნები გაცილებით დიდია. ის მიზნად ისახავს 2025 წლის დასაწყისისთვის დღიური წარმოების გაზრდას 10 მილიონ კუბურ მეტრამდე.

ახალი აღმოჩენებით, ქვეყანა მიზნად ისახავს წარმოების გაზრდას 20 მილიონ კუბურ მეტრამდე. ეს ნიშნავს, რომ დაახლოებით 9-დან 10 მილიონ ოჯახს ბუნებრივი აირი ეროვნული რესურსებით მიეწოდება.

ამ მიზეზით, სათითაოდ ხორციელდება ბუნებრივი აირის შენახვის საცავები. 2028 წლისთვის თურქეთი მიზნად ისახავს შეძლოს მისი მოხმარებული გაზის 20 პროცენტის შენახვა.

ენერგეტიკისა და ბუნებრივი რესურსების სამინისტროს გეგმების მიხედვით, თურქეთის საცავის მოხმარების დონემ შეიძლება 50 პროცენტს მიაღწიოს. ამ მიზეზით, დაგეგმილია ბუნებრივი აირის შესანახი ტერიტორიების შექმნა ან გაფართოება ბევრ რაიონში, განსაკუთრებით თუზ გოლუს (მარილის ტბა) ბუნებრივი გაზის საცავის აუზში.

თუმცა ეს არ არის ერთადერთი მიზეზი... პროექტის მიხედვით, თურქეთის ენერგეტიკულ ცენტრად ქცევის კიდევ ერთი მიზეზი საცავის გაზრდის მიზნით არის უახლოეს პერიოდში დასაარსებელი ენერგეტიკული ცენტრი...

თრაკიაში ენერგეტიკული ცენტრის ადგილმდებარეობის განსაზღვრის კვლევები დასრულდა. ცენტრის დაარსება წელს იგეგმება.

რუსეთთან ერთობლივად განსახორციელებელი პროექტის ფარგლებში, მოსკოვი-ანკარის ხაზზე დელეგაციებს შორის შეხვედრა საგრძნობლად გახშირდა. სამუშაოები პროექტის დასასრულებლად გრძელდება.

თურქეთს ამჟამად აქვს სულ 7 საერთაშორისო ბუნებრივი აირის მილსადენი, 4 LNG ობიექტი, რომელთაგან 2 არის მცურავი საცავი და გაზიფიკაციის ბლოკი და 2 მიწისქვეშა ბუნებრივი აირის საწყობი.

თურქული ნაკადი, ერთ-ერთი საერთაშორისო პროექტია, რომელიც შედგება ორი მილსადენისგან, თითოეული 930 კილომეტრის სიგრძისგან. შავი ზღვის ფსკერზე გამავალი ერთ-ერთი ხაზი თურქეთის ეროვნულ ქსელს უერთდება. მეორე უზრუნველყოფს თურქეთის გავლით გაზის ევროპაში ტრანსპორტირებას. თითოეულ ხაზს აქვს წელიწადში 15,75 მილიარდი კუბური მეტრი გაზის ტრანსპორტირების შესაძლებლობა. რუსეთს სურს გაზარდოს თავისი ბუნებრივი გაზსადენის გამტარუნარიანობა. საკითხზე მსჯელობა გრძელდება.

კიდევ ერთი ბუნებრივი აირის მილსადენი, რომელიც რუსეთიდან შავ ზღვაზე გამავალი ხაზით აღწევს თურქეთს, არის „ლურჯი ნაკადი“.

ტრანს ანატოლიის ბუნებრივი გაზის მილსადენი (TANAP), რომელიც ახორციელებს აზერბაიჯანის კასპიის ბუნებრივი აირის ტრანსპორტირებას, ამჟამად აქვს 16 მილიარდი კუბური მეტრი ბუნებრივი აირის ტრანსპორტირების შესაძლებლობა. ამ ბუნებრივი აირის 6 მილიარდი კუბური მეტრი იგზავნება თურქეთში, ხოლო 10 მილიარდი კუბური მეტრი ევროპაში. მოკლე დროში ხაზის გამტარუნარიანობის გაორმაგება იგეგმება.

თურქეთს ასევე სურს გააფართოვოს თავისი ბუნებრივი აირის მრავალფეროვნება ცენტრალური აზიის თურქულენოვან რესპუბლიკებთან შეთანხმებების ხელმოწერით. პირველი ნაბიჯი ამ მიმართულებით თურქმენეთთან ერთად გადაიდგა. მარტის დასაწყისში ორ ქვეყანას შორის ბუნებრივ აირზე თანამშრომლობის ხელშეკრულება გაფორმდა.

აზერბაიჯანის მიერ გათავისუფლებულ მთიან ყარაბაღში ზანგეზურის დერეფნის გახსნის ერთ-ერთი მიზანია აღნიშნული ქვეყნის ბუნებრივი აირის თურქეთში ტრანსპორტირება კასპიის ზღვის გავლით. ხაზი ხელს შეუწყობს როგორც თურქეთის, ისე ევროპის ენერგეტიკულ უსაფრთხოებას.